Theo ghi nhận của Đoàn giám sát, trên địa bàn tỉnh Bắc Giang hiện có 9 KCN được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư với 12 dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN (12 chủ đầu tư hạ tầng KCN). Trong đó, có 8 dự án hạ tầng KCN đã đi vào hoạt động, 4 dự án hạ tầng KCN chưa đi vào hoạt động.
Tại Quyết định số 39/2022/QĐ-UBND ngày 5.10.2022 của UBND tỉnh, Ban Quản lý các KCN tỉnh có nhiệm vụ: Phối hợp với các đơn vị công an và các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền khác trong việc kiểm tra công tác phòng, chống cháy nổ; tổ chức lực lượng bảo vệ, lực lượng phòng cháy, chữa cháy (PCCC) trong KCN; chỉ đạo các chủ đầu tư hạ tầng KCN hoàn thiện đầu tư hạ tầng kỹ thuật công tác PCCC theo quy định; đôn đốc các doanh nghiệp trong KCN tăng cường lực lượng để bảo vệ tài sản, phòng chống cháy nổ...
Thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, Ban Quản lý các KCN tỉnh thường xuyên phối hợp với Công an tỉnh thực hiện công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người đứng đầu doanh nghiệp và người lao động về tầm quan trọng của công tác PCCC và cứu nạn, cứu hộ (CNCH) tại cơ sở.
Các chủ đầu tư hạ tầng KCN cơ bản thực hiện đúng quy định thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC đối với hạ tầng kỹ thuật của KCN; thành lập và duy trì hoạt động của đội PCCC chuyên ngành; đầu tư trang thiết bị, xây dựng hệ thống cấp nước, giao thông phục vụ chữa cháy. Quan tâm tuyên truyền, tập huấn, thực tập phương án, xây dựng và duy trì hoạt động của lực lượng PCCC cơ sở.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Đoàn giám sát cũng đã thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại hạn chế, như: công tác tuyên truyền vẫn chưa bao phủ hết toàn bộ các loại hình cơ sở; chưa có tài liệu tuyên truyền cho người nước ngoài đến làm việc trong các KCN; một số DN thực hiện chưa nghiêm túc các quy định của pháp luật về phòng, chống cháy nổ, thực hiện chưa đầy đủ các yêu cầu, kiến nghị về công tác PCCC của cơ quan có thẩm quyền.
Công tác tổ chức huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ, thực tập phương án PCCC đôi khi còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Nội dung huấn luyện, bồi dưỡng tại một số đơn vị chưa phù hợp với điều kiện thực tế hoạt động sản xuất, kinh doanh của cơ sở mình, chú trọng vào lý thuyết, chưa quan tâm nhiều đến kỹ năng, thực hành.
Vẫn còn chủ đầu tư chưa chấp hành nghiêm các quy định trong việc thẩm duyệt thiết kế về PCCC đối với hạ tầng kỹ thuật. Việc bảo dưỡng hệ thống thiết bị PCCC chưa được duy trì thường xuyên dẫn đến phương tiện hư hỏng. Bố trí, sắp xếp, bảo quản vật tư, hàng hóa còn lấn chiếm lối đi phục vụ cho các hoạt động PCCC và CNCH tại cơ sở. Khi xảy ra cháy, công tác chữa cháy và di chuyển tài sản gặp nhiều khó khăn, làm tăng nguy cơ cháy lớn, cháy lan nhanh…
Giai đoạn 2022 - 2024, trong các KCN xảy ra 2 vụ cháy, trong đó có một vụ cháy vào đêm 26.10.2023 tại khu lán trại nghỉ ăn giữa ca cho công nhân xây dựng của Công ty TNHH Công nghệ chính xác FuYu (KCN Quang Châu) làm 1 người chết, hơn 1.600m2 lán trại bị thiêu rụi, 7 xe máy hư hỏng...
Tại buổi làm việc, đại diện lãnh đạo Ban Quản lý các KCN đã giải trình làm rõ những vấn đề các thành viên giám sát nêu tại buổi làm việc. Đồng thời, lý giải nguyên nhân của những tồn tại hạn chế là do việc triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về công tác PCCC đến các doanh nghiệp trong KCN còn một số khó khăn, vướng mắc; chế tài xử lý các hành vi vi phạm về PCCC trong các lĩnh vực này chưa đáp ứng với yêu cầu quản lý.
Người đứng đầu một số doanh nghiệp trong KCN chấp hành chưa nghiêm các quy định của pháp luật về công tác PCCN, đặt nặng mục tiêu kinh tế, cắt giảm chi phí đầu tư cho PCCC, trang bị, lắp đặt, bảo dưỡng định kỳ hệ thống, thiết bị PCCC và CNCH dẫn đến hệ thống trang thiết bị PCCC và CNCH xuống cấp, hư hỏng…
Kết luận buổi giám sát, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành đánh giá cao công tác chủ động tham mưu, chủ động phối hợp, đôn đốc chỉ đạo của Ban Quản lý các KCN tỉnh đối với các doanh nghiệp trong KCN nhằm thực hiện nhiệm vụ liên quan đến công tác phòng, chống cháy nổ. Đồng thời, đề nghị, Ban Quản lý các KCN tỉnh tiếp tục triển khai, thực hiện nghiêm túc có hiệu quả chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Bộ Công an, UBND tỉnh về công tác phòng chống cháy nổ trong các KCN.
Cần xác định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của mình, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn để đôn đốc việc tập huấn, tuyên truyền, bồi dưỡng, kiểm tra, giám sát về phòng, chống cháy nổ đối với các doanh nghiệp trong KCN. Chỉ đạo các chủ đầu tư hoàn thiện hạ tầng theo quy định của pháp luật về phòng, chống cháy nổ. Thường xuyên phối hợp, bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng thoát hiểm cho các DN. Xác định rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác PCCN, là nhiệm vụ quan trọng, cần thiết, không thể thiếu trong quá trình phát triển kinh tế.
Tăng cường công tác phòng ngừa, rà soát các đơn vị, doanh nghiệp chưa thành lập được các tổ, đội PCCC ở cơ sở thì yêu cầu thực hiện theo quy định. Trước hết là thực hiện tốt ngay tại trụ sở cơ quan Ban Quản lý các KCN tỉnh.
Làm tốt công tác phối hợp với các đơn vị liên quan, nhất là với Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, Công an tỉnh, Đội Chữa cháy và CNCH Khu công nghiệp Đình Trám… để kiểm tra trong quá trình đầu tư hạ tầng, thu hút đầu tư đối với các nhà đầu tư thứ cấp nhằm bảo đảm hạ tầng giao thông, nguồn nước... phục vụ PCCC.
Rút kinh nghiệm từ vụ cháy lán trại tại KCN Quang Châu năm 2023 (trước đó một ngày đã kiểm tra, nhắc nhở nhưng doanh nghiệp không chấp hành dẫn đến hôm sau bị cháy), Ban Quản lý các KCN cần quan tâm đến công tác hậu kiểm. Khi phát hiện vi phạm phải kiên quyết xử lý, không cho tồn tại những lỗi vi phạm có nguy cơ cháy nổ cao.
Ban Quản lý các KCN tỉnh yêu cầu doanh nghiệp chủ động mua sắm và trang bị đầy đủ phương tiện, vật tư, thiết bị cho đội PCCC của doanh nghiệp mình theo quy định và hướng dẫn của cơ quan chức năng. Qua đó, chủ động phương tiện, nhân lực khi có sự cố xảy ra, bởi cháy nổ trong các KCN thiệt hại sẽ rất lớn…
+ Trước đó, Đoàn giám sát đã khảo sát trực tiếp tại Công ty TNHH Fukang Technology, Công ty TNHH Crystal Martin (KCN Quang Châu), Nhà máy giấy Xương Giang - Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Bắc Giang (KCN Song Khê - Nội Hoàng