
Gói thầu xây lắp đường kênh số 8 (bờ trái, điểm đầu từ đường Vườn Thơm đến điểm cuối là đường kênh Liên Vùng) tại huyện Bình Chánh (TP. Hồ Chí Minh) do Ban Quản lý dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng (ĐTXD) khu vực huyện Bình Chánh làm chủ đầu tư; Công ty Tư vấn Đầu tư Phát triển Xây dựng Hoàng Quân là bên mời thầu.
Theo báo cáo từ bên mời thầu, 4 đơn vị tham dự gồm: Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Thi công xây dựng Cầu đường Hồng An (Công ty Cầu đường Hồng An); Công ty TNHH Xây dựng và Cầu đường Anh Tuấn (Công ty Cầu đường Anh Tuấn); Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng Nguyễn Lê (Công ty Xây dựng Nguyễn Lê) và Công ty TNHH Xây dựng Đông Nam Việt (Công ty Đông Nam Việt). Tuy nhiên, chỉ duy nhất Công ty Cầu đường Hồng An đạt yêu cầu, trong khi 3 đơn vị còn lại đều bị loại với lỗi sơ đẳng khó tin như: Không nộp chứng minh doanh thu bình quân hàng năm, không có hóa đơn thuế năm 2023, nhân sự không đủ bằng cấp phù hợp, thiếu hồ sơ thiết bị…
Đến ngày 24.7.2024, Giám đốc Ban QLDA ĐTXD khu vực huyện Bình Chánh Bùi Trọng Thống đã ký quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu, trao gói thầu xây lắp đường kênh số 8 (bờ trái) cho Công ty Cầu đường Hồng An với giá hơn 24,5 tỷ đồng với tỷ lệ tiết kiệm khoảng 1%.

Điều đáng nói, cả 3 nhà thầu bị đánh trượt đều là những đơn vị có nhiều kinh nghiệm, từng tham gia và trúng rất nhiều gói thầu xây lắp tại nhiều dự án quan trọng với giá trị lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Trong đó, Công ty Cầu đường Anh Tuấn từng tham gia 163 gói thầu và trúng 68 gói với tổng giá trị hơn 1.707 tỷ đồng; Công ty Xây dựng Nguyễn Lê tham gia 27 gói thầu, trúng 15 gói với tổng giá trị hơn 1.904 tỷ đồng; Công ty Đông Nam Việt tham gia 99 gói thầu, trúng 81 gói.
Đáng chú ý, ngay trước thời điểm đấu thầu gói xây lắp đường kênh số 8, các công ty này vẫn đang trúng các gói thầu khác. Cụ thể, từ 27.6 – 9.7.2024, Công ty Cầu đường Anh Tuấn đã trúng 3 gói thầu với tổng trị giá gần 40 tỷ đồng; từ 28.3 – 11.6.2024, Công ty Đông Nam Việt đã trúng 4 gói thầu trị giá 41,5 tỷ đồng; ngày 11.3.2024 Công ty Xây dựng Nguyễn Lê đã trúng gói thầu hơn 14,1 tỷ đồng.
Câu hỏi đặt ra là nếu thực sự không đạt yêu cầu hồ sơ mời thầu, không có doanh thu bình quân hay hồ sơ nhân sự hợp lệ thì tại sao các công ty này vẫn trúng thầu xây lắp ở nhiều dự án khác? Phải chăng đây chỉ là sự "tham dự cho có", để hợp thức hóa việc đủ điều kiện mở thầu góp phần vào việc Công ty Cầu đường Hồng An trúng thầu dễ dàng?

Các chuyên gia đấu thầu nhận định, tình trạng một số nhà thầu tham gia cho có chỉ để dự cho "đủ" điều kiện mở thầu, sau đó bị loại với lý do sơ sài, là dấu hiệu của hiện tượng "quân xanh, quân đỏ", chiến thuật làm méo mó thị trường đấu thầu. Khi đó, các nhà thầu "cùng hội cùng thuyền" thay nhau thắng thầu theo kịch bản định sẵn, khiến quy trình đấu thầu mất đi tính cạnh tranh thực sự.
Theo đó, để chấn chỉnh hoạt động đấu thầu, Chính phủ cũng đã ban hành Chỉ thị số 24/CT-TTg về việc nâng cao hiệu quả thi hành Luật Đấu thầu. Chỉ thị yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp nhà nước tăng cường thanh tra, kiểm tra thường xuyên, đặc biệt đối với các gói thầu có ít nhà thầu tham gia, tỷ lệ tiết kiệm thấp hoặc không thực hiện đấu thầu qua mạng. Việc kiểm tra, giám sát này nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả kinh tế của các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, đồng thời kịp thời phát hiện, xử lý các hạn chế và vi phạm theo quy định.
Vì sao 3 nhà thầu có nhiều kinh nghiệm lại bị loại vì những lỗi sơ đẳng? do các đơn vị này thực sự không có đủ hồ sơ hay nhà thầu chỉ dự thầu cho có?
Theo giấy đăng ký kinh doanh lần thứ 10, Công ty Cầu đường Hồng An có trụ sở tại số 349/141 Lê Đại Hành, Phường 13, Quận 11, TP. Hồ Chí Minh, vốn điều lệ 200 tỷ đồng, do bà Nguyễn Nhật Hồng An làm đại diện pháp luật. Công ty đăng ký 101 nhân viên làm việc và từng trúng 107 gói thầu với tổng giá trị hơn 5.935 tỷ đồng.
Đặc biệt, từ 16.12.2024 đến 24.1.2025, doanh nghiệp này trúng 7 gói thầu đầu tư công, trong đó 6 gói tại TP. Hồ Chí Minh và 1 gói của Cục Đường thủy nội địa Việt Nam. Đáng lưu ý, 6/7 gói thầu này đều không có đối thủ cạnh tranh, khi Công ty Cầu đường Hồng An là đơn vị duy nhất tham dự và trúng thầu.
* Báo Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục giám sát, thông tin vụ việc đến bạn đọc và cử tri cả nước.