Chúng ta cùng nhìn lại những lần giảm thuế để thấy được các quyết đáp rất kịp thời, hiệu quả của Quốc hội thời gian qua.
Trong giai đoạn từ năm 2022 đến 6 tháng đầu năm 2025, Quốc hội đã ban hành nhiều nghị quyết liên quan đến giảm thuế GTGT. Theo Bộ Tài chính, năm 2022, việc thực hiện chính sách giảm thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội đã hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân tổng cộng khoảng 51,4 nghìn tỷ đồng, góp phần kích cầu tiêu dùng nội địa tăng cao, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2022 tăng 19,8% so với năm 2021. Năm 2023, việc giảm thuế GTGT 2% theo Nghị quyết số 101/2023/QH trong 6 tháng cuối năm 2023 đã hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân tổng cộng khoảng 23,4 nghìn tỷ đồng. Tính chung năm 2023, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,6% so với năm 2022. Năm 2024, việc giảm thuế GTGT 2% theo Nghị quyết số 110/2023/QH15 và Nghị quyết số 142/2024/QH15 đã hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân tổng cộng khoảng 49 nghìn tỷ đồng. Việc giảm thuế GTGT đã góp phần tích cực trong tăng trưởng GDP. Năm 2024, GDP tăng 7,09% so với năm 2023, lạm phát được kiểm soát tốt. Tổng thu NSNN vượt 19,8% so với dự toán (khoản 336,5 nghìn tỷ đồng), tăng 16,2% so với thực hiện năm 2023.
Những số liệu này một lần nữa cho thấy, chính sách giảm thuế GTGT đã góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tiêu dùng của người dân, góp phần tạo thêm việc làm cho người lao động và đạt được mục tiêu đề ra khi xây dựng chính sách giảm thuế GTGT là kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển.
Bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế nước ta còn gặp không ít khó khăn, thách thức, đặc biệt là các thách thức mới từ chính sách bảo hộ thương mại, thuế quan của các nền kinh tế lớn. Ổn định kinh tế vĩ mô còn tiềm ẩn rủi ro. Các động lực tăng trưởng chưa có sự bứt phá, hoạt động sản xuất kinh doanh còn gặp khó khăn do chi phí sản xuất còn cao, sức mua giảm... Do đó, để góp phần tạo động lực thúc đẩy, phát triển cho nền kinh tế, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8% trở lên, góp phần tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026 - 2030, cần tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT.
Để tháo gỡ những khó khăn này, dự thảo Nghị quyết quy định: giảm 2% thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa dịch vụ sau: viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng). Thời gian áp dụng giảm thuế GTGT 2% từ ngày 1.7.2025 đến hết ngày 31.12.2026.
Dù có nhiều tác động tích cực, song việc giảm thuế GTGT cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn thu ngân sách. Việc giảm thuế GTGT lần này, dự kiến sẽ giảm thu NSNN trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 tương đương khoảng 121,74 nghìn tỷ đồng, đây là một con số không nhỏ trong khi chúng ta đang cần nguồn lực để đầu tư cho phát triển.
Tuy vậy, ở một góc nhìn khác, với mức giảm 2% thuế GTGT sẽ góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. Người dân chính là đối tượng được hưởng lợi trực tiếp của việc giảm thuế GTGT.
Không chỉ người dân mà doanh nghiệp cũng là đối tượng được hưởng lợi từ chính sách này. Việc giảm 2% mức thuế GTGT đối với doanh nghiệp sẽ góp phần làm giảm chi phí sản xuất, dẫn đến giảm giá bán của hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng, từ đó giúp sản xuất của doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh, tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ và mở rộng sản xuất kinh doanh, góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động.
Rõ ràng, việc giảm thuế GTGT không chỉ là một chính sách tài chính đơn thuần mà còn là một bước đi chiến lược. Và sâu xa hơn, đây là một trong những giải pháp hữu hiệu để nuôi dưỡng nguồn thu về lâu dài. Qua đó, thúc đẩy sự phục hồi và tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế, sẽ giúp thực hiện mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025, đồng thời tạo đà cho thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong thời gian tới.
