GS.TS Phùng Hữu Phú, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương đã chia sẻ về chủ trương, quan điểm, định hướng của Đảng, Nhà nước về phát triển Thủ đô Hà Nội tại hội thảo "Tầm nhìn mới, cơ hội mới xây dựng Thủ đô Hà Nội Văn hiến - Văn minh - Hiện đại, Thành phố kết nối toàn cầu".
Thủ đô phải đi trước trong thực hiện kế hoạch, chiến lược phát triển đất nước
Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, trong 70 năm qua, kể từ ngày Thủ đô Hà Nội cùng miền Bắc được giải phóng khỏi ách thống trị của thực dân Pháp, Thành phố đã phát triển toàn diện, vượt bậc. Đó là quá trình Đảng bộ, nhân dân Hà Nội phấn đấu, lao động, sáng tạo không mệt mỏi dưới sự lãnh đạo của Đảng; là quá trình hiện thực hóa tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, quan điểm, định hướng của Đảng về phát triển Thủ đô.
Xây dựng, phát triển Thủ đô Hà Nội luôn là một trong những công việc có tầm quan trọng đặc biệt trong quá trình lãnh đạo của Đảng. Những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp, Đảng thường xuyên chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo cuộc đấu tranh của quân dân Hà Nội, phối hợp với cuộc chiến đấu của quân, dân cả nước, tiến tới giải phóng miền Bắc, giải phóng Thủ đô tháng 10 năm 1954.
Trong 70 năm qua, trải qua các giai đoạn cách mạng nhiều khó khăn, thử thách, Đảng đã căn cứ vào hoàn cảnh, điều kiện cụ thể của đất nước, của Hà Nội; kế thừa, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh, tham khảo những kinh nghiệm quốc tế phù hợp với thực tiễn Việt Nam, ban hành, lãnh đạo thực hiện nhiều quyết sách quan trọng về xây dựng, phát triển Thủ đô Hà Nội.
Những quyết sách quan trọng của Đảng về Thủ đô là một quá trình liên tục, vừa kế thừa vừa hoàn thiện, gắn liền với 3 giai đoạn của cách mạng nước ta: Những năm đầu Thủ đô mới giải phóng (1954-1960); Những thập niên đầu đổi mới (1986 - 1999); Bước vào thế kỷ XXI.
Đến thời điểm 2024, sau 70 năm Hà Nội giải phóng, Đảng, Nhà nước đã ban hành một hệ thống văn bản đồng bộ, hoàn chỉnh, thể hiện sự quan tâm và tình cảm đặc biệt đối với Thủ đô. Hệ thống các văn bản đó đã đặt cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc và xác định rõ những định hướng ở tầm chủ trương, quan điểm, nguyên tắc, phương châm làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho công cuộc phát triển Thủ đô.
Thủ đô Hà Nội có vai trò to lớn trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, theo GS.TS Phùng Hữu Phú, Thủ đô phải đi trước, đi đầu trong việc thực hiện và hoàn thành sớm các kế hoạch, chiến lược phát triển đất nước; đóng vai trò là trung tâm, đầu mối liên kết, dẫn dắt, tạo động lực thúc đẩy và hiệu ứng lan tỏa đổi mới sáng tạo đối với vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và cả nước; có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đô thị quốc gia.
Cũng theo GS.TS Phùng Hữu Phú, Hà Nội là nơi hội tụ nhân tài, nơi lắng hồn núi sông ngàn năm, kết tinh các giá trị văn hóa tinh hoa của dân tộc; văn hóa, con người Hà Nội phải thật sự tiêu biểu cho văn hóa, con người Việt Nam.
Thủ đô Hà Nội đóng vai trò trọng yếu trong Chiến lược bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ vững chắc các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước, bảo vệ an ninh chính trị, an toàn xã hội, an ninh con người.
Thủ đô Hà Nội là đầu mối giao dịch, hội nhập quốc tế lớn, chủ yếu của đất nước, phải nâng cao năng lực cạnh tranh, phát huy sức hấp dẫn của Thành phố hòa bình, thành phố thân thiện, nâng cao vị thế, uy tín quốc tế, đi tiên phong trong thực hiện đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế của Đảng. Đảng bộ, hệ thống chính trị và đội ngũ đảng viên, cán bộ Hà Nội phải thật sự tiêu biểu, làm kiểu mẫu cho toàn Đảng, cho cả hệ thống chính trị.
Chính vì vậy, thông qua các hoạt động thực tiễn sinh động, hiệu quả, Thủ đô có trách nhiệm đóng góp nguồn lực và kinh nghiệm phát triển đối với Trung ương và cả nước, với tinh thần "cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước".
Đi nhanh vào hiện đại nhưng phải giữ được bản sắc của một Thủ đô
Đề cao vai trò tiên phong và tiềm năng phát triển của Hà Nội; căn cứ vào mục tiêu chiến lược chung của đất nước trong mười, hai mươi năm tới, Đảng, Nhà nước định hướng mục tiêu phát triển của Thủ đô đến năm 2030, trở thành Thủ đô "văn hiến, văn minh, hiện đại"; đóng vai trò trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng và cả nước; hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao với khu vực và thế giới, phấn đấu phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực.
Phát huy vai trò đi đầu, dẫn dắt của Thủ đô trong tiến trình phấn đấu đưa nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, Đảng đưa ra tầm nhìn đến năm 2045, Hà Nội trở thành thành phố kết nối toàn cầu; có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc, hài hòa, tiêu biểu cho cả nước; đạt trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Để đạt được những mục tiêu cao cả đầy khát vọng đó, Đảng, Nhà nước xác định những phương hướng lớn mà Thủ đô phải phấn đấu thực hiện thắng lợi: Phát triển kinh tế nhanh, bền vững; phát triển văn hóa, xây dựng con người toàn diện, đồng bộ, mang đậm bản sắc Thủ đô ngàn năm văn hiến; quản lý phát triển xã hội khoa học, hiệu quả, xây dựng môi trường xã hội Thủ đô lành mạnh, đồng thuận, an toàn; có môi trường sống, làm việc tốt, sinh hoạt, giải trí chất lượng cao, có cơ hội đầu tư phát triển thuận lợi; chú trọng tăng cường quốc phòng, an ninh, đẩy mạnh hoạt động đối ngoại.
"Hà Nội đi nhanh vào hiện đại nhưng phải giữ được bản sắc của một Thủ đô hơn nghìn năm tuổi với những đặc sắc riêng có; phải bảo đảm sự hài hòa với cảnh quan thiên nhiên của sông, hồ, đồi, rừng, phù hợp với các nhu cầu làm việc, sản xuất, kinh doanh của nhân dân, các hoạt động đối nội, đối ngoại quốc gia, yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc Thủ đô trong mọi tình huống, từ sớm, từ xa, không để bị động, bất ngờ; đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, tích cực, chủ động hội nhập quốc tế; phát huy ưu thế của thành phố vì hòa bình, thành phố sáng tạo, thành phố văn hiến", GS.TS Phùng Hữu Phú đánh giá.
Theo GS.TS Phùng Hữu Phú, 70 năm sau Ngày Giải phóng, đặc biệt là trong gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân Hà Nội đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, ý chí tự cường, phấn đấu, lao động, sáng tạo không mệt mỏi, giành được những thành tựu to lớn, từng bước hiện thực hóa tư tưởng Hồ Chí Minh, những chủ trương, quan điểm, định hướng phát triển của Đảng, Nhà nước trong đời sống thực tiễn.
Trải qua 70 năm xây dựng, phát triển, Thủ đô Hà Nội đã có tầm vóc, vị thế xứng đáng, tiềm lực đủ mạnh; có môi trường thể chế thông thoáng, môi trường quốc tế thuận lợi và ngày càng nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đặc biệt của Đảng, Nhà nước, sự ủng hộ, phối hợp chặt chẽ của các địa phương trong cả nước, sự hợp tác quốc tế hiệu quả.
Đảng bộ, chính quyền, đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân Hà Nội đã trưởng thành vượt bậc, tích lũy được nhiều bài học kinh nghiệm phong phú, quí báu. Đó chính là những tiền đề vững chắc để Hà Nội phát triển bứt phá, trở thành Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, cùng cả nước tiến mạnh vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
