Kéo dài tuổi thọ chỉ nhờ thay đổi loại protein

Protein là một chất dinh dưỡng đa lượng thiết yếu cho cơ thể, nhưng không phải tất cả các nguồn thực phẩm cung cấp protein đều như nhau. Vì cơ thể chúng ta không tích trữ protein, nên cần phải nạp đủ chất dinh dưỡng này từ chế độ ăn uống mỗi ngày. Bạn có thể nhận được protein từ cả thực vật và động vật, và tác động của protein từ các loại thực phẩm này này tới sức khoẻ cũng khác nhau.

Nghiên cứu mới: Thay thế protein động vật bằng thực vật có thể kéo dài tuổi thọ

Một nghiên cứu toàn cầu do các nhà nghiên cứu tại Đại học Sydney dẫn đầu vừa phát hiện ra rằng, các quốc gia tiêu thụ nhiều protein thực vật, chẳng hạn như đậu phụ và đậu Hà Lan, có xu hướng có tuổi thọ trung bình cao hơn.

Được công bố trên tạp chí Nature Communications, nhóm nghiên cứu đã phân tích nguồn cung cấp thực phẩm và dữ liệu nhân khẩu học từ 101 quốc gia từ năm 1961 đến năm 2018. Mục tiêu là xác định xem loại protein tiêu thụ có ảnh hưởng đến tuổi thọ hay không.

Tác giả Caitlin Andrews cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy một bức tranh toàn cảnh khi so sánh tác động của protein từ động vật so với protein từ thực vật đối với sức khỏe của mọi người ở cấp độ dân số”.

“Đối với trẻ em dưới 5 tuổi, những thực phẩm cung cấp một lượng lớn protein và chất béo từ động vật – chẳng hạn như thịt, trứng và sữa – đã làm giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, đối với người lớn, điều ngược lại lại xảy ra, protein từ thực vật giúp làm tăng tuổi thọ nói chung.”

Bằng chứng trong gần 60 năm

Để hiểu được tác động của chế độ ăn protein từ thực vật và động vật đối với tuổi thọ của con người, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu công khai về nguồn cung cấp thực phẩm của 101 quốc gia trong khoảng thời gian 60 năm. Dữ liệu bao gồm lượng thực phẩm được sản xuất theo từng quốc gia, cùng với mức calo, protein và chất béo có thể tiêu thụ.

Các quốc gia được nghiên cứu đại diện cho nhiều hệ thống thực phẩm khác nhau, gồm các quốc gia có mức tiêu thụ protein từ động vật cao hơn, chẳng hạn như Australia, Mỹ, Thụy Điển và Argentina, và các khu vực có mức tiêu thụ thực phẩm có nguồn gốc thực vật phổ biến hơn như Pakistan và Indonesia.

Để so sánh tác động của nguồn cung cấp thực phẩm của các quốc gia khác nhau đối với tuổi thọ, các nhà nghiên cứu đã hiệu chỉnh dữ liệu để tính đến sự khác biệt về mức độ giàu có và quy mô dân số giữa các quốc gia. Sau khi thực hiện việc này, họ phát hiện ra rằng các quốc gia tiêu thụ lượng protein thực vật cao hơn, chẳng hạn như Ấn Độ, có tuổi thọ dài hơn so với các quốc gia có lượng protein động vật phổ biến hơn, chẳng hạn như Mỹ.

Ảnh hưởng đến sức khỏe

Ăn nhiều protein từ động vật, đặc biệt là thịt chế biến, từ lâu đã được xác định có liên quan đến nhiều tình trạng bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường type 2 và một số loại ung thư.

Trong khi đó, protein thực vật – bao gồm các loại đậu, hạt và ngũ cốc nguyên hạt – ít có liên quan đến nguy cơ mắc các bệnh mãn tính và tỷ lệ tử vong hơn. Các nghiên cứu cho thấy chế độ ăn dựa trên thực vật giúp kéo dài tuổi thọ ở những cộng đồng có tuổi thọ cao nhất trên hành tinh – Okinawa ở Nhật Bản, Ikaria ở Hy Lạp và Loma Linda ở California.

Chế độ ăn giàu protein thực vật mang đến nhiều lợi ích sức khỏe: giúp giảm trọng lượng cơ thể, giảm cholesterol và giảm huyết áp, nguy cơ bị đột quỵ, ung thư và tử vong do bệnh tim thấp hơn.

Cần ăn như thế nào?

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các chuyên gia cung cấp một số gợi ý cho chế độ ăn uống của bạn với các lựa chọn protein tốt nhất:

Protein từ thực vật:

• Các loại đậu: Đậu lăng, đậu Hà Lan, đậu nành (và các sản phẩm làm từ đậu nành: đậu phụ, tempeh…), đậu phộng.
• Các loại hạt: Hạnh nhân, quả hồ trăn, hạt điều, quả óc chó, quả phỉ, hồ đào, hạt cây gai dầu, hạt bí ngô, hạt hướng dương, hạt lanh, hạt vừng, hạt chia.
• Ngũ cốc nguyên hạt: Lúa mì, quinoa, gạo, yến mạch, kiều mạch.
• Các nguồn protein thực vật khác: Các loại rau và trái cây có chứa hàm lượng protein khác nhau. Một số loại có lượng protein cao: ngô, bông cải xanh, măng tây, atiso…

Protein từ động vật:

• Nói chung, thịt gia cầm (gà, gà tây, vịt) và nhiều loại hải sản (các loại cá, giáp xác, nhuyễn thể) là lựa chọn tốt nhất cho bạn. Trứng cũng có thể là một lựa chọn tốt.
• Sữa: Nếu bạn thích các món ăn từ sữa, tốt nhất là nên uống lượng vừa phải. Chỉ nên uống 1-2 hộp mỗi ngày; có thể kết hợp sữa chua.
• Thịt đỏ: Bao gồm thịt bò, thịt lợn, thịt cừu, thịt bê, và thịt dê chưa qua chế biến - nên ăn hạn chế. Hãy cân nhắc ăn ít hoặc chỉ vào những dịp đặc biệt.
• Cần tránh các loại thịt đã qua chế biến, chẳng hạn như thịt xông khói, xúc xích và thịt nguội.

Nhìn chung, các chuyên gia khuyến cáo: để có sức khỏe tối ưu, tăng cường tuổi thọ, hãy duy trì một chế độ ăn ít thịt chế biến, giàu protein thực vật, bổ sung thêm một chút protein động vật như thịt, cá, gia cầm, trứng và sữa. Hãy ăn uống cân bằng và lành mạnh để có được sức khoẻ tốt nhất.