Đó là những giải pháp được nhấn mạnh trong nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 18, HĐND tỉnh Đồng Nai Khóa X đối với vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm.
Thiếu tính răn đe
Theo báo cáo của UBND tỉnh, 6 tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh Đồng Nai đã xảy ra 3 vụ ngộ độc thực phẩm trên địa bàn thành phố Biên Hòa, Long Khánh, huyện Trảng Bom, làm 657 người ngộ độc, 1 ca tử vong. Tình trạng buôn bán thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ tràn lan chưa được kiểm soát chặt; tình trạng giết mổ gia súc, gia cầm lậu còn xảy ra nhiều nơi; việc cấp phép an toàn, vệ sinh thực phẩm cho các cơ sở kinh doanh chưa được thống kê đầy đủ. Việc kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm chủ yếu do các đoàn thanh tra, kiểm tra tuyến tỉnh thực hiện; tại cấp huyện và đặc biệt là cấp xã còn rất nhiều hạn chế, chưa triệt để…
Thực trạng an toàn vệ sinh thực phẩm còn hạn chế, theo UBND tỉnh Đồng Nai, do biên chế, tổ chức cơ quan quản lý về an toàn thực phẩm cấp huyện còn phân tán, chưa thống nhất; cán bộ trạm y tế kiêm nhiệm nhiều đầu việc, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ chưa cao nên hoạt động chưa hiệu quả. Công tác thanh tra, kiểm tra chưa thường xuyên, chỉ tập trung vào các đợt cao điểm về an toàn thực phẩm; một số địa phương xử lý chưa nghiêm các vi phạm, chủ yếu nhắc nhở nên thiếu tính răn đe, làm giảm hiệu lực công tác quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn thực phẩm còn mang nặng tính hình thức, hình thức tuyên truyền chưa phong phú. Bên cạnh đó, việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm, nguyên liệu thực phẩm khi có ngộ độc xảy ra gặp nhiều khó khăn…
Đầu tư, xây dựng các mô hình chuỗi thực phẩm an toàn
Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, HĐND tỉnh Đồng Nai yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo tổ chức Hội nghị chuyên đề đánh giá đúng thực trạng vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn; xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp trong thời gian tới. Trên cơ sở đó, xây dựng Kế hoạch tổng thể lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý nhà nước về bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu; thời gian, lộ trình, giải pháp trong từng vấn đề cụ thể đến năm 2030; cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp; thời gian hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra. Định kỳ tổ chức sơ kết đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch đề ra, hạn chế thấp nhất số vụ ngộ độc xảy ra.
Rà soát các quyết định của UBND tỉnh quy định quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm thuộc các ngành y tế, nông nghiệp, công thương cần thiết bổ sung, điều chỉnh nội dung, nhiệm vụ, giải pháp, trách nhiệm cụ thể cho từng ngành, bảo đảm hiệu quả, phù hợp với yêu cầu thực tiễn trong tình hình mới. Xác định rõ trách nhiệm các tổ chức, cá nhân để xảy ra ngộ độc thực phẩm, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định.
Nghị quyết cũng yêu cầu UBND tỉnh tăng cường chỉ đạo, phối hợp giữa các cấp, ngành, địa phương trong hướng dẫn, kiểm tra, rà soát, công khai các tổ chức, cá nhân đủ, chưa đủ điều kiện trong hoạt động sản xuất, chế biến kinh doanh thực phẩm. Xây dựng các tài liệu, ấn phẩm truyền thông cho nhóm đối tượng là cơ sở sản xuất, chế biến kinh doanh thực phẩm; tập trung truyền thông về tác hại của thực phẩm không an toàn, nguy cơ, nguồn gây bệnh, trách nhiệm pháp lý của tổ chức, cá nhân khi vi phạm về an toàn thực phẩm... Kịp thời cập nhật đầy đủ, chính xác danh sách các cơ sở đã được cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, công khai rộng rãi giúp doanh nghiệp lựa chọn đơn vị đủ điều kiện pháp lý để cung cấp dịch vụ nấu ăn cho các bếp ăn tập thể. Tiếp tục xây dựng, duy trì các mô hình điểm về an toàn thực phẩm tại các bếp ăn tập thể; chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tiếp tục duy trì xây dựng mô hình thức ăn đường phố bảo đảm an toàn thực phẩm.
Cùng với đó, UBND tỉnh tập trung đầu tư, xây dựng các mô hình chuỗi thực phẩm an toàn, kết nối từ các chuỗi thực phẩm an toàn đến các bếp ăn tập thể. Tăng cường kiểm tra, hậu kiểm về an toàn thực phẩm, chú trọng việc thường xuyên kiểm tra đột xuất, nhất là các cơ sở có nguy cơ cao về ngộ độc thực phẩm, các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, bếp ăn tập thể trong trường học, khu, cụm công nghiệp, bệnh viện. Chú trọng các mô hình tự kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm tại bếp ăn tập thể trong các khu, cụm công nghiệp; khuyến khích lựa chọn các sản phẩm nông nghiệp an toàn, được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, Global GAP. Tăng cường quản lý các đối tượng có nhiều nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm như: cơ sở không thuộc diện cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, các cơ sở dịch vụ ăn uống lưu động, bếp ăn tập thể tại doanh nghiệp, căng tin trường học, bệnh viện, thức ăn đường phố…
