Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND thành phố Hà Nội

BÀI 1: Giám sát chặt việc thực hiện "lời hứa"

Thời gian qua, hoạt động giám sát, tái giám sát của HĐND thành phố Hà Nội được tăng cường theo hướng toàn diện, sâu sát, quyết liệt, hiệu quả, nâng cao vai trò cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân. Qua đó, góp phần quan trọng để hoạt động của HĐND thành phố được lãnh đạo Quốc hội đánh giá “điểm sáng” trong hệ thống cơ quan dân cử trong cả nước.

Chủ động đổi mới nội dung, phương thức giám sát

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026, Đảng đoàn, Thường trực HĐND Thành phố đã chủ động tham mưu Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Đề án số 15/ĐA-TU (ngày 12.5.2022) về “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 - 2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại thành phố Hà Nội”. "Đây là cơ sở chính trị quan trọng để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao vị thế, vai trò, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp thành phố trong giai đoạn mới", Chủ tịch HĐND thành phố khẳng định.

Hoạt động chất vấn tại các kỳ họp HĐND thành phố Hà Nội đều được thực hiện theo hướng “hỏi nhanh, đáp gọn” - ảnh: P.Long
Hoạt động chất vấn tại các kỳ họp HĐND thành phố Hà Nội đều được thực hiện theo hướng “hỏi nhanh, đáp gọn”. Ảnh: P.Long

Trong đó, đối với hoạt động giám sát của HĐND các cấp, Đề án đã đề ra 4 chỉ tiêu, 7 giải pháp thực hiện. Trên cơ sở đó, Thường trực HĐND thành phố đã ban hành Chương trình hoạt động của HĐND thành phố và định hướng hoạt động giám sát cho các Tổ đại biểu HĐND thành phố; HĐND các quận, huyện, thị... HĐND thành phố cũng chủ động và không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động giám sát theo hướng sâu sát, khoa học, hiệu quả, vì dân, sát cơ sở. Đồng thời, xây dựng và chuẩn hóa quy trình tổ chức kỳ họp, hoạt động thẩm tra các báo cáo; tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp HĐND thành phố.

Đáng chú ý, bám sát các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng Nhân dân, đặc biệt là Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HĐND thành phố đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức giám sát. "Trong năm 2022 vừa qua, bên cạnh xây dựng và ban hành Quy trình tổ chức kỳ họp HĐND, Thường trực HĐND thành phố đã chỉ đạo các Ban HĐND thành phố rà soát, xây dựng quy trình thẩm tra của các Ban HĐND thành phố và chủ động tổ chức khảo sát, thu thập thông tin, phối hợp tốt nhằm quy chuẩn hóa, nâng cao chất lượng tổ chức kỳ họp, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thẩm tra của các Ban HĐND", Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn dẫn chứng.

Lần đầu tiên ban hành nghị quyết về hoạt động chất vấn

Một trong những điểm nhấn của HĐND thành phố Hà Nội thời gian qua chính là việc thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động chất vấn tại các kỳ họp thường lệ của HĐND thành phố. Trên cơ sở tổng hợp ý kiến của đại biểu, các Ban, Thường trực HĐND thành phố đã dự kiến và lựa chọn đúng, trúng những nhóm lĩnh vực chất vấn thiết thực, tác động lớn với thực tiễn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của chính quyền thành phố. Đây cũng là những vấn đề bức xúc được cử tri, Nhân dân Thủ đô quan tâm. Đặc biệt, tại mỗi kỳ họp, HĐND thành phố đều bố trí thời gian thỏa đáng để tái chất vấn kết quả thực hiện các kiến nghị sau giám sát và chất vấn.

Theo Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn, Hà Nội là một trong những địa phương đi đầu trong cả nước khi thường xuyên duy trì thực hiện việc báo cáo tại phiên chất vấn bằng những phóng sự được thực hiện công phu, trực quan, sinh động. Qua đó, giúp đại biểu nắm rõ vấn đề, đặt câu hỏi chất vấn "đúng và trúng".  Cùng với đó, từ nhiều nhiệm kỳ gần đây, Hà Nội cũng là một trong số ít những địa phương duy trì đều đặn việc dành riêng 1 ngày làm việc tại các kỳ họp thường lệ của HĐND để tổ chức phiên chất vấn - trả lời chất vấn, được truyền hình trực tiếp trên nhiều kênh thông tin đại chúng.

Về đối tượng, ngoài chất vấn Chủ tịch, Phó Chủ tịch, các thành viên UBND thành phố, tham gia báo cáo, giải trình, làm rõ các vấn đề đại biểu, cử tri quan tâm thuộc thẩm quyền còn có thủ trưởng nhiều cơ quan liên quan và Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị. Học tập kinh nghiệm của Quốc hội, hoạt động chất vấn được tiến hành theo hướng “hỏi nhanh, đáp gọn”. Đại biểu đặt câu hỏi tối đa 2 phút, trả lời tối đa 3 phút/1 vấn đề và có tái chất vấn để làm rõ thêm các nội dung, vấn đề chất vấn. "Kết luận chất vấn, Chủ tọa đều nêu cụ thể các nội dung, yêu cầu cam kết, “lời hứa” rõ nguyên nhân, trách nhiệm, lộ trình, giải pháp khắc phục", Chủ tịch HĐND thành phố nêu rõ.

Ngoài ra, ngay sau kỳ họp, Thường trực HĐND thành phố đều ban hành ngay Thông báo kết luận hoặc trình HĐND thành phố ban hành Nghị quyết về chất vấn. Trong đó, kèm theo phụ lục các vấn đề, cam kết của UBND thành phố và các cơ quan liên quan có thời gian, tiến độ cụ thể làm cơ sở theo dõi, đôn đốc, tái giám sát việc thực hiện. "Thông qua chất vấn và tái chất vấn tại kỳ họp HĐND, nhiều vấn đề bức xúc của Thủ đô đã được UBND các cấp quan tâm giải quyết, từng bước khắc phục các hạn chế. Điển hình như: tình trạng vi phạm trong quản lý trật tự xây dựng, trật tự đô thị; xây dựng đề án, khắc phục hạn chế trong công tác quản lý tài sản công; việc giải quyết những vấn đề về ô nhiễm môi trường, nước thải; bảo đảm cấp nước sạch cho dân cư...", ông Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết thêm.

Tại Kỳ họp thứ 10 diễn ra tháng 12.2022, lần đầu tiên, HĐND thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết về hoạt động chất vấn. Trong đó, định lượng tiến độ cụ thể để yêu cầu UBND thành phố và nhiều cơ quan liên quan thực hiện. "Đây là cơ sở pháp lý quan trọng tăng cường kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm của các cơ quan trả lời chất vấn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động chất vấn và được HĐND thành phố thông qua với tỷ lệ thống nhất cao", Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh. 

Hội đồng nhân dân

Không để kiến nghị kéo dài, gây bức xúc dư luận
Diễn đàn

Không để kiến nghị kéo dài, gây bức xúc dư luận

Công tác tiếp xúc cử tri được chỉ đạo cải tiến, đổi mới theo hướng các Tổ đại biểu tăng cường khảo sát, nắm tình hình thực tiễn đối với các nội dung cử tri phản ánh, nổi cộm, bức xúc trước và sau khi tiếp xúc cử tri. Các Tổ đại biểu HĐND tỉnh Ninh Thuận được cơ cấu Tổ trưởng, Tổ phó là lãnh đạo các địa phương đã chỉ đạo trực tiếp giải quyết các nội dung thuộc thẩm quyền. Vì vậy, một số nội dung phản ánh được quan tâm giải quyết thỏa đáng, kịp thời; một số kiến nghị kéo dài, bức xúc nhiều năm đã được chỉ đạo, đôn đốc giải quyết dứt điểm.

Đề xuất cơ chế phù hợp cho lực lượng kiểm lâm, bảo vệ rừng chuyên trách
Diễn đàn

Đề xuất cơ chế phù hợp cho lực lượng kiểm lâm, bảo vệ rừng chuyên trách

Trong thông báo Kết luận Hội nghị tiếp xúc và đối thoại giữa Thường trực HĐND tỉnh với lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng trên địa bàn năm 2024, Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai đề nghị UBND tỉnh nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành cơ chế phù hợp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho lực lượng kiểm lâm, lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách. Tuyển dụng đủ số biên chế đã được giao cho lực lượng kiểm lâm, xem xét việc tinh giản biên chế đối với lực lượng kiểm lâm hợp lý, phù hợp.

Ban hành các chính sách an sinh xã hội đặc thù
Diễn đàn

Ban hành các chính sách an sinh xã hội đặc thù

Để phấn đấu đến năm 2030, tỉnh Bình Dương hoàn thành các chỉ tiêu về an sinh xã hội, tỉnh sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách an sinh xã hội theo hướng bảo đảm triển khai các chính sách của Trung ương, đồng thời ban hành các chính sách đặc thù phù hợp của tỉnh; tiếp tục hoàn thiện hệ thống trợ giúp xã hội; triển khai đồng bộ các chính sách an sinh xã hội…

Giao Thường trực HĐND giải quyết vấn đề phát sinh
Diễn đàn

Giao Thường trực HĐND giải quyết vấn đề phát sinh

Tăng tỷ lệ đại biểu HĐND chuyên trách cấp tỉnh, thành lập Ban Đô thị HĐND cấp huyện, có cơ chế giao thẩm quyền Thường trực HĐND giải quyết vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp nhằm khắc phục hạn chế, bất cập đã phát sinh trong thực tiễn… là các giải pháp cụ thể ở 6 nhóm chính sách trong hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) gửi lấy ý kiến 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Phát huy danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO non nước Cao Bằng
Diễn đàn

Phát huy danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO non nước Cao Bằng

Để ngành du lịch Cao Bằng phát triển bền vững, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Thường trực HĐND tỉnh về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, các đại biểu đề nghị: cần chú trọng phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng, du lịch gắn với làng nghề truyền thống, du lịch sinh thái; tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh, thành trong quảng bá, xúc tiến du lịch... Đặc biệt, cần phát huy tốt vai trò danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO non nước Cao Bằng trong thúc đẩy phát triển du lịch bền vững.

Hà Nội khắc phục vướng mắc, bất cập trong công tác cán bộ
Chuyển động

Hà Nội khắc phục vướng mắc, bất cập trong công tác cán bộ

Tại Kỳ họp thứ 19, diễn ra sáng 19.11, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua quy định việc chuyển cán bộ, công chức làm việc tại xã, phường, thị trấn thành cán bộ, công chức thuộc biên chế hành chính; việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý cán bộ, công chức làm việc tại xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Hà Nội nâng cao hiệu quả sử dụng, khai thác tài sản công
Chuyển động

Hà Nội nâng cao hiệu quả sử dụng, khai thác tài sản công

Sáng 19.11, tại Kỳ họp thứ 19, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định việc nhượng quyền khai thác, quản lý công trình kiến trúc có giá trị và công trình, hạng mục công trình hạ tầng văn hóa, thể thao thuộc phạm vi quản lý của thành phố, theo điểm a, b khoản 4 Điều 41 Luật Thủ đô.

Bảo đảm sự lãnh đạo trực tiếp, thường xuyên và bố trí cán bộ ưu tú đảm nhận các vị trí chủ chốt của HĐND cấp xã là giải pháp hết sức quan trọng
Diễn đàn

Bài cuối: Hoàn thiện tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn - yêu cầu cấp thiết

Qua từng lá phiếu bầu, cử tri đã lựa chọn, giao trách nhiệm cho những đại biểu HĐND đại diện cho ý chí, nguyện vọng trong hệ thống chính quyền ở cơ sở. Để mỗi quyết định của HĐND đều phản ánh được yêu cầu thực tiễn ở cơ sở, thể hiện mối quan hệ chặt chẽ, sinh động giữa cuộc sống và chính sách pháp luật phục vụ phát triển, yêu cầu hoàn thiện quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn HĐND cấp xã nói chung, của các Ban HĐND cấp xã nói riêng là cấp thiết.

Lãnh đạo các Ban và đại biểu HĐND phường Hồng Phong, thành phố Đông Triều khảo sát thực tế tiến độ giải quyết kiến nghị của cử tri
Diễn đàn

Bài 2: Chưa thể thực thi đầy đủ quyền hạn, nhiệm vụ

Mặc dù đảm nhiệm rất nhiều công việc quan trọng, song trên thực tế hoạt động của Ban HĐND cấp xã thời gian qua còn không ít những vướng mắc, hạn chế. Có một thực tế đã được chỉ rõ qua giám sát của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Ninh là không ở góc độ này thì lại góc độ khác, các Ban HĐND cấp xã gần như đều chưa thể triển khai đầy đủ quyền hạn, chức năng, nhiệm vụ của mình.

Bài 4: Lấy hạnh phúc của Nhân dân là niềm vui, lẽ sống
Diễn đàn

Bài 4: Lấy hạnh phúc của Nhân dân là niềm vui, lẽ sống

Trong đời sống chính trị - xã hội ở bất kỳ nền cộng hòa nào trên thế giới, việc xây dựng những giá trị cốt lõi cho cơ quan đại diện của Nhân dân, cùng với việc có được người lãnh đạo làm “Thủ lĩnh chính trị”, hội tụ đủ đức và tài để hun đúc niềm tin, sức mạnh, làm điểm tựa tinh thần cho người dân luôn là điều kiện tiên quyết dẫn dắt dân tộc đó tiến lên. Di sản của Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã truyền đi lòng TRẮC ẨN và ngọn lửa nhiệt huyết cho người đại biểu nhân dân, tận tâm, tận lực, tận hiến; tiếp nối lịch sử hào hùng ngàn năm văn hiến của dân tộc, LẤY HẠNH PHÚC CỦA NHÂN DÂN LÀ NIỀM VUI, LẼ SỐNG.

Đoàn giám sát của MTTQ tỉnh Quảng Ninh họp thống nhất về kết quả giám sát chuyên đề hoạt động của các Ban HĐND cấp xã tại một số địa phương
Diễn đàn

Bài 1: Góp phần tạo nên sức mạnh của chính quyền cơ sở

Cơ sở là nơi phản ánh rõ nét, sinh động nhất về sự gắn bó mật thiết giữa chính quyền với người dân và cũng là nơi đánh giá thực chất nhất về sức sống của các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước khi được triển khai vào cuộc sống. Trong suốt quá trình phát triển, HĐND xã luôn được quan tâm xây dựng, giữ vai trò quan trọng trong tổ chức bộ máy nhà nước. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, cơ quan dân cử cơ sở hiện nay vẫn chưa thể phát huy hết vị trí, vai trò. Trong đó, các Ban chuyên môn của HĐND cấp xã ở Quảng Ninh là một ví dụ điển hình...

Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh khảo sát cảng Nosco (thị xã Quảng Yên).
Hội đồng nhân dân

Tăng cường quản lý, bảo đảm an toàn giao thông đường thủy nội địa

Trong tháng 10 vừa qua, Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh Quảng Ninh đã làm việc với các sở, ngành, địa phương liên quan về việc chấp hành các quy định pháp luật trong công tác bảo đảm ATGT đường thủy nội địa và quản lý, đăng kiểm, đăng ký phương tiện giao thông đường thủy. Qua đó, kiến nghị UBND tỉnh xem xét ban hành quy định tăng cường công tác quản lý luồng tuyến; phối hợp kiểm tra, kiểm soát, xử lý phương tiện vi phạm di chuyển trong tuyến thủy nội địa với các địa phương giáp ranh...

Đoàn khảo sát thực tế phương án phòng cháy chữa cháy tại chợ An Long, huyện Tam Nông
Hội đồng nhân dân

Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn các nguy cơ cháy nổ

Làm việc với huyện Tam Nông về kết quả thực hiện quy định của pháp luật về phòng cháy chữa cháy (PCCC) và Nghị quyết số 85/2021/NQ-HĐND của HĐND tỉnh quy định việc xử lý các cơ sở trên địa bàn không bảo đảm yêu cầu về PCCC được đưa vào sử dụng trước ngày Luật Phòng cháy và chữa cháy có hiệu lực thi hành, Ban Pháp chế HĐND tỉnh Đồng Tháp đề nghị, địa phương tăng cường tuyên truyền nâng cao ý thức, kỹ năng PCCC cho người dân; thực hiện tốt hơn nữa công tác phòng ngừa, nhất là phối hợp giữa lực lượng chữa cháy cơ sở và dân phòng theo phương châm 4 tại chỗ.

Bài 1: Từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà phục vụ
Hội đồng nhân dân

Bài 1: Từ Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà phục vụ

Có một câu chuyện sâu sắc về người con hàng ngày mọi việc đều tin tưởng vào tư vấn của cha, một hôm lại gần cha và hỏi: Khi cha qua đời, làm sao để con biết điều gì làm hay không nên làm? Câu trả lời của người cha thật thấm thía: Con hãy hỏi trái tim mình. Chợt nhớ đến câu nói xúc động cùng hành động (đặt tay lên ngực trái) chạm đến trái tim hàng triệu, triệu người dân đất Việt của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khi nhắc lại một câu của nhà văn Nguyễn Đình Thi viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong bộ phim “Hồ Chí Minh - Chân dung một con người”: “Trên ngực áo này không một tấm huân chương, nhưng dưới làn áo mỏng này có một trái tim”(1). Đó là trái tim của một bậc đại trí, nhân kiệt, cả cuộc đời thanh cao, giản dị, một lòng, một dạ vì nước, vì non, vì cơ đồ giang san - Người đại biểu trọn vẹn lời hứa với dân, lời thề trước cờ Đảng, cờ Tổ quốc, một tấm gương mẫu mực, sáng ngời cho các đại biểu dân cử.

Quang cảnh kỳ họp chuyên đề lần thứ 19 HĐND tỉnh Tuyên Quang
Hội đồng nhân dân

Tuyên Quang: Thông qua 6 nghị quyết quan trọng

Chiều ngày 14.11, HĐND tỉnh Tuyên Quang Khóa XIX đã tổ chức Kỳ họp chuyên đề lần thứ 19. Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Thị Kim Dung; Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Phạm Thị Minh Xuân; Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Thị Thanh Trà chủ tọa kỳ họp.