Những năm gần đây, hoạt động TXCT của đại biểu HĐND các cấp tỉnh Ninh Bình có những chuyển biến tích cực, chất lượng, hiệu quả được nâng lên một bước nhưng vẫn còn nhiều vấn đề cần được quan tâm, có giải pháp hữu hiệu nhằm khắc phục. Qua nghiên cứu Đề tài khoa học cấp tỉnh về “Nâng cao hiệu quả tiếp xúc cử tri của ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh Ninh Bình” do Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh chủ trì cho thấy: thời gian qua, công tác chuẩn bị, tổ chức để đại biểu HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh TXCT được Thường trực HĐND phối hợp thực hiện đi vào nền nếp, bài bản. Thường trực HĐND đã bám sát quy định của pháp luật, yêu cầu của thực tiễn, làm tốt vai trò chỉ đạo, điều hòa, phối hợp với các cơ quan liên quan trong tổ chức TXCT của đại biểu HĐND.
Chủ động nghiên cứu tài liệu
Để chuẩn bị tổ chức hội nghị TXCT trước kỳ họp thường lệ của HĐND, Thường trực HĐND đã sớm ban hành Kế hoạch TXCT của đại biểu HĐND. Trong đó, yêu cầu các cơ quan liên quan hoàn thiện và gửi sớm tài liệu, tạo điều kiện cho đại biểu HĐND chủ động nghiên cứu các nội dung dự kiến trình tại hội nghị TXCT để trao đổi, thông báo tới cử tri và nhân dân tại địa bàn ứng cử; nhất là những chính sách dự kiến trình HĐND xem xét, thông qua có đối tượng thụ hưởng liên quan trực tiếp tới cử tri, đại biểu HĐND cần có thời gian nghiên cứu nắm bắt sơ bộ nội dung, kịp thời truyền tải tới cử tri - đối tượng thụ hưởng chính sách. Qua đó, có thể lấy ý kiến góp ý của cử tri về dự thảo nghị quyết, làm cơ sở để đại biểu HĐND tham gia ý kiến tại phiên họp tổ, thảo luận tại hội trường và khi biểu quyết thông qua nghị quyết.
Đại biểu cũng có thời gian nghiên cứu, xem xét, cần thiết có thể khảo sát nắm tình hình, thực trạng kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri trên địa bàn ứng cử (đã giải quyết đến đâu, hướng giải quyết sắp tới như thế nào...) có bảo đảm quy định, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, khách quan mà cử tri ý kiến, kiến nghị hay không.
Rèn luyện phẩm chất, kỹ năng tiếp xúc
Để thu hút sự lắng nghe của cử tri, cử tri hiểu, nắm chắc nội dung đại biểu muốn truyền tải, tạo tiền đề tốt cho việc phát biểu ý kiến của cử tri, đòi hỏi từng đại biểu HĐND cần dành thời gian thỏa đáng để nghiên cứu, nắm bắt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không ngừng tự rèn luyện phẩm chất, kỹ năng tiếp xúc, trao đổi; lắng nghe, tiếp thu, giải trình ý kiến, kiến nghị của cử tri; cần định hướng, gợi mở, tạo điều kiện cho cử tri phát biểu, đề xuất những vấn đề phát triển chung của địa phương, “hiến kế cho sự phát triển chung của tỉnh”.
Các báo cáo trình bày trước hội nghị cần ngắn gọn, súc tích, đủ nội dung, rõ ràng. Trước khi TXCT, đại biểu cần nắm tình hình địa bàn, những vấn đề bức xúc cử tri quan tâm đang tồn đọng, chưa được giải quyết và những vấn đề mới phát sinh, những vấn đề cử tri thường quan tâm. Chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan làm rõ thêm các vấn đề cử tri quan tâm, cung cấp thêm thông tin ngay tại các buổi TXCT để cử tri rõ, qua đó làm giảm tình trạng cử tri kiến nghị nhiều lần về một vấn đề. Các ý kiến, kiến nghị của cử tri phải được giải thích rõ ràng, cụ thể, không né tránh, đùn đẩy trách nhiệm hoặc hứa hẹn; vấn đề nào đòi hỏi thời gian hoặc chưa có điều kiện giải quyết, cần giải thích rõ.
Trường hợp trong buổi tiếp xúc, có cử tri đưa đơn khiếu nại, tố cáo hoặc tranh thủ diễn đàn để nêu nội dung cần khiếu nại, bức xúc, đại biểu nên đề nghị gặp cử tri sau khi kết thúc buổi tiếp xúc để có biện pháp xử lý đơn thư đúng quy định, không sa vào khiếu nại, tố cáo làm ảnh hưởng đến nội dung TXCT.
Không né tránh, ngại va chạm
Đối với những kiến nghị chính đáng, hợp pháp cử tri kiến nghị nhiều lần chưa được cơ quan chức năng có thẩm quyền xem xét, giải quyết thấu đáo, nhiều đại biểu HĐND không ngại va chạm, đã đeo bám, theo đuổi tới cùng. Không chỉ thông qua việc đôn đốc, qua hoạt động khảo sát, giám sát, tại các phiên họp tổ, thảo luận tại hội trường của các kỳ họp HĐND, đại biểu HĐND đã lồng ghép các kiến nghị của cử tri trong phát biểu thảo luận tại kỳ họp, kiến nghị lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ngành liên quan có giải pháp, đồng thời có thời gian cụ thể để giải quyết vấn đề cử tri có ý kiến.
Với sự quyết liệt như vậy, một số kiến nghị của cử tri đã được lãnh đạo UBND tỉnh tiếp thu chỉ đạo các cơ quan liên quan giải quyết ngay và có lộ trình thời gian hoàn thành báo cáo UBND tỉnh. Đơn cử như hoạt động của trại lợn tại chợ Dầu, xã Khánh Hòa, huyện Yên Khánh gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân xung quanh, khi đại biểu phát biểu tại hội trường kỳ họp HĐND về vấn đề này, Chủ tịch UBND tỉnh đã giao UBND huyện Yên Khánh xem xét, giải quyết, báo cáo UBND tỉnh ngay sau đó, do hoạt động không bảo đảm quy định pháp luật về môi trường, trại lợn đã tự đóng cửa, đến nay cử tri không còn kiến nghị về nội dung này.
