Nâng cao chất lượng, phát huy vai trò đại biểu trong điều kiện không tổ chức HĐND quận, phường

Bài 1: Coi trọng chất lượng, tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách

Thực hiện thí điểm mô hình Chính quyền đô thị theo Nghị quyết 119/2020/QH14 của Quốc hội, ngay từ đầu nhiệm kỳ, HĐND thành phố Đà Nẵng đã chủ động kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng coi trọng tiêu chuẩn, chất lượng đại biểu, tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách. Cơ cấu Thường trực HĐND thành phố gồm: Chủ tịch, Phó Chủ tịch, các ủy viên là Trưởng các Ban của HĐND; cơ cấu các Ban HĐND thành phố cũng được tăng cường. Thành lập 7 Tổ đại biểu HĐND thành phố tại các quận, huyện để triển khai hoạt động, kịp thời thực hiện công tác giám sát…

Đổi mới quan trọng để chủ động, linh hoạt

Từ ngày 1.7.2021, thành phố Đà Nẵng thực hiện thí điểm tổ chức chính quyền đô thị theo Nghị quyết số 119/2020/QH14 của Quốc hội, “Về thí điểm tổ chức chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng”. Theo đó, thành phố được tổ chức thành một cấp chính quyền địa phương gồm HĐND và UBND; đối với 6 quận và 45 phường thuộc các quận của thành phố chỉ có UBND, không tổ chức HĐND quận, phường.

Phiên họp thường kỳ tháng 3.2024 của Thường trực HĐND thành phố Đà Nẵng - ẢNH THỦY THANH
Phiên họp thường kỳ tháng 3.2024 của Thường trực HĐND thành phố Đà Nẵng. Ảnh: Thủy Thanh

Thời điểm thành phố thực hiện thí điểm mô hình Chính quyền đô thịtheo Nghị quyết số 119 của Quốc hội đồng thời với nhiệm kỳ HĐND thành phố Khóa X (2021 - 2026). Do đó, các hoạt động của HĐND thành phố tập trung đổi mớiphương thức theo hướng mở rộng phạm vi, nâng cao chất lượngđể phù hợp với mô hình chính quyền đô thị, nhất là nâng cao chất lượng, phát huy trách nhiệm, vai trò của đại biểu HĐND thành phố trong điều kiện không tổ chức HĐND quận, phường đã đạt được những kết quả nổi bật.

Đáng chú ý, ngay từ đầu nhiệm kỳ, HĐND thành phố đã chủ động kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng coi trọng tiêu chuẩn, chất lượng đại biểu, tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách. Cơ cấu Thường trực HĐND thành phố gồm: Chủ tịch, Phó Chủ tịch, các ủy viên là Trưởng các Ban HĐND. Cơ cấu các Ban của HĐND thành phố cũng được tăng cường, Trưởng, Phó các Ban là đại biểu chuyên trách. Ủy viên các Ban là đại biểu hoạt động không chuyên trách, là lãnh đạo chủ chốt tại các sở, ngành, đơn vị. Thành lập 7 Tổ đại biểu HĐND thành phố tại các quận, huyện để triển khai hoạt động, kịp thời thực hiện công tác giám sát theo quy định.

Mối quan hệ phối hợp giữa đại biểu HĐND thành phố với UBND, UBMTTQVN các quận, phường ngày càng được thắt chặt, hoạt động nhịp nhàng và có hiệu quả hơn so với trước. Theo Thường trực HĐND thành phố, đây là đổi mới cần thiết, quan trọng để chủ động, linh hoạt trong tổ chức và hoạt động của HĐND thành phố khi không tổ chức HĐND cấp quận, phường.

Phát huy vai trò mỗi đại biểu đối với vấn đề nổi cộm, bức xúc

Phát huy chức năng giám sát của đại biểu HĐND thành phố trong điều kiện không tổ chức HĐND cấp quận, phường,Thường trực HĐND thành phố Đà Nẵng đã chủ động xây dựng và ban hành chương trình công tác, chương trình giám sát năm 2023 gắn với chủ đề năm “Năm tập trung khơi thông các nguồn lực, thu hút đầu tư, giữ vững tăng trưởng kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội”. Thường trực HĐND thành phố tổ chức 8 phiên họp thường kỳ hàng tháng với UBND thành phố và cácđơn vị liên quan, 48 phiên họp Thường trực HĐND thành phố mở rộng hàngtuần và các phiên họp đột xuất nhằm kịp thời xem xét, quyết định các vấn đềthuộc thẩm quyền; đồng thời, giám sát, đôn đốc UBND thành phố và các ngànhchức năng liên quan trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinhtế - xã hội, quốc phòng - an ninh trên địa bàn thành phố, kịp thời giải quyếtnhững vấn đề nổi cộm, bức xúc phát sinh qua kiến nghị của cử tri.

Các kế hoạch, chương trình giám sátnăm 2023 được Thường trực HĐND thành phố cụ thể hóa thành 19 chuyênđề giám sát trong năm với nhiều nội dung mang tính cấp thiết, quan trọng trên nguyên tắc bảo đảm tính “toàn diện, chất lượng và không chồng chéo”. Trong tất cả các cuộc giám sát của HĐND, Thường trực, các Ban HĐND đều mời đại diện đại biểu và Tổ đại biểu trên địa bàn phụ trách cùng tham gia thành viên đoàn giám sát.

Bên cạnh đó, với tinh thần chủ động, linh hoạt, coi trọng và phát huy vai trò của đại biểu và Tổ đại biểu khi thành phố thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị, ngay sau khi Nghị quyết số 24/NQ-HĐND ngày 14.7.2022 của HĐND thành phố ban hành, các Tổ đại biểu đã chủ động xây dựng và xin ý kiến Thường trực HĐND các chương trình, kế hoạch triển khai giám sát của Tổ trước khi tổ chức thực hiện, đồng thời phân công đại biểu tại đơn vị ứng cử giám sát và tổ chức thực hiện nghiêm túc. Từ đó, đã phát huy đầy đủ vai trò của mỗi đại biểu đối với vấn đề nổi cộm, bức xúc cử tri quan tâm, kiến nghị trong điều kiện Thường trực HĐND thành phố không thể tổ chức đoàn giám sát riêng về vấn đề này.

Đồng thời, thực hiện hiệu quả Quy chế phối hợp công tác giữa Tổ đại biểu HĐND thành phố đơn vị các quận, huyện với UBND, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các quận, huyện. Qua đó, công tác tổ chức TXCT trước vào sau các kỳ họp thường xuyên của HĐND luôn được tiến hành nghiêm túc, bài bản, cử tri được thông báo sớm và tham gia kiến nghị, phản ánh nhiều vấn đề không chỉ của địa phương mà còn nhiều ý kiến tâm huyết, hiến kế xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của thành phố.

Hội đồng nhân dân

Chủ tịch HĐND thành phố Phạm Văn Lập phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: Hoàng Tùng
Hội đồng nhân dân

Bố trí kinh phí xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai

HĐND thành phố Hải Phòng vừa giám sát chuyên đề việc thực hiện các quy định của pháp luật trong cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng và Văn phòng Đăng ký đất đai (thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường).

Đoàn giám sát Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh khảo sát thực tế tại một số công trình, dự án hoàn thành đã được phê duyệt quyết toán trên địa bàn huyện Chư Pưh
Diễn đàn

Bài 1: Chưa thu hồi dứt điểm vốn ứng quá hạn

Bên cạnh những kết quả đạt được, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công vẫn còn thấp so với mức bình quân chung của cả nước. Trong đó, nhiều địa phương, sở, ngành chưa giải ngân được hoặc tỷ lệ giải ngân rất thấp, đặc biệt là tiến độ giải ngân một số tiểu dự án, dự án thuộc 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Tổng số vốn ứng quá hạn của Quỹ phát triển đất trong báo cáo tại phiên giải trình ngày 3.10.2023 của Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai đến nay cũng chưa thu hồi dứt điểm; hoạt động điều hành của Quỹ phát triển đất còn lúng túng…

Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về khai thác khoáng sản
Hội đồng nhân dân

Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về khai thác khoáng sản

Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức và người dân đối với tầm quan trọng của tài nguyên khoáng sản; tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm trong hoạt động khai thác tài nguyên, khoáng sản… Đồng thời, cần quan tâm tính khả thi của việc quy hoạch các khu vực mỏ làm vật liệu xây dựng thông thường; có chế tài xử lý với đơn vị trúng đấu giá nhưng không đưa các mỏ vào khai thác…

Xây dựng cơ sở dữ liệu cần đồng bộ từ địa phương đến Trung ương
Chuyển động

Xây dựng cơ sở dữ liệu cần đồng bộ từ địa phương đến Trung ương

Chiều 16.10, Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Công an tỉnh tổ chức hội nghị lấy ý kiến, góp ý đối với các dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo trình Quốc hội Khóa XV tại Kỳ họp thứ Tám, gồm: Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi); Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Luật Dữ liệu.

Thường trực HĐND huyện giám sát việc thực hiện các chính sách pháp luật về an sinh xã hội
Diễn đàn

Tìm hiểu gốc rễ vấn đề nhằm có hướng giải quyết khả thi nhất

Cùng với đặc biệt quan tâm bố trí đại biểu chuyên trách tham gia cấp ủy cùng cấp để tạo thuận lợi trong hoạt động, nhất là trong giám sát, các đoàn giám sát của HĐND huyện Đại Từ, Thái Nguyên chú trọng mời đại diện UBND, các cơ quan, ban, ngành chuyên môn, UBND tham dự để giải trình, làm rõ; chú trọng khảo sát thực tế, tìm hiểu thông tin gốc rễ của vấn đề để có hướng giải quyết khả thi nhất. Vì vậy, nhiều kiến nghị sau giám sát, đặc biệt là ý kiến, kiến nghị của cử tri cơ bản đã được giải quyết.

Thường trực HĐND thành phố khảo sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri
Diễn đàn

Ghi lại hình ảnh, con số tại thực địa để có cơ sở giám sát

Tăng cường gắn kết với cử tri - “mạch nguồn” hoạt động của đại biểu, cơ quan dân cử, cùng với đa dạng hóa các hình thức tiếp xúc, hoạt động giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri được Thường trực HĐND thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên đặc biệt quan tâm thực hiện từ nhiệm kỳ 2011 - 2016 đến nay, mang lại hiệu quả thiết thực. Đoàn giám sát xuống thực tế cơ sở trao đổi với người dân, ghi lại hình ảnh, con số tại thực địa để có cơ sở tổ chức hội nghị giám sát việc giải quyết.

Toàn cảnh phiên chất vấn của Thường trực HĐND tỉnh Thái Nguyên
Diễn đàn

Đưa “hơi thở” cuộc sống vào nghị trường

Nhờ chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, nhất là việc trình chiếu phóng sự bằng hình ảnh sinh động, thuyết phục đã đưa“hơi thở” cuộc sống vào nghị trường, giúp cho các phiên chất vấn và trả lời chất vấn giữa 2 kỳ họp của Thường trực HĐND tỉnh Thái Nguyên về những vấn đề đông đảo cử tri, Nhân dân quan tâm thực sự sôi động, trách nhiệm. Trên cơ sở đó, kết luận phiên họp đã yêu cầu rõ trách nhiệm, thời gian thực hiện đối với nhiều vấn đề đặt ra, làm cơ sở thực hiện hiệu quả trên thực tế.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình ĐẶNG BÍCH NGỌC (ẢNH BOX)
Hội đồng nhân dân

Quan tâm hỗ trợ đời sống người dân vùng cao

Với tinh thần dân chủ, thẳng thắn, qua đợt tiếp xúc cử tri (TXCT) trước Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV với Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình, nhiều cử tri kiến nghị Đảng, Nhà nước có chủ trương chế độ đặc thù khi phân bổ ngân sách cho các xã sáp nhập để bảo đảm chi cho các hoạt động; xem xét điều chỉnh mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước các chương trình mục tiêu quốc gia; đồng thời, nghiên cứu, hỗ trợ cây giống cho đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn phù hợp với điều kiện thực tế…

Tổ đại biểu số 8 HĐND tỉnh Ninh Thuận giám sát kết quả thực hiện Nghị quyết số 37 của HĐND tỉnh về chất vấn và trả lời chất vấn
Hội đồng nhân dân

Nhiều kiến nghị thiết thực qua giám sát của Tổ đại biểu

Phát huy vai trò của Tổ đại biểu HĐND tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh Ninh Thuận đã phân công cụ thể chuyên đề, nội dung giám sát đối với một số Tổ đại biểu. Đồng thời, đề nghị các Tổ đại biểu khác tùy theo tình hình địa bàn ứng cử, chủ động tổ chức giám sát chuyên đề, báo cáo kết quả về Thường trực HĐND tỉnh. 8/12 Tổ đại biểu HĐND tỉnh đã tăng cường giám sát tình hình chấp hành pháp luật trên địa bàn ứng cử, qua đó kiến nghị các cơ quan thẩm quyền cấp tỉnh nhiều nội dung thiết thực.

Đoàn giám sát của Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Thanh Hóa giám sát tại huyện Hậu Lộc
Hội đồng nhân dân

Đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Giám sát của Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Thanh Hóa về tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ), quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho thấy, số trường hợp được cấp giấy chứng nhận lần đầu đạt thấp so với kế hoạch; việc xác minh các thông tin về QSDĐ gặp khó khăn do thiếu thông tin chính xác, tài liệu không đầy đủ hoặc các vấn đề pháp lý phức tạp. Theo đó, đoàn giám sát đã đề xuất nhiều giải pháp thiết thực để đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho người dân.

Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh Nông Văn Tuân kết luận buổi giám sát.
Hội đồng nhân dân

Huy động sức mạnh toàn dân đấu tranh phòng, chống tội phạm

Làm việc với Công an tỉnh, Viện KSND tỉnh, Chi cục Kiểm lâm tỉnh, Đoàn giám sát Ban Pháp chế HĐND tỉnh Cao Bằng về thực hiện các quy định của pháp luật về giải quyết tố giác, tin báo tội phạm, khởi tố, điều tra các vụ án hình sự trên địa bàn giai đoạn 2021 - 2023 kiến nghị các cơ quan tăng cường phối hợp tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương vận động Nhân dân tích cực tham gia tố giác tội phạm và phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc". Thực hiện tốt ứng dụng công nghệ thông tin trong tổng hợp số liệu báo cáo bảo đảm đúng quy định, chính xác, kịp thời.

Toàn cảnh cuộc giám sát tại xã Cán Chu Phìn
Hội đồng nhân dân

Tiếp tục xây dựng mô hình hiệu quả phòng, chống tảo hôn

Giám sát kết quả triển khai thực hiện Quyết định số 498 ngày 14.4.2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) giai đoạn 2015 - 2025” tại huyện Mèo Vạc, Ban Dân tộc HĐND tỉnh Hà Giang đề nghị, huyện cần tăng cường công tác kiểm tra giám sát, triển khai có hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là Tiểu dự án 2 - Dự án 9. Đồng thời, tiếp tục xây dựng các mô hình phòng chống tảo hôn trên địa bàn.

Đoàn giám sát kiểm tra thực tế các hiện vật tại Di chỉ khảo cổ chùa Bảo Đài, phường Vàng Danh. Ảnh: Tuấn Nguyên
Diễn đàn

Gìn giữ, phát huy tương xứng giá trị các di sản văn hóa

Giám sát thực tế và làm việc với UBND TP. Uông Bí về công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh đề nghị, thành phố tiếp tục nghiên cứu, sưu tầm tài liệu khoa học để làm rõ hơn giá trị lịch sử của từng di tích. Chú trọng nâng cao hơn nữa trình độ chuyên môn, kiến thức về lịch sử, văn hóa cho đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác văn hóa. Qua đó, bảo vệ, gìn giữ và phát huy tương xứng giá trị của các di sản; từng bước chuyên nghiệp hóa hoạt động du lịch văn hóa tâm linh.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hưng Yên Trần Quốc Toản phát biểu tại hội nghị.
Hội đồng nhân dân

Dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, kéo dài

Tại Hội nghị giao ban giữa Thường trực HĐND tỉnh Hưng Yên với Thường trực HĐND các huyện, thị, thành phố trên địa bàn lần thứ 7 mới đây, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hưng Yên Trần Quốc Toản nhấn mạnh: HĐND các cấp cần lựa chọn những vấn đề đã khiếu nại, tố cáo nhiều lần chưa được giải quyết hoặc giải quyết chưa dứt điểm đưa ra chất vấn tại kỳ họp hoặc phiên họp Thường trực HĐND. Trong đó, tập trung làm rõ trách nhiệm người đứng đầu các cấp, ngành liên quan; xác định rõ giải pháp cần tập trung để giải quyết dứt điểm vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng kéo dài, phức tạp.

Thường trực HĐND tỉnh khảo sát tại Dự án Khu hành chính UBND xã Thới Hòa do UBND huyện Trà Ôn là chủ đầu tư
Hội đồng nhân dân

Bài cuối: Rõ trách nhiệm, giải quyết nhanh vướng mắc

Với những tồn tại, hạn chế được chỉ ra trong quá trình khảo sát, Thường trực HĐND tỉnh Vĩnh Long kiến nghị, cần quán triệt đến cán bộ, công chức, viên chức về ý nghĩa, mục đích, yêu cầu, tầm quan trọng của công tác xây dựng cơ bản đối với nhiệm vụ phát triển của địa phương. Đặc biệt, phân công rõ trách nhiệm, đúng thẩm quyền, giải quyết nhanh những vướng mắc để bảo đảm tiến độ thực hiện đối với từng dự án.