Nông thôn mới Thái Nguyên - kỳ tích từ lòng dânBài cuối: Dẫu khó vạn lần vẫn có sức dân
Sau hơn 10 năm thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), Thái Nguyên đã gặt hái được nhiều thành tựu nổi bật nhờ quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị; đồng thời, có cách làm riêng mang tính đột phá, phù hợp với thực tế địa phương, người dân thực sự giữ vai trò là chủ thể.
Làm đến đâu chắc đến đó
Thành công này đã thực sự tạo ra bước đột phá lịch sử, làm thay đổi diện mạo nông thôn của tỉnh, đồng thời là nền tảng vững chắc để tỉnh tiếp tục xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu theo hướng văn minh, hiện đại.
Là huyện thứ hai của tỉnh Thái Nguyên (sau huyện Phú Bình) đạt các tiêu chí NTM nâng cao, huyện Đại Từ hiện có 25/25 xã được công nhận đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025, 16/25 xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, 2/25 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Thị trấn Hùng Sơn và thị trấn Quân Chu đã được công nhận thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh. Trên địa bàn huyện có 2 mô hình xóm NTM thông minh gồm xóm Trung Na (xã Tiên Hội) và xóm Đồng Tiến (xã La Bằng); xã Tiên Hội đạt các tiêu chí xã NTM thông minh.
Chủ tịch UBND huyện Đại Từ Nguyễn Nam Tiến cho biết: Đại Từ là huyện miền núi, với 21 xã thuộc vùng DTTS và miền núi, người dân tộc thiểu số chiếm 32,81%. Khi bắt đầu triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM vào năm 2010, huyện thuần nông, cơ cấu kinh tế chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, manh mún, chưa hình thành được các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, chưa có chuỗi liên kết bền vững. Tính đến cuối năm 2010, toàn huyện chưa có xã nào đạt chuẩn NTM; bình quân mỗi xã chỉ đạt 3,37 tiêu chí/xã theo Bộ tiêu chí giai đoạn đầu. Đại Từ được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn huyện NTM năm 2023.

Phát huy những kết quả đã đạt được từ quá trình xây dựng huyện NTM, khi triển khai thực hiện xây dựng huyện NTM nâng cao, huyện đã huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị với quyết tâm cao, làm chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân trong toàn huyện, người dân thực sự là chủ thể của chương trình.
Đến nay, Đại Từ đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, hạ tầng đồng bộ, từng bước hiện đại, 100% đường huyện, đường trục liên xã được nhựa hóa, bê tông hóa; 100% đường trục xóm, liên xóm được cứng hóa; 100% hộ dân được sử dụng điện an toàn; 100% các trường học đạt chuẩn quốc gia; 25/25 xã có nhà văn hóa, sân thể thao đạt chuẩn theo quy định; 340/340 xóm, tổ dân phố có nhà văn hóa đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu sinh hoạt của nhân dân.
Năm 2024, UBND huyện tiếp tục chỉ đạo quyết liệt phong trào mở rộng đường xóm 6m toàn huyện đã giải phóng mặt bằng mở rộng nền đường được trên 283km, thi công mặt đường trên 145km, nhân dân đã hiến trên 50,4ha đất các loại, ước tổng giá trị công trình, tài sản trên đất đã hiến trên 89 tỷ đồng.
Chất lượng cuộc sống của người dân được nâng lên rõ rệt, huyện đã tập trung chỉ đạo phát triển sản xuất, trọng tâm là phát triển các sản phẩm nông nghiệp hàng hóa chủ lực, thế mạnh của huyện, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, sản xuất nông nghiệp an toàn, hữu cơ, ứng dụng công nghệ cao. Giá trị sản phẩm/ha đất trồng trọt trên địa bàn huyện đạt trên 143,2 triệu đồng/ha (tăng 4,9 triệu đồng so với năm 2023); thu nhập bình quân đầu người đạt 56,54 triệu đồng/người/năm (tăng 3,6 triệu đồng/người/năm so với năm 2023); tỷ lệ hộ nghèo đa chiều theo tiêu chí NTM còn 2,23% (giảm 1,48% so với năm 2023); thường xuyên thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.
Nhận thức của người dân về xây dựng NTM được nâng lên rõ rệt, xây dựng NTM hướng tới sự hài lòng của người dân. Minh chứng cho việc xây dựng NTM hướng tới sự hài lòng của người dân được thể hiện rõ ở kết quả tổ chức lấy ý kiến sự hài lòng của người dân đối với việc đề nghị công nhận huyện Đại Từ đạt huyện NTM nâng cao với tỷ lệ 99,62% số người dân hài lòng trên tổng số người được lấy ý kiến.
Huyện đã tiếp tục tập trung chỉ đạo phát huy các tiềm năng, lợi thế của huyện trong phát triển kinh tế, đó là phát triển cây chè và du lịch cộng đồng nông thôn. Sau 14 năm triển khai thực hiện xây dựng NTM, huyện đã huy động được hơn 25 nghìn tỷ đồng. Cấp ủy, chính quyền và người dân Đại Từ luôn xác định xây dựng NTM là quá trình thực hiện thường xuyên, liên tục và không có điểm dừng.
Hướng đến những mục tiêu cao hơn
Hoàn thành các tiêu chí NTM nâng cao đúng vào thời điểm lịch sử chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Đại Từ có thêm động lực để duy trì và giữ vững kết quả xây dựng NTM đã đạt được. Thời gian tới, địa phương tiếp tục phát huy hiệu quả các công trình đã đầu tư xây dựng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là những công trình phục vụ nhân dân sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, rèn luyện sức khỏe. Phát huy tinh thần đoàn kết, sức mạnh nội lực thực hiện thành công công cuộc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp theo kế hoạch, lộ trình, đúng tinh thần chỉ đạo của cấp trên.

Những năm qua, cách làm hiệu quả, sáng tạo của các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh nói riêng và tỉnh Thái Nguyên nói chung trong xây dựng NTM đã được nhiều địa phương trên cả nước tham quan, học tập kinh nghiệm. Đó là việc triển khai, thực hiện chương trình xây dựng NTM phải gắn với điều kiện thực tế, cụ thể, xác định rõ thực trạng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn của từng nơi, tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm phù hợp với địa bàn, với phương châm “thực hiện đến đâu chắc đến đó, những nội dung nào dễ triển khai thực hiện trước, những nội dung nào khó thực hiện từng bước, ưu tiên triển khai thực hiện trước ở những cơ sở triển khai quyết liệt, tạo được sự đồng thuận, ủng hộ cao của nhân dân”.
Khi triển khai thực hiện xây dựng NTM nâng cao, các địa phương đã huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân với quyết tâm cao, hành động quyết liệt, thực hiện theo nguyên tắc “phân định rõ vai, phát huy đúng lực trong xây dựng NTM” với quan điểm “Việc của huyện, huyện làm; việc của xã, xã làm; việc của dân, dân làm”, điều này đã chứng minh được nhận thức, vai trò của người dân trong xây dựng NTM.
Với những kết quả vượt bậc trong xây dựng NTM, trong những năm qua, Thái Nguyên đã có những bước phát triển nhanh, toàn diện và đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Tăng trưởng kinh tế liên tục duy trì ở mức cao hơn so với bình quân chung cả nước, quy mô nền kinh tế ngày càng được mở rộng; cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động chuyển dịch tích cực; thu hút đầu tư, thu ngân sách nhà nước, kim ngạch xuất nhập khẩu liên tục tăng mạnh. Các lĩnh vực văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống của Nhân dân không ngừng được cải thiện, nâng cao.
Một trong những điểm nổi bật trong bức tranh tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh thời gian qua chính là sự thay đổi nhanh chóng, rõ nét ở khu vực nông thôn. Đó không chỉ là sự phát triển về kết cấu hạ tầng, sự chuyển đổi về phương thức sản xuất mà còn là sự chuyển biến mạnh mẽ về tư duy, nhận thức, khát vọng vươn lên làm giàu của mỗi người dân và là nếp sống văn hóa, tinh thần đoàn kết tương thân, tương ái, trách nhiệm xã hội trong các cộng đồng dân cư nông thôn...