Nguy cơ đột quỵ từ mỡ máu cao: Bác sĩ chỉ 4 bí quyết ngăn chặn kịp thời

Cholesterol cao thường âm thầm tiến triển mà không gây triệu chứng, nhưng lại là yếu tố nguy cơ trực tiếp dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Theo thống kê, có khoảng 25 triệu người trưởng thành tại Mỹ đang sống chung với mỡ máu cao.

Bác sĩ tim mạch Pankaj Lal đưa ra 4 khuyến nghị quan trọng mà người bệnh nên áp dụng ngay sau khi được chẩn đoán. Chỉ cần thay đổi một số thói quen hàng ngày, người bệnh có thể kiểm soát chỉ số mỡ máu và giảm thiểu rủi ro tim mạch.

1. Tập thể dục đều đặn

Hoạt động thể chất giúp tăng cholesterol “tốt” (HDL), đồng thời giảm cholesterol “xấu” (LDL) và triglycerid - chất béo gây tắc nghẽn động mạch.

“Những bài tập tốt nhất là đi bộ, chạy bộ, đạp xe hoặc bất cứ hoạt động nào khiến tim đập nhanh hơn”, bác sĩ Lal nhấn mạnh.

Khuyến nghị chung là 150 phút tập luyện mức độ vừa phải mỗi tuần, có thể chia thành 20 phút mỗi ngày hoặc 30 phút, năm ngày mỗi tuần.

2. Hạn chế chất béo bão hòa

Chất béo bão hòa có nhiều trong thịt mỡ, gia cầm da, sữa nguyên kem. Ăn nhiều loại thực phẩm này làm tăng nguy cơ mỡ máu cao.

Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến nghị lượng chất béo bão hòa nên chiếm tối đa 6% tổng năng lượng hàng ngày, tương đương 13g cho chế độ ăn 2.000 calo.

Thay đổi đơn giản có thể thực hiện:

• Dùng dầu ô liu thay bơ khi nấu ăn.

• Ăn thịt nạc, ức gà hoặc gà tây thay cho xúc xích, thịt xông khói.

• Uống sữa tách béo, dùng sữa chua Hy Lạp không béo thay vì kem chua.

3. Bổ sung nhiều rau củ và trái cây

Có đến 90% người Mỹ không ăn đủ rau quả, đồng nghĩa thiếu hụt chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan, loại có tác dụng giảm cholesterol bằng cách đào thải các thành phần tạo cholesterol ra khỏi cơ thể.

Những thực phẩm giàu chất xơ hòa tan gồm: cam, táo, lê, cà rốt, khoai lang.

4. Cân nhắc dùng thuốc khi cần thiết

Nếu đã duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện trong ít nhất 6 tháng nhưng chỉ số cholesterol vẫn cao, bác sĩ có thể chỉ định thuốc hạ mỡ máu.

Thuốc thường được sử dụng hằng ngày, nhưng hiệu quả tối ưu đạt được khi kết hợp đồng thời với dinh dưỡng hợp lý và vận động. Người bệnh nên kiểm tra mỡ máu định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ: 3 tháng/lần khi bắt đầu dùng thuốc, sau đó từ 6 tháng đến 1 năm/lần.

Vì sao mỡ máu cao nguy hiểm?

Cholesterol do gan sản xuất và cần thiết cho tiêu hóa, tạo tế bào, sản xuất hormone. Tuy nhiên, lượng dư thừa có thể tích tụ trong thành động mạch, gây xơ vữa, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Ngoài chế độ ăn uống, nhiều yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến cholesterol, gồm tiểu đường type 2, béo phì, hút thuốc, lối sống ít vận động và yếu tố di truyền.

Một số lưu ý khác để kiểm soát mỡ máu

• Theo dõi huyết áp: Huyết áp cao khiến động mạch chịu nhiều áp lực, dễ dẫn đến xơ cứng và tích tụ mảng bám.

• Bỏ thuốc lá: Người hút thuốc thường có cholesterol toàn phần và triglycerid cao hơn, nhưng HDL thấp hơn. Hút thuốc làm tăng viêm mạch máu, từ đó thúc đẩy quá trình hình thành mảng xơ vữa.