Cuộc thi do Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) và Vụ Giáo dục chính trị và công tác học sinh, sinh viên (Bộ Giáo dục và Đào tạo) tổ chức và được ghi hình, phát sóng trên kênh VTV2 và các nền tảng số của Đài Truyền hình Việt Nam.
Phát biểu tại sự kiện, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04), Bộ Công an, Trung tướng, TS Nguyễn Văn Viện cho biết: Tội phạm và tệ nạn ma túy đã và đang là hiểm họa lớn của toàn xã hội và trên thế giới; làm tổn hại sức khỏe, suy thoái nòi giống, phẩm giá con người; phá hoại hạnh phúc gia đình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội; là nguyên nhân làm phát sinh nhiều loại tội phạm và tệ nạn xã hội, gây lo lắng, bất an trong Nhân dân. Ma túy cũng là yếu tố làm suy giảm sức lao động, năng lực sáng tạo và đóng góp của người dân cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm giảm tính bền vững của phát triển.
Trong những năm qua, các lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy cùng với sự ủng hộ giúp đỡ nhiệt tình của Nhân dân đã làm tốt công tác phòng ngừa xã hội kết hợp với phòng ngừa nghiệp vụ; đã phát hiện, khám phá thành công hàng ngàn chuyên án, bắt giữ hàng trăm nghìn đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ một lượng lớn các loại ma túy, góp phần quan trọng bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội… Dù vậy, do chịu ảnh hưởng từ tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở nước ta diễn biến phức tạp; đáng chú ý là tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy đang diễn ra tại nhiều địa phương, nhất là ở các thành phố lớn, nơi tập trung nhiều trường đại học, cao đẳng, các cơ sở giáo dục…, trong đó, lứa tuổi thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên chiếm tỷ lệ lớn.
Thống kê đến tháng 8.2024 cho thấy, cả nước có hơn 227.000 người nghiện, sử dụng trái phép chất ma túy và người đang bị quản lý sau cai nghiện có hồ sơ quản lý, trong đó có khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu trong độ tuổi từ 15-25, trong đó có nhiều em ở độ tuổi 13-15 tuổi. Trong tổng số 95% người sử dụng ma túy tổng hợp thì có tới 70-75% người trong độ tuổi 17-35 tuổi, chiếm tỷ lệ lớn là thanh niên, học sinh, sinh viên. Có thể thấy, học sinh, sinh viên là những đối tượng trẻ tuổi, dễ bị dụ dỗ, lôi kéo, rủ rê, thích trải nghiệm những cái mới nên đã và đang trở thành mục tiêu mà tội phạm ma túy hướng tới.
Trung tướng Nguyễn Văn Viện cũng cho biết: thực hiện Chương trình phối hợp số 03 ngày 22.1.2024 giữa Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo về tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy trong cơ sở giáo dục giai đoạn 2024-2030, C04 tham mưu với lãnh đạo Bộ Công an ban hành Kế hoạch số 262 ngày 31.5.2024 về tổ chức cuộc thi Trường học không ma túy. Thông qua cuộc thi nhằm tuyên truyền, cung cấp kiến thức và kỹ năng tới học sinh các trường trung học phổ thông, sinh viên các trường đại học, cao đẳng trong toàn quốc về Luật Phòng, chống ma túy, hiểm họa của ma túy đối với đời sống xã hội để học sinh, sinh viên biết cách phòng tránh. Qua đó, góp phần xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, không có học sinh, sinh viên vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy.
Năm 2023, cuộc thi được tổ chức ở 5 địa phương với 10 chương trình. Với hình thức tuyên truyền hấp dẫn, sáng tạo, học sinh các trường đã rất hào hứng và thích thú khi tham dự cuộc thi. Các em không còn thụ động trong cách tiếp cận thông tin, các em phải tự tìm tòi, tự nghiên cứu và tự trình bày những hiểu biết của mình về công tác phòng, chống ma túy. Điều này giúp công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật không còn khô khan, hình thức, mà giúp các em dễ nhớ, ấn tượng sâu sắc hơn. Chính các em là những tuyên truyền viên tới người thân và các bạn cùng lớp, cùng trường về công tác phòng, chống ma túy.
Từ thành công của cuộc thi, chương trình năm nay được tổ chức tại 10 địa phương với nhiều đổi mới, hấp dẫn về nội dung và hình thức. Trong đó có 20 chương trình dành cho đối tượng học sinh THPT tổ chức tại 10 tỉnh, thành ( Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Điện Biên, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Đắk Lắk, Đồng Nai, Đồng Tháp), 9 chương trình dành cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng được tổ chức tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh và 1 chương trình gala tổng kết.
Chương trình vẫn tiếp tục có sự đồng hành của những người nổi tiếng và những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội. Có mặt tại sự kiện, cầu thủ bóng đá Đoàn Văn Hậu bày tỏ mong muốn tham gia chương trình để cùng với học sinh, sinh viên lan tỏa thông điệp "nói không ma túy" tới cộng đồng và toàn xã hội.
