Những nền tảng, lợi thế quan trọng
Trong những năm gần đây, ngành năng lượng nói chung và dầu khí nói riêng liên tục trải qua các biến động, bước ngoặt lớn trước yêu cầu về giảm phát thải carbon, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và bền vững được nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam cam kết thực hiện. Toàn bộ các hoạt động trong lĩnh vực năng lượng hiện tại và tương lai đều hướng tới một nền kinh tế phát thải carbon thấp và tiến đến trung hòa carbon. Ðiều này tạo sức ép lớn buộc các công ty dầu khí trên toàn cầu phải chuyển đổi mô hình kinh doanh.
Trước bối cảnh đó, Petrovietnam đã có những định hướng, bước chuẩn bị để chuyển dịch nhằm phát triển nhanh và bền vững, thích ứng với xu thế mới với mục tiêu "Xây dựng và phát triển Petrovietnam thành tập đoàn công nghiệp - năng lượng hàng đầu đất nước, khu vực; có vị trí và vai trò nòng cốt trong việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia". Ngày 24.4.2024, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 76-KL/TW, định hướng, củng cố và mở đường cho thực hiện Chiến lược phát triển của ngành dầu khí nói chung và Petrovietnam nói riêng trên chặng đường mới.
Có thể khẳng định, để thực hiện chiến lược này, Petrovietnam hoàn toàn có cơ sở vững chắc, đủ nguồn lực và có nhiều điểm mạnh giúp cho quá trình chuyển dịch được thực hiện nhanh, bền vững, nâng cao hiệu quả, tiết kiệm dựa trên: Năng lực tài chính mạnh; có sự liên kết tương hỗ trong chuỗi giá trị dầu khí thông qua 5 lĩnh vực chính (bao gồm: Tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí; công nghiệp khí; chế biến dầu khí; công nghiệp điện và năng lượng tái tạo; dịch vụ kỹ thuật dầu khí chất lượng cao); dầu khí là ngành kinh tế - kỹ thuật có trình độ khoa học công nghệ, hàm lượng chất xám và tính hội nhập quốc tế cao; Petrovietnam có quan hệ hợp tác rộng rãi, đa phương với các đối tác nước ngoài trong lĩnh vực năng lượng nên có cơ hội hợp tác, hấp thu tri thức, công nghệ về chuyển dịch năng lượng.
Đặc biệt, Tập đoàn có thể tận dụng kinh nghiệm, cơ sở hạ tầng từ chuỗi giá trị dầu khí; như: Hệ thống cơ sở vật chất hạ tầng tàng trữ, chế biến, phân phối, kinh nghiệm xây dựng, lắp đặt, bảo dưỡng các công trình dầu khí trên bờ, ngoài khơi… có nhiều điểm tương đồng với yêu cầu phát triển của các nguồn năng lượng mới; đòi hỏi suất đầu tư lớn, trình độ khoa học kỹ thuật cũng như nguồn nhân lực chất lượng cao với khả năng quản lý, vận hành các dự án, công trình lớn, phức tạp.
Tính đến ngày đến 31.12.2023, tổng tài sản hợp nhất của Petrovietnam đạt hơn 1 triệu tỷ đồng (tương đương khoảng 43 tỷ USD); vốn chủ sở hữu hơn 530 nghìn tỷ đồng (23 tỷ USD); tổng doanh thu bình quân hàng năm tương đương khoảng 9 - 10% GDP của cả nước; nộp ngân sách Nhà nước bình quân hàng năm đạt 9 - 9,5% tổng thu ngân sách của cả nước. Ðược Fitch Rating, Tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu thế giới liên tục xếp hạng tín nhiệm mức BB+ (năm 2023); phản ánh chính xác về tình hình kinh doanh và tài chính vững mạnh của Petrovietnam.
Hiện tại, sản lượng khai thác dầu thô trong nước của Petrovietnam trung bình đạt 7,5 - 8,5 triệu tấn/năm; sản lượng khí đạt 6 - 8 tỷ m3/năm. Hàng năm, Petrovietnam cung cấp trên 13,5 triệu tấn xăng dầu các loại, đáp ứng khoảng 70% nhu cầu xăng dầu trong nước; cung cấp 1,8 triệu sản phẩm hóa dầu và cung cấp 1,6 - 1,7 triệu tấn phân đạm, đáp ứng 70 - 80% nhu cầu phân đạm trong nước (khoảng 2 triệu tấn/năm).
Petrovietnam đang vận hành thương mại 9 nhà máy điện với tổng công suất 6.600 MW, tương đương 8,5% tổng công suất lắp đặt hệ thống điện quốc gia. Các sản phẩm chủ lực của Petrovietnam như dầu thô, xăng dầu, khí thiên nhiên, khí hóa lỏng, điện, đạm… đã tham gia vào mọi hoạt động đời sống của đất nước với tỷ trọng lớn; góp phần quan trọng cho ổn định, phát triển kinh tế - xã hội; bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, an ninh lương thực, an ninh kinh tế và tham gia bảo vệ chủ quyền quốc phòng, an ninh trên biển.
Petrovietnam sở hữu hệ thống cơ sở hạ tầng công nghiệp dầu khí lớn mạnh, đồng bộ chuỗi khép kín, hoàn chỉnh ở tất cả các khâu; hình thành nên đội ngũ gần 60.000 người lao động có năng lực chuyên môn cao, được đào tạo, trang bị kiến thức về công nghệ, quản lý dự án, quản trị rủi ro, tuân thủ các tiêu chuẩn về an toàn, môi trường; cùng tinh thần trách nhiệm, tính kỷ luật, sự chuyên nghiệp, sáng tạo, thật sự làm chủ khoa học công nghệ hiện đại, phức tạp của ngành và vươn ra thế giới.
Petrovietnam thường xuyên cập nhật, áp dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, tiệm cận trình độ thế giới trong hoạt động; nghiên cứu, phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới; tìm kiếm cơ hội đầu tư các dự án mới tiềm năng; cải tiến kỹ thuật, cải hoán các nhà máy, công trình hiện hữu nhằm tối ưu hóa công suất, nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, giúp giảm giá thành, nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả.
Trong 15 năm qua, toàn Tập đoàn có 10 giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước về khoa học công nghệ; cùng rất nhiều những giải thưởng sáng tạo uy tín khác. Những công trình này đều xuất phát từ thực tiễn sản xuất kinh doanh và được ứng dụng, phát huy hiệu quả trong hoạt động của Tập đoàn. Petrovietnam cũng thường xuyên kết nối, hợp tác nghiên cứu với các đối tác, tập đoàn lớn trên thế giới nhằm đón đầu và chuẩn bị cho xu hướng chuyển dịch năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ; chủ động và đẩy mạnh các chương trình nghiên cứu khoa học và xây dựng lộ trình phát triển về năng lượng tái tạo và năng lượng mới (điện gió ngoài khơi, hydrogen, amoniac xanh), thu giữ và chuyển hóa CO2.
Các doanh nghiệp trực thuộc và thành viên của Petrovietnam như Vietsovpetro, PVEP, PV GAS, BSR, PVOIL, PV Power, PVFCCo, PVCFC, PTSC, PV Drilling, PVTrans… đều được biết đến là những doanh nghiệp mạnh, hoạt động hiệu quả, có vị trí hàng đầu, dẫn dắt trong các ngành, các lĩnh vực của nền kinh tế đất nước.
Ðó là những nền tảng, cơ sở vững chắc và lợi thế so sánh rất lớn của Petrovietnam trên hành trình chuyển đổi thành tập đoàn công nghiệp năng lượng quốc gia; giúp Petrovietnam đủ điều kiện thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược, cũng như tăng khả năng chịu đựng, thích ứng và vượt qua các khó khăn, biến động trong quá trình thực hiện chiến lược.
Sự chuẩn bị bài bản và thành công bước đầu
Trên cơ sở nguồn lực và định hướng phát triển, cùng với việc tiếp tục duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh hiện có, thúc đẩy hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí để tận dụng nguồn tài nguyên dầu khí của quốc gia, trong những năm qua, Petrovietnam đã chủ động nghiên cứu, xây dựng lộ trình phát triển mới dựa trên việc phát huy các lợi thế sẵn có của ngành dầu khí để phát triển các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo.
Đặc biệt như: điện gió ngoài khơi; điện gió ven biển; nhập khẩu, cung ứng LNG; phát triển điện khí; sản xuất thiết bị năng lượng; phân phối pin lưu trữ, trạm sạc cho xe điện; thúc đẩy phát triển các dạng năng lượng sạch như hydrogen, amoniac và các sản phẩm mới có giá trị gia tăng cao cho thị trường; nghiên cứu triển khai các dự án thu giữ, sử dụng và lưu trữ carbon (CCS/CCUS); nâng cao chất lượng dịch vụ dầu khí, tham gia chuỗi giá trị năng lượng mới, năng lượng tái tạo. Các đơn vị của Tập đoàn cũng chủ động cập nhật, điều chỉnh chiến lược, kế hoạch dài hạn, phù hợp với xu hướng mới.
Song song với các định hướng, Petrovietnam đã triển khai các chương trình nghiên cứu khoa học dài hạn phục vụ cho hoạt động của Tập đoàn như Chương trình nghiên cứu cơ bản bổ sung, nghiên cứu ứng dụng đánh giá tiềm năng, gia tăng trữ lượng dầu khí bằng công nghệ mới và các giải pháp kỹ thuật công nghệ tiên tiến để phát triển, khai thác các mỏ dầu khí bảo đảm hiệu quả kinh tế; Chương trình nghiên cứu, phát triển sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, phân phối và sử dụng hiệu quả hydro; Chương trình phát triển và ứng dụng công nghệ thu hồi, tàng trữ và sử dụng CO2 tại các cơ sở sản xuất của Tập đoàn… Các đơn vị trong Petrovietnam cũng chủ động xây dựng chương trình nghiên cứu ở những lĩnh vực thế mạnh, phù hợp với định hướng chuyển dịch, chiến lược phát triển của đơn vị.
Không chỉ dừng lại ở sự nghiên cứu, chuẩn bị, Petrovietnam đã từng bước tham gia và có những thành công ban đầu trong chuyển dịch theo xu hướng mới. Có thể kể đến như PTSC đi đầu và hiện là tổng thầu có năng lực hoàn thiện nhất tại Việt Nam trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi, đã nhanh chóng tham gia vào chuỗi cung ứng dịch vụ thiết kế, sản xuất, cung cấp thiết bị điện gió ngoài khơi cho nhiều đối tác, dự án lớn trên thế giới.
PV GAS là đơn vị tiên phong, duy nhất hiện nay của Việt Nam nhập khẩu và kinh doanh LNG; PVOIL tham gia cùng với đối tác triển khai lắp đặt trạm sạc xe điện tại các cửa hàng xăng dầu; các đơn vị sản xuất, nghiên cứu như VPI, BSR, PVFCCo, PVCFC… cũng không ngừng nghiên cứu, cho ra đời các sản phẩm, vật liệu mới mang lại giá trị cao, như: sản phẩm hạt nhựa PP định hình nhiệt TF4035 có nhiều đặc tính ưu việt, tính ứng dụng cao và thân thiện với môi trường; các sản phẩm xăng dầu chất lượng cao phục vụ trong quân đội như Jet A-1K, DO L-62, RON 83; sản xuất thành công ống Nano Carbon (CNT) từ nguồn nguyên liệu là khí thiên nhiên giàu CO2; phân bón nhả chậm được bọc bằng vật liệu nano; dầu nhờn chứa phụ gia trên cơ sở vật liệu Graphene, giúp giảm tiêu hao nhiên liệu và giảm lượng khí thải...
Các đơn vị trong Tập đoàn cũng đã và đang tiếp tục đẩy mạnh đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng, thúc đẩy hợp tác, nghiên cứu với các đối tác trong nước và quốc tế để thực hiện các định hướng chiến lược… Trên tinh thần "Một đội ngũ, một mục tiêu", toàn Tập đoàn cùng đồng hành để hiện thực hóa mục tiêu phát triển Petrovietnam trở thành tập đoàn công nghiệp năng lượng quốc gia.
Có thể nói, trong suốt quá trình phát triển, Petrovietnam luôn đi đầu trong đóng góp cho nền kinh tế và hỗ trợ đắc lực cho Chính phủ bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, an ninh biển đảo của Tổ quốc. Với vai trò, vị thế và sứ mệnh "Năng lượng cho sự phát triển"; được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, tạo điều kiện của Ðảng, Chính phủ, đặc biệt thông qua định hướng cho sự phát triển của Tập đoàn trong giai đoạn mới, Petrovietnam sẵn sàng và tự tin tiên phong trong xu thế mới để chuyển dịch thành công thành tập đoàn công nghiệp năng lượng quốc gia; đóng vai trò quan trọng vào việc thực hiện chiến lược năng lượng quốc gia, đồng bộ, đồng hành với các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội và môi trường của đất nước.
