Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm

Ngày 27.2.2008, UBND tỉnh Bình Thuận có Quyết định số 535/QĐ-UBND về việc cho Công ty TNHH Sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tân (sau này là Công ty Cổ phần Đầu tư Bình Tân (Công ty Bình Tân), tại Văn bản số 2608/UBND-ĐTQH ngày 3.6.2008 ) thuê đất (đợt 1) để đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp Hàm Kiệm II (sau này là tên KCN Hàm Kiệm II – Bita’s, ngày 12.8.2008). Theo đó, cho thuê hơn 2.000.000m2 đất với hình thức sử dụng đất: Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm. Thời gian sử dụng đất 50 năm.

Ngày 3.11.2008, UBND tỉnh Bình Thuận có Quyết định số 2994/QĐ-UBND, cho Công ty Bình Tân thuê đất (đợt 2): diện tích đất cho thuê hơn 2.100.000m2. Hình thức sử dụng đất: Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm. Thời gian sử dụng đất 50 năm.

Tiếp đến, ngày 1.12.2009, tại Quyết định số 3436/QĐ-UBND, UBND tỉnh Bình Thuận tiếp tục cho Công ty Bình Tân thuê đất (đợt 3) để đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp Hàm Kiệm II – Bita's. Diện tích đất cho thuê hơn 143.000m2. Hình thức sử dụng đất: Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm. Thời hạn sử dụng đất đến hết ngày 27.2.2058.

Tại điểm 3 Điều 2 của các quyết định trên có nêu trách nhiệm của Công ty Bình Tân: “… sử dụng đất đúng ranh giới, diện tích, mục đích đất cho thuê, chấp hành nghiêm việc sử dụng đất theo luật định”.

Cho thuê lại đất “trả tiền một lần”

Mặc dù, Công ty Bình Tân được Nhà nước cho thuê đất (tại các quyết định trên) theo hình thức “cho thuê đất trả tiền hàng năm” để thực hiện dự án nhưng trong quá trình hoạt động, Công ty Bình Tân đã cho các nhà đầu tư thuê lại đất để xây dựng nhà xưởng, hoạt động kinh doanh với hình thức đơn giá thuê đất trả tiền một lần.

Đáng chú ý trong số đó có hợp đồng thuê đất được Công ty Bình Tân (do bà Lai Kim – Tổng Giám đốc) ký với đối tác sau thời gian Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Hố Nai ký hợp Hợp đồng nguyên tắc về thủ tục chuyển nhượng cổ phần số 01/2022 ngày 23.11.2022. Đáng chú ý tại Hợp đồng nguyên tắc có nêu: "kể từ thời điểm nhận được tiền đặt cọc lần 1, các bên bán sẽ giữ nguyên hiện trạng các công trình xây dựng; tài sản cố định, tài sản lưu động và tài sản khác...không cho thuê đất, không bán hoặc cho thuê các tài sản hoặc công trình trên đất..."

Cụ thể như Hợp đồng cho thuê lại quyền sử dụng đất trong khu công nghiệp Hàm Kiệm II – Bita’s số 06/2023/HĐTĐ/HKII được ký ngày 20.6.2023 giữa Công ty Bình Tân và Công ty TNHH A...

Theo hợp đồng này, Công ty Bình Tân cho đối tác thuê lại quyền sử dụng đất tại Lô C1.2-1 (diện tích hơn 20.000m2) để đầu tư xây dựng nhà xưởng, phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh: gia công các linh kiện, phụ tùng xe máy, xe đạp… Thời hạn thuê 38 năm 7 tháng (kể từ ngày ký hợp đồng đến ngày 27.2.2058). Giá trị hợp đồng hơn 15,6 tỷ đồng (giá thuê: hơn 698.000 đồng/m2/38 năm 7 tháng).

Phương thức thanh toán: sau khi ký hợp đồng nguyên tắc, bên thuê thanh toán đặt cọc để giữ đất với 81% giá trị hợp đồng, tương đương hơn 12,7 tỷ đồng. Số tiền đặt cọc này sau đó sẽ chuyển thành số tiền thanh toán Đợt 1. Số tiền còn lại sẽ được chia làm 2 đợt thanh toán tiếp theo.

Ngoài ra, theo tài liệu, trước đó, 2019, 2020, 2022, Công ty Bình Tân cũng đã ký nhiều hợp đồng cho thuê lại quyền sử dụng đất trong KCN Hàm Kiệm II (Hợp đồng số: 007/2019/HĐNT/HKII ngày 23.7.2019; 01/2020/HĐTĐ/HKII ngày 3.11.2020; 01/2022/HĐTĐ/HKII ngày 11.7.2022; 02/2022/HĐTĐ/KHII ngày 31.8.2022). Tại các hợp đồng này, Công ty Bình Tân cho thuê đất với đơn giá trả tiền một lần dao động từ hơn 696.000 đồng/m2/tổng thời gian thuê – hơn 839.000 đồng/m2/tổng thời gian thuê (35 năm - hơn 37 năm).

Nhìn nhận về vấn đề trên, luật sư Đỗ Duy Khang, (Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh) đưa ra nhận xét: điểm đ khoản 1 Điều 175 Luật đất đai 2013 (nay là điểm e khoản 1 Điều 34 Luật đất đai 2024) quy định: Tổ chức kinh tế được Nhà nước cho thuê đất trả tiền hằng năm có quyền cho thuê lại quyền sử dụng đất theo hình thức trả tiền thuê đất hằng năm đối với đất đã được xây dựng xong kết cấu hạ tầng trong trường hợp được phép đầu tư xây dựng kinh doanh kết cấu hạ tầng đối với đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao; người thuê lại quyền sử dụng đất phải sử dụng đất đúng mục đích và thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.

“Nghĩa là chủ đầu tư dự án khu công nghiệp đã được Cơ quan Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hằng năm chỉ được cho thuê lại đất trong khu công nghiệp theo hình thức thuê đất trả tiền hằng năm, đồng thời việc cho thuê lại đất phải đáp ứng các điều kiện khác theo quy định pháp luật. Trường hợp làm trái quy định như trên, chủ đầu tư có thể bị xử phạt vi phạm hành chính và phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là ký lại hợp đồng cho thuê lại đất theo hình thức trả tiền thuê đất hằng năm theo quy định của Điều 22 Nghị định 123/2024/NĐ-CP do Chính phủ ban hành và có hiệu lực từ ngày 4.10.2024”, luật sư Khang ý kiến.

Cấp giấy chứng nhận đầu tư cho doanh nghiệp trong thời gian xảy ra tranh chấp

Vụ việc tranh chấp giữa các thành viên sở hữu 100% vốn của Công ty Bình Tân và Công ty Hố Nai liên quan đến Dự án KCN Hàm Kiệm II vẫn đang được các cơ quan chức năng, đơn vị giải quyết. Trong thời gian trên, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bình Thuận đã cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho một số doanh nghiệp đầu tư tại KCN Hàm Kiệm II – Bita’s. Cụ thể: ngày 18.11.2024 cấp Giấy chứng nhận đầu tư mã số dự án 9866354467 cho Công ty Neoscm Limited để đầu tư xây dựng Nhà máy công nghiệp Neotek Việt Nam tại KCN Hàm Kiệm II – Bita’s. Dự án sẽ được xây dựng trên diện tích đất hơn 132.000m2 tại các Lô C1.7, C1.8, C1.9, C1.10, C1.11, C1.12 (thuộc cụm C1, đường D1).

* Báo Đại biểu Nhân dân tiếp tục thông tin vụ việc đến bạn đọc và cử tri cả nước.