Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt:Điều tiết tiêu dùng với những mặt hàng có hại cho sức khỏe

Áp thuế với nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 đã hoàn thiện quy định về chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt để mở rộng cơ sở thu. Đồng thời, cải cách thủ tục quản lý thuế theo hướng đơn giản, rõ ràng, công khai, tạo môi trường thuận lợi cho người nộp thuế tuân thủ pháp luật về thuế, tự giác nộp đúng, đủ, kịp thời tiền thuế vào ngân sách nhà nước.

Đáng lưu ý, Luật điều tiết tiêu dùng đối với các mặt hàng có hại cho sức khỏe, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, bảo vệ môi trường, phù hợp xu hướng cải cách thuế của các nước cũng như thực hiện cam kết quốc tế.

Điểm mới của Luật lần này là đã bổ sung nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml vào đối tượng chịu thuế; quy định điều hòa nhiệt độ công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế. Đồng thời, sửa đổi, bổ sung mô tả một số mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt như thuốc lá, rượu, bia, ô tô, tàu bay để đồng bộ với pháp luật chuyên ngành.

Luật mới sửa đổi, bổ sung đối tượng không chịu thuế đối với hàng hóa do tổ chức, cá nhân sản xuất, gia công, thuê gia công trực tiếp xuất khẩu ra nước ngoài hoặc bán, ủy thác cho tổ chức, cá nhân kinh doanh khác để xuất khẩu ra nước ngoài.

Sửa đổi, bổ sung quy định đối tượng không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với máy bay, trực thăng, tàu lượn, du thuyền sử dụng cho mục đích kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách, khách du lịch.

Bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho các mục đích an ninh, quốc phòng, cứu thương, cứu hộ, cứu nạn, chữa cháy, huấn luyện đào tạo phi công, quay phim, chụp ảnh, đo đạc bản đồ, sản xuất nông nghiệp vào đối tượng không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Bổ sung xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ không đăng ký lưu hành và chỉ chạy trong phạm vi khu vui chơi, giải trí, thể thao, di tích lịch sử, bệnh viện, trường học và xe ô tô chuyên dùng khác vào đối tượng không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Bỏ quy định "Hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan, hàng hóa từ nội địa bán vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan, hàng hóa được mua bán giữa các khu phi thuế quan với nhau, trừ xe ô tô chở người dưới 24 chỗ" ra khỏi đối tượng không chịu thuế.

Luật cũng kế thừa quy định hiện hành về căn cứ tính thuế theo phương pháp tính thuế tỷ lệ phần trăm. Đồng thời, bổ sung quy định về căn cứ tính thuế theo phương pháp tính thuế tuyệt đối và cách xác định số thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp.

Đến 2031, tăng mức thuế suất với bia lên 90%

Kế thừa quy định hiện hành về giá tính thuế, Luật năm 2025 quy định tiêu thụ đặc biệt là giá bán ra của nhà sản xuất và nhà nhập khẩu. Sửa đổi, bổ sung quy định về giá tính thuế đối với một số dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (dịch vụ kinh doanh golf, casino...). Bổ sung quy định giá tính thuế đối với hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại là giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt của hàng hóa, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm phát sinh các hoạt động này.

Về thuế suất và mức thuế tuyệt đối, đối với mặt hàng thuốc lá giữ nguyên mức thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm hiện hành (75%). Bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình 5 năm từ 2027-2031. Cụ thể, tăng theo lộ trình 2.000 đồng/bao/năm từ năm 2027 đối với thuốc lá điếu; đến năm 2031 là 10.000 đồng/bao, áp dụng với bao thuốc lá có 20 điếu.

Tăng theo lộ trình 20.000 đồng/điếu/năm từ 2027 đối với xì gà; đến năm 2031 là 100.000 đồng/điếu, áp dụng với xì gà có trọng lượng 20g/điếu. Tăng theo lộ trình 20.000 đồng/100g hoặc 100ml/năm từ 2027 đối với thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác; đến năm 2031 lên 100.000 đồng/100g hoặc 100ml.

Mức thuế tuyệt đối đối với thuốc lá điếu áp dụng với bao thuốc lá có 20 điếu, đối với xì gà có trọng lượng 20g/điếu. Chính phủ sẽ hướng dẫn quy đổi đối với bao thuốc lá khác 20 điếu, xì gà có trọng lượng khác 20g/điếu.

Tăng thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm theo lộ trình 5%/năm trong 5 năm từ năm 2027-2031 đối với mặt hàng rượu, bia. Đó là, đối với rượu từ 20 độ trở lên, Luật áp dụng mức thuế suất hiện hành 65% vào năm 2026, tăng lên 70% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 90%

Áp dụng mức thuế suất hiện hành 35% vào 2026 với rượu dưới 20 độ, tăng lên 40% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 60%. Áp dụng mức thuế suất hiện hành 65% vào 2026 đối với bia, tăng lên 70% vào năm 2027 và đến năm 2031 tăng lên 90%.

Luật điều chỉnh thuế suất đối với mặt hàng xe ô tô pick-up chở hàng, cabin kép, xe ô tô tải VAN có từ 2 hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng. Theo đó, tăng theo lộ trình 3%/năm trong 3 năm từ năm 2027 - 2029.

Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia có hàm lượng đường trên 5g/100ml, áp dụng mức thuế suất 8% (từ năm 2027) và 10% (từ năm 2028).

Luật sửa đổi, bổ sung quy định không áp dụng hoàn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với trường hợp doanh nghiệp chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chấm dứt hoạt động. Bổ sung quy định hoàn thuế đối với số thuế tiêu thụ đặc biệt chưa được khấu trừ hết của xăng khoáng nguyên liệu dùng để sản xuất, pha chế xăng sinh học.

Ngoài ra, Luật còn bổ sung một điều quy định về thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt, cùng với một số nội dung khác để tránh vướng mắc trong thực hiện và bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với pháp luật có liên quan.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.