Nâng cao chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp từ chuyển đổi số

Chuyển đổi số chuỗi giá trị sản xuất còn khó khăn

Là một trong những đơn vị tiên phong ứng dụng công nghệ vào sản xuất, Giám đốc HTX Sản xuất và dịch vụ nông nghiệp Thanh Hà (huyện Thường Tín) Bùi Thị Thanh Hà cho biết: Hợp tác xã đã đầu tư quy trình sản xuất rau ứng dụng công nghệ cao theo chuỗi khép kín với diện tích 1,15ha và liên kết với các nhóm trồng rau trên địa bàn (100% sản phẩm rau đều được dán mã QR) cung ứng ra thị trường gần 1 tấn rau, củ, quả mỗi ngày. Khẳng định thành công từ mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị của ngành nông nghiệp song theo bà Hà, các chuỗi liên kết trong chế biến nông sản còn ít, quy mô chưa lớn; đầu tư cho công nghiệp chế biến vẫn thấp nên chưa nâng cao được giá trị nông sản thông qua chuỗi. 

Cùng quan điểm, Giám đốc HTX rau sạch Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ) Hoàng Văn Thám cho biết: Hợp tác xã hiện có 17,8ha được chứng nhận VietGAP và 5ha chứng nhận Global GAP. Nhờ các mô hình này, doanh thu của hợp tác xã cũng như thu nhập của thành viên ngày càng cải thiện... Dù vậy, ông Thám cũng thẳng thắn nhìn nhận, chất lượng rau chưa thực sự ổn định; nhận thức của người nông dân còn hạn chế; việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào chuyển đổi số trong chuỗi giá trị sản xuất còn gặp nhiều khó khăn… 

Giám đốc HTX rau sạch Chúc Sơn đánh giá, việc ứng dụng chuyển đổi số cho chuỗi giá trị nông sản đã mở ra cơ hội cho người nông dân bán những sản phẩm tốt nhất của mình trực tiếp đến tay người tiêu dùng. Thời gian tới, ngành nông nghiệp Thủ đô cần sớm xây dựng, triển khai các sàn giao dịch mạnh, chuyên về nông sản thực phẩm, có thể kết nối thuận lợi, dễ dàng trực tiếp giữa người sản xuất, chủ hợp tác xã với người tiêu dùng. Cùng với đó, có kế hoạch tuyên truyền sâu rộng để người tiêu dùng tin tưởng và thay đổi nhận thức trong mua sắm thực phẩm thông qua các sàn thương mại điện tử…

Ở góc nhìn khác, Giám đốc Liên hiệp HTX Kinh tế số Việt Nam Mai Quang Vinh cho rằng, cần có chương trình khuyến nông chuyển đổi số nông nghiệp, hỗ trợ chuyển giao công nghệ, tập huấn kỹ năng, trang thiết bị công nghệ phục vụ chuyển đổi số, quản trị sản phẩm, quản trị doanh nghiệp cho các vùng nuôi trồng và sản xuất có hợp đồng tiêu thụ sản phẩm. Các bộ, ngành và thành phố Hà Nội cũng cần hỗ trợ công nghệ giám sát eGap, hỗ trợ lắp đặt các trạm quan trắc thời tiết thông minh, cấp tem truy xuất nguồn gốc QR-Code eGap, thiết kế bao bì thương hiệu, mã nhận diện cho sản phẩm... để đẩy mạnh chuyển đổi số.

Kiến tạo hệ sinh thái chuỗi giá trị

Thực tế cho thấy, để thực hiện chuyển đổi số trong nông nghiệp phải dựa trên nền tảng dữ liệu, nhất là hệ thống dữ liệu lớn về đất đai, cây trồng, vật nuôi, thủy sản... Bên cạnh đó, phải hình thành được mạng lưới nông nghiệp thông minh cho phép kết nối các cơ sở sản xuất nông nghiệp, các cơ sở của hệ thống khuyến nông với khách hàng, các trung tâm thương mại, nhà hàng, khách sạn… 

Để thực hiện hiệu quả Chương trình chuyển đổi số trong nông nghiệp, Phó Chánh Thường trực Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội Nguyễn Văn Chí cho rằng, các đơn vị quản lý nhà nước cần thường xuyên nắm bắt tình hình thực tiễn trong triển khai nhiệm vụ, tham mưu tháo gỡ khó khăn, điểm "nghẽn" trong chương trình chuyển đổi số, kinh tế số và liên kết hợp tác. Đặc biệt, phải thực sự trở thành đầu mối kiến tạo hệ sinh thái chuỗi giá trị gồm: Đơn vị sản xuất - doanh nghiệp cung ứng dịch vụ đầu vào chất lượng cao - doanh nghiệp phân phối tiêu thụ sản phẩm - hệ thống truyền thông marketing - người tiêu dùng cuối cùng. 

Các chủ thể sản xuất cần xác định sản phẩm đưa ra thị trường là hình ảnh, thương hiệu của cá nhân, địa phương và đây cũng là quyền lợi, nghĩa vụ của các chủ thể với công chúng tiêu dùng Thủ đô, trong nước và quốc tế. Các đơn vị truyền thông tuyên truyền những mô hình hiệu quả, cách làm hay, hình ảnh đẹp và phản ánh những điểm "nghẽn" trong thực tiễn để các nhà quản lý, khoa học, doanh nghiệp và người dân nắm bắt được, từ đó có giải pháp thực hiện hiệu quả các chương trình đề ra, ông Nguyễn Văn Chí nhấn mạnh.

Cùng với đó, các doanh nghiệp chuyển đổi số cần gắn kết chặt chẽ với các đơn vị phân phối, tiêu thụ và đơn vị sản xuất, tạo thành một hệ sinh thái minh bạch thông tin về sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao. Các doanh nghiệp phân phối và tiêu thụ sản phẩm chủ động phối hợp với các đơn vị quản lý nhà nước về lĩnh vực để được tham vấn về cơ chế chính sách, quy hoạch và định hướng phát triển ngành hàng của từng cơ sở nhằm liên kết hiệu quả, bền vững. Liên kết chặt chẽ, bền vững giữa đơn vị sản xuất với doanh nghiệp đầu vào và đầu ra cho sản phẩm với phương châm win - win (cùng thắng). Ngoài ra, các đơn vị sản xuất cần tập trung cải tiến và ứng dụng công nghệ, như công nghệ cao, sản xuất hữu cơ, chế biến sâu, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số. Đặc biệt, sản xuất phải gắn với liên kết từ đầu vào đến đầu ra để tăng tính bền vững, hiệu quả.

__________

“Trang thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội”