Kết nối liên vùng hiện đại – động lực nâng tầm TP. Hồ Chí Minh

Theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, sau khi hợp nhất địa giới hành chính, việc tổ chức lại hệ thống hạ tầng giao thông vùng trở nên cấp thiết. Mục tiêu đặt ra là hình thành mạng lưới giao thông đa phương thức, đồng bộ, hiện đại, kết nối thông suốt giữa trung tâm kinh tế, khu công nghiệp, cảng biển, sân bay, tạo động lực phát triển bền vững cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Quy hoạch xây dựng vùng TP. Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn 2050 xác định phát triển hạ tầng giao thông liên vùng là định hướng trọng tâm. Thực tế cho thấy, dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng hệ thống kết nối giữa TP. Hồ Chí Minh với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Sau hợp nhất, nhu cầu này càng cấp thiết hơn.

Các tuyến đường vành đai 3, 4 được coi là “xương sống” kết nối vùng. Thành phố đang đẩy nhanh tiến độ thi công Vành đai 3, chuẩn bị khởi công Vành đai 4 và sớm khép kín Vành đai 2 để giảm áp lực giao thông khu vực lõi. Song song, những tuyến cao tốc chiến lược như TP. Hồ Chí Minh – Mộc Bài, TP. Hồ Chí Minh – Thủ Dầu Một – Chơn Thành cũng được xác định cần sớm triển khai nhằm kết nối các khu công nghiệp, khu chế xuất với cửa khẩu, cảng biển và sân bay.

Để giải tỏa áp lực cho mạng lưới đường bộ vốn đang quá tải, Sở Xây dựng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cấp các quốc lộ huyết mạch như QL13, QL22; đầu tư cầu vượt sông chiến lược như cầu trên đường ĐT.745 kết nối tỉnh lộ 15, cầu Tân An nối ĐT.741 với tuyến ven sông TP. Hồ Chí Minh (cũ), cầu Vĩnh Phú nối Thuận An với An Phú Đông… Những công trình này được kỳ vọng tháo gỡ nút thắt hạ tầng vùng ven, tạo động lực phát triển mới.

Bên cạnh đó, để giảm chi phí logistics, thành phố đặt trọng tâm phát triển hệ thống đường sắt hiện đại. Ưu tiên là tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đoạn TP. Hồ Chí Minh – Nha Trang; tuyến Biên Hòa – Vũng Tàu phục vụ vận tải hàng hóa ra cụm cảng Cái Mép – Thị Vải; tuyến kết nối trực tiếp với sân bay Long Thành, các đô thị công nghiệp khu vực Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ). Mạng lưới đường sắt này sẽ góp phần phát huy lợi thế cảng biển quốc tế, hỗ trợ quá trình đô thị hóa bền vững.

Với lợi thế sẵn có về hệ thống cảng biển quốc tế Cái Mép – Thị Vải, cảng Sao Mai – Bến Đình cùng mạng lưới sông ngòi dày đặc, Sở Xây dựng cho rằng cần tập trung phát triển cảng đạt chuẩn quốc tế, kết hợp xây dựng các ICD tại khu vực TP. Hồ Chí Minh và Bình Dương (cũ). Việc hình thành trung tâm logistics hiện đại ở các vị trí chiến lược sẽ gia tăng sức cạnh tranh cho toàn khu vực. Phát triển cảng khách quốc tế tại Vũng Tàu, Long Sơn, sông Dinh, Côn Đảo sẽ mở rộng không gian du lịch biển và đường sông, đưa TP. Hồ Chí Minh mới trở thành trung tâm thương mại – du lịch quốc tế.

Gắn với việc đầu tư Sân bay quốc tế Long Thành và mở rộng Tân Sơn Nhất đạt chuẩn 4E, thành phố sẽ có hai cửa ngõ hàng không quốc tế hiện đại. Đồng thời, cần chú trọng phát triển cảng hàng không Côn Đảo và quy hoạch hai sân bay chuyên dùng Gò Găng (cấp 3C) và Đất Đỏ (cấp 4C), phục vụ phát triển du lịch, dịch vụ và an ninh – quốc phòng.

Không chỉ hạ tầng kết nối bên ngoài, giao thông công cộng cũng là ưu tiên then chốt. Thành phố sẽ mở rộng metro số 1 đến Bình Dương, tuyến 3B kết nối Đồng Nai, triển khai hệ thống BRT dọc vành đai, phát triển xe buýt nhanh, xe buýt điện. Đây là giải pháp quan trọng giảm ùn tắc, ô nhiễm, từng bước hình thành thói quen đi lại bền vững của người dân.

Theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, chỉ khi có bước đột phá đồng bộ trong quy hoạch, huy động vốn và tổ chức thực hiện, hệ thống hạ tầng giao thông vùng mới có thể đáp ứng yêu cầu phát triển giai đoạn mới. Mạng lưới giao thông đa phương thức, hiện đại, gắn kết các trung tâm kinh tế, khu công nghiệp, cảng biển, sân bay và các đô thị vệ tinh sẽ là nền tảng đưa TP. Hồ Chí Minh vươn tầm quốc tế.