Dùng phí công đoàn hỗ trợ công nhân

Thị trường lao động năm 2022 được đánh giá là có nhiều điểm sáng. Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy lực lượng lao động, số người có việc làm và thu nhập của người lao động đều tăng trong khi tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm có xu hướng giảm so với năm trước. Đặc biệt, thu nhập bình quân tháng của người lao động tăng thêm 927.000 đồng, đạt mức 6,7 triệu đồng. Trước đó, báo cáo thưởng Tết của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cũng ghi nhận tiền thưởng Tết Âm lịch năm nay tăng 11% so với Tết năm 2022. Bình quân, mỗi lao động được thưởng 6,86 triệu đồng/người.

Tuy nhiên, đó là sự tích cực được nhìn nhận trên bình diện tổng quát và tính toán bình quân. Nếu nhìn sâu vào từng lĩnh vực, từng đoạn thời gian, và từng phận người lao động thì bức tranh không tươi sáng đến vậy!

Từ tháng 9 đến nay đã xảy ra tình trạng nhiều doanh nghiệp ở các ngành nghề, địa phương bị thiếu, cắt giảm đơn hàng. Điều này khiến hàng trăm nghìn người lao động bị giảm giờ làm, mất việc làm, ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc làm, thu nhập, đời sống của họ.

Tổng hợp của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho thấy, từ tháng 9.2022 đến ngày 9.1.2023, cả nước có 1.300 doanh nghiệp tại 50 tỉnh, thành phố đang trong tình trạng bị sụt giảm đơn hàng. Vì thế, gần 547.000  lao động đang phải giảm giờ làm, ảnh hưởng đến cuộc sống. Trong đó, có hơn 491.000 lao động bị giảm giờ làm hoặc ngừng việc có hưởng lương; 7.000 người tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương và hơn 48,6 nghìn lao động bị chấm dứt hợp đồng. Phần lớn, số lao động bị ảnh hưởng nhiều nhất thuộc các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, tập trung trong 3 ngành chính là dệt may, da giày, chế biến gỗ. Trong đó, có 70% tổng số lao động bị ảnh hưởng chủ yếu ở TP. Hồ Chí Minh, Long An, Tây Ninh, Đồng Nai, Bình Dương, An Giang…

Sau 2 năm chống chọi với đại dịch, người lao động đã không còn tích lũy thì việc chịu thêm cú sốc về việc làm và thu nhập sẽ “đánh gục” không ít người, đặc biệt là lao động yếu thế như nữ giới, người nhiều tuổi… Bình thường, nhiều lao động đã phải sống tằn tiện, gửi con về quê, đời sống vật chất thiếu thốn, đời sống tinh thần gần như bỏ trống, không có hoặc có rất ít tích lũy, rất dễ bị tổn thương trước biến cố hoặc khủng hoảng. Giờ mất việc trước thềm Tết Nguyên đán thì khốn khó càng thêm khốn khó. Đã vậy, tương lai không mấy sáng sủa khi tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp được dự báo còn gặp khó khăn. Khả năng đơn hàng sẽ tiếp tục bị cắt giảm có thể hết quý I, thậm chí quý II năm tới.

Trong bối cảnh như vậy, việc Chính phủ, trong một văn bản liên quan đến báo cáo tình hình lao động, việc làm, tiền lương, tiền thưởng mới đây, đề nghị Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam lên phương án nghiên cứu sử dụng nguồn kinh phí công đoàn để hỗ trợ đoàn viên, lao động bị ảnh hưởng việc làm là hết sức xác đáng và lẽ ra phải được triển khai sớm hơn. Bây giờ, điều quan trọng là chủ trương này phải được hiện thực hóa càng sớm, càng tốt để giúp những công nhân, người lao động đang gặp rất nhiều khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, đón Tết đầm ấm.