Đổi mới phương thức, khẳng định vị thế, hiệu quả hoạt động

Với tinh thần không ngừng đổi mới, ngay sau khi bộ máy tổ chức và các vị trí chủ chốt trong HĐND tỉnh được kiện toàn, Thường trực HĐND tỉnh Yên Bái đã có nhiều cải tiến, bước đầu đạt được những kết quả khả quan, khẳng định vị thế, hiệu quả hoạt động của HĐND.

Mở rộng thành phần tham dự kỳ họp

Xác định đổi mới là yêu cầu tất yếu để nâng cao chất lượng hoạt động. Ngay khi có định hướng của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc giao UBND tỉnh chuẩn bị các nội dung trình HĐND tỉnh quyết định, Thường trực HĐND đã chỉ đạo, phân công ngay cho lãnh đạo chuyên trách các Ban của HĐND tỉnh phối hợp tham gia cùng các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh từ khâu xây dựng dự thảo văn bản, tham dự các cuộc kiểm tra thực tế… tham gia ý kiến, nắm bắt quá trình thực hiện các bước xây dựng dự thảo cũng như hiểu sâu hơn về nội dung trình để thực hiện tốt công tác thẩm tra.

Thường trực HĐND tỉnh chỉ đạo Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh gửi tài liệu đến các đại biểu HĐND tỉnh ngay sau khi được UBND tỉnh chuyển đến và nội dung định hướng thảo luận qua hệ thống thông tin điện tử - “kỳ họp không giấy” để đại biểu có thời gian nghiên cứu và chuẩn bị ý kiến thảo luận, chất vấn. Đặc biệt, Thường trực HĐND mở rộng thành phần tham dự kỳ họp là cử tri đại diện cho các thành phần linh hoạt theo tính chất, nội dung từng kỳ họp, để HĐND tỉnh lắng nghe thêm các ý kiến đa chiều nhằm đưa ra những quyết định đúng đắn, góp phần nâng cao chất lượng các quyết sách.

Bên cạnh đó, Chủ tọa điều hành kỳ họp bảo đảm dân chủ, giảm thời gian trình bày báo cáo tại hội trường, tăng thời gian thảo luận, chất vấn, tranh luận làm rõ những vấn đề còn ý kiến khác nhau, phát huy dân chủ, trí tuệ của đại biểu trong thảo luận, quyết định những vấn đề quan trọng của tỉnh. Hoạt động chất vấn được đổi mới, không chỉ chất vấn các thành viên UBND tỉnh mà còn chất vấn cả Chủ tịch UBND tỉnh. Sau kỳ họp, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn.

Để bảo đảm sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoạt động giám sát, kiểm tra, thanh tra, Thường trực HĐND tỉnh thống nhất với Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy, Thanh tra tỉnh và báo cáo, xin ý kiến của Thường trực Tỉnh ủy về Chương trình giám sát của Thường trực, các Ban và các Tổ đại biểu HĐND tỉnh hàng năm. Chỉ đạo đổi mới về cách thức, phương thức tổ chức hoạt động giám sát theo hướng tăng cường các hoạt động khảo sát nắm thông tin trước giám sát, kết hợp giữa giám sát qua xem xét báo cáo và giám sát trực tiếp tại cơ sở, đeo bám, đi đến cùng vấn đề, kiến nghị, đề xuất đặt ra đối với công tác quản lý nhà nước. Mời các cơ quan chuyên môn liên quan tham gia cùng đoàn giám sát để nắm bắt tình hình thực tế và làm rõ thêm những vấn đề đoàn giám sát quan tâm. Kết quả giám sát là kênh thông tin quan trọng giúp HĐND quyết định những vấn đề quan trọng ở địa phương phù hợp, sát thực tiễn.

Thường trực HĐND tỉnh cũng đã chỉ đạo xây dựng quy trình tiếp công dân, TXCT của HĐND tỉnh để việc triển khai thực hiện tiếp công dân, tiếp xúc cử tri được thực hiện thống nhất, hiệu quả.

Sớm ban hành nghị quyết hướng dẫn hoạt động giám sát

Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực tế hoạt động, Thường trực HĐND tỉnh Yên Bái kiến nghị việc sớm ban hành nghị quyết hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND; xem xét quy định cụ thể về việc phối hợp giữa cơ quan quản lý cán bộ, công chức với Thường trực HĐND trong việc nhận xét, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hàng năm của cán bộ, đồng thời là đại biểu HĐND các cấp; ban hành quy định về chế độ thi đua - khen thưởng đối với tập thể các cơ quan của HĐND và cá nhân đại biểu HĐND các cấp. Tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội Khóa XV đã cho ý kiến đối với Dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi), đã bổ sung việc khen thưởng của đại biểu Quốc hội chuyên trách, nhưng chưa đề cập việc khen thưởng đối với đại biểu HĐND.

Bên cạnh đó, cần nghiên cứu một số chế độ chi tiêu tài chính phục vụ hoạt động của HĐND các cấp để thực hiện thống nhất. Hiện tại, đã có Nghị quyết số 1026/2016/NQ-UBTVQH13 ngày 13.5.2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tuy nhiên, các nội dung chi đối với hoạt động giám sát, khảo sát, cuộc họp, tiếp xúc cử tri, tiếp công dân và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo; công tác phí, hội nghị; nghiên cứu học tập, bồi dưỡng nghiệp vụ của đại biểu; chi phục vụ các hoạt động HĐND; các chế độ chi khác… lại không quy định mức chi cụ thể nên khó khăn trong quá trình thực hiện.

Nghiên cứu ban hành hướng dẫn về quy trình, thủ tục bầu cử bổ sung các chức danh thuộc thẩm quyền của HĐND trong nhiệm kỳ. Bởi vì, Hướng dẫn số 883/HD-UBTVQH14 ngày 2.6.2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ hướng dẫn một số nội dung về việc tổ chức Kỳ họp thứ Nhất của HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021 - 2026. Còn trong nhiệm kỳ thì chưa có quy định, khi thực hiện HĐND tỉnh Yên Bái vận dụng Hướng dẫn số 883 để thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử bổ sung các chức danh thuộc thẩm quyền của HĐND.