Khi bộ trưởng “may mắn” được trả lời chất vấn!

“Chúng tôi rất may mắn được Quốc hội chọn để chất vấn nhưng thực ra cũng là một cơ hội lớn để ngành giao thông vận tải giải trình những vấn đề lớn mà xã hội quan tâm đến ngành giao thông vận tải”. Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đã chia sẻ cảm xúc của mình trước khi ông ngồi vào ghế “nóng” trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ Ba vừa diễn ra.

Chia sẻ của Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể đã nhận được sự đồng tình của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ - người điều hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn khi cho rằng Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể “rất may mắn”. Bởi theo Chủ tịch Quốc hội, nhiều bộ trưởng, trưởng ngành đều nói là "được" chất vấn chứ không phải là "bị" chất vấn. “Chúng tôi cũng đã trải nghiệm qua những cảm giác như thế, cảm thấy là được chất vấn” - Chủ tịch Quốc hội nói.

Tâm thế cảm thấy “được” chất vấn không còn là chia sẻ của riêng Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể. Từ nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XIII, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân đã “xung phong” để được trả lời chất vấn trước Quốc hội. Và khi được đăng đàn trả lời chất vấn, khi ấy Bộ trưởng Nguyễn Quân đã “bày tỏ sự biết ơn đối với Quốc hội vì đã cho phép được trả lời chất vấn”. Bởi theo Bộ trưởng Nguyễn Quân, việc được trả lời chất vấn trực tiếp là sự kiện rất đặc biệt; là một cơ hội rất lớn đối với cộng đồng khoa học Việt Nam. Thông qua hoạt động này, Bộ Khoa học và Công nghệ được báo cáo với Quốc hội, cử tri cả nước những công việc mà ngành đang làm, những khó khăn thách thức phải vượt qua. “Đặc biệt qua ý kiến chất vấn của các đại biểu Quốc hội, chúng tôi sẽ thấy rõ những mặt yếu kém. Qua đó, chúng tôi sẽ phải có những giải pháp để khắc phục, sửa chữa làm cho khoa học, công nghệ thực sự là quốc sách hàng đầu, có đóng góp xứng đáng vào quá trình phát triển của đất nước” - Bộ trưởng Nguyễn Quân nhấn mạnh.

Chất vấn là hình thức giám sát mang lại hiệu quả cao. Bởi chất vấn thường được gắn với trách nhiệm của mỗi cá nhân bộ trưởng, trưởng ngành khi chất vấn. Để tạo cơ hội cho cử tri, nhân dân theo dõi hoạt động của Quốc hội, các phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong nhiều nhiệm kỳ gần đây được phát thanh và truyền hình trực tiếp. Điều này đôi khi cũng tạo nên áp lực tâm lý khi trả lời chất vấn đối với một số bộ trưởng, trưởng ngành nếu như chưa thực sự nắm vững lĩnh vực mà mình phụ trách hoặc chưa thực sự có kinh nghiệm, kỹ năng trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội.

Từ những kiến nghị của cử tri, những điều qua “mắt thấy, tai nghe” từ thực tiễn cuộc sống, đại biểu chắt lọc mang đến nghị trường thông qua mỗi chất vấn đối với bộ trưởng, trưởng ngành có liên quan. Ngồi "ghế nóng” trên nghị trường Quốc hội là cơ hội để "tư lệnh ngành" được lắng nghe, được đánh giá một cách khách quan nhất từ các đại biểu, cử tri về hoạt động của ngành mình. Đồng thời, đây cũng là dịp để bộ trưởng, trưởng ngành được nói lên tiếng nói, được chia sẻ những thuận lợi và cả những khó khăn của ngành mình trong công tác quản lý, thực hiện các nhiệm vụ được giao. Qua đó, nhận được chia sẻ từ cử tri, nhân dân, đặc biệt là từ chính người chất vấn.

Tuy vậy, giải trình những vấn đề chưa làm được, chia sẻ những điều đã làm được trước cử tri, trước Quốc hội của bộ trưởng, trưởng ngành không phải lúc nào cũng dễ dàng. Là đại diện cho tiếng nói của cử tri, đại biểu có thể “truy” đến cùng trách nhiệm của bộ trưởng, trưởng ngành. Do đó, nếu vai trò quản lý, trách nhiệm của "tư lệnh ngành" chưa được thể hiện “tròn vai" thì bộ trưởng, trưởng ngành có thể bị lúng túng, thậm chí bị “mất điểm” khi trả lời chất vấn.

Thực tế cho thấy, không ít các bộ trưởng, trưởng ngành thực sự xây dựng được hình ảnh đẹp thông qua phiên chất vấn và trả lời chất vấn, bởi đã thể hiện được bản lĩnh, năng lực quản lý của mình trước cử tri, trước Quốc hội. Việc “ghi điểm” ấy xuất phát từ sự tự tin khi nắm chắc lĩnh vực mình quản lý, chia sẻ cởi mở, thẳng thắn về những điều làm được, cũng như sự cầu thị, chân thành với những vấn đề tồn tại, vướng mắc, chưa đạt được như kỳ vọng của nhân dân; xuất phát từ những chuyển biến tích cực sau chất vấn, những tồn tại, điểm nghẽn được tháo gỡ, những rào cản được cởi bỏ, những lời hứa được hiện thực hóa trọn vẹn...

"Tư lệnh ngành" sẽ để lại ấn tượng đẹp trong lòng cử tri, Nhân dân, và thực sự “ghi điểm” nếu như luôn trong tâm thế cảm thấy may mắn “được” chất vấn, chứ không phải “bị” chất vấn.

Chính sách và cuộc sống

Tri ân quá khứ - kiến tạo tương lai
Chính sách và cuộc sống

Tri ân quá khứ - kiến tạo tương lai

Nửa thế kỷ đã trôi qua kể từ ngày non sông thu về một mối, nhưng âm hưởng của bản anh hùng ca 30.4.1975 vẫn ngân vang trong trái tim mỗi người Việt Nam yêu nước. Trong giờ phút thiêng liêng của kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, bài viết "NƯỚC VIỆT NAM LÀ MỘT, DÂN TỘC VIỆT NAM LÀ MỘT" của Tổng Bí thư Tô Lâm đã một lần nữa lay động sâu sắc lòng người, khắc ghi chân lý lịch sử và soi sáng con đường phía trước.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Kiểm soát rủi ro của trí tuệ nhân tạo một cách công bằng

Trí tuệ nhân tạo (AI) có thể mang lại rất nhiều cơ hội, lợi ích cho nền kinh tế, sự phát triển của đất nước, doanh nghiệp, cá nhân, bảo vệ và thúc đẩy quyền con người; đồng thời tiềm ẩn nhiều rủi ro, tác động tiêu cực đối với con người, xã hội. Từ tính chất hai mặt này, chính sách của một quốc gia cần phải hài hòa giữa kiểm soát rủi ro với thúc đẩy phát triển AI, làm sao để công nghệ này phục vụ con người một cách tốt nhất. Các quy định, biện pháp kiểm soát AI nhằm giảm thiểu rủi ro xã hội và bảo vệ con người, nhưng không làm cản trở hay đình trệ các tiến bộ và đổi mới sáng tạo.

Ảnh minh họa
Quốc hội và Cử tri

Để sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư công

Theo chương trình làm việc Phiên họp thứ 44, sáng nay (24.4), Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét Báo cáo của Chính phủ về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2024. Báo cáo của Chính phủ về nội dung này cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được, thì tính đến hết ngày 31.12.2024, vẫn còn 30/46 bộ, cơ quan trung ương, và 26/63 địa phương có tỷ lệ ước đạt giải ngân vốn đầu tư công thấp hơn bình quân chung của cả nước.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Giám sát chặt fanpage có ảnh hưởng lớn

Việc đưa thông tin, hình ảnh không chính xác, thậm chí là sai sự thật tại các fanpage lớn trên mạng xã hội không chỉ gây bức xúc trong dư luận mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về công tác giám sát việc tuân thủ pháp luật của các trang mạng xã hội lớn - nơi nắm giữ lượng lớn người theo dõi và sức ảnh hưởng không hề nhỏ.

Một trụ sở công bỏ hoang nhiều năm tại Quận Hà Đông, TP. Hà Nội
Chính sách và cuộc sống

Không để lãng phí các trụ sở dôi dư

Chúng ta đang thực hiện một cuộc cách mạng về bộ máy “lớn chưa từng có” với tinh thần “Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng” để bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn. Điều này được Nhân dân, cử tri rất đồng tình, ủng hộ. Bên cạnh đó, cử tri và Nhân dân cũng mong muốn, ngoài giải quyết thấu tình, đạt lý cơ chế chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức sau sắp xếp, cần có giải pháp để không để lãng phí các trụ sở dôi dư.

Cần có mức giảm trừ hợp lý
Chính sách và cuộc sống

Cần có mức giảm trừ hợp lý

Theo số liệu thống kê, giai đoạn 2020 - 2024 tổng thu từ thuế thu nhập cá nhân tăng 72%, từ 115.000 tỷ đồng lên 19.000 tỷ đồng. Thu nhập bình quân đầu người trong cùng kỳ tăng 30,2%, từ 3.548 USD/năm lên 4.622 USD/năm. Lạm phát trung bình hàng năm dao động từ 0,81 - 4,16%, trong đó mức cao nhất vào năm 2023 là 4,16% và thấp nhất vào năm 2021 ở mức 0,81%.

AMH
Chính sách và cuộc sống

Tăng trưởng trên 8% và đường dây 500kV mạch 3

Tại Nghị quyết 77/NQ-CP về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3.2025 và Hội nghị trực tuyến với các địa phương, Chính phủ kiên định mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trở lên trong năm nay dù nhận định tình hình thế giới có thể tiếp tục biến động lớn, chiến tranh thương mại lan rộng; ở trong nước thì khó khăn và thách thức nhiều hơn thuận lợi. Điều này gợi liên tưởng tới dự án đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên).

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.
Chính sách và cuộc sống

Đích đến là phục vụ Nhân dân tốt hơn

Cần lưu ý khắc phục cả 2 khuynh hướng: một là, sáp nhập các xã, phường quá rộng như một "cấp huyện thu nhỏ" dẫn đến không quán xuyến được địa bàn, không chủ động phục vụ được Nhân dân, dẫn đến biến chủ trương không tổ chức cấp huyện thành không tổ chức cấp xã. Hai là, sáp nhập các xã, phường quá nhỏ, dẫn đến hạn chế về không gian, dư địa phát triển, đầu mối nhiều hơn dẫn đến cồng kềnh, kém hiệu quả.

Ảnh minh họa
Chính sách và cuộc sống

Doanh nghiệp phải tiên phong, dẫn dắt chuyển đổi số

Các doanh nghiệp nhà nước phải phát triển, tăng trưởng, ngày càng lớn mạnh, trưởng thành, trên cơ sở thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, tăng năng suất lao động; vừa phát triển cho chính mình, vừa góp phần vào sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước.

Giải phóng nguồn lực để tăng trưởng
Quốc hội và Cử tri

Giải phóng nguồn lực để tăng trưởng

Cuối tháng 10.2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1250/QĐ-TTg thành lập Ban chỉ đạo về rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là tổng hợp các khó khăn, vướng mắc theo các nhóm vấn đề cụ thể, xác định thẩm quyền xử lý của các cấp có liên quan, đồng thời chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra việc tháo gỡ...

Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII
Chính sách và cuộc sống

Vì công việc mà chọn người

Phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương lần thứ 11, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị việc sắp xếp nhân sự khi sáp nhập, hợp nhất và chuẩn bị nhân sự Đại hội Đảng “phải lấy tiêu chuẩn cao nhất là vì yêu cầu công việc, sau đó mới đến các tiêu chí khác”. Yêu cầu này thể hiện tư duy đổi mới, thực chất trong công tác cán bộ, đồng thời là đòi hỏi cấp bách trong tình hình hiện nay.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
Chính sách và cuộc sống

Đòn bẩy thể chế

Dù đã có nhiều chủ trương đúng đắn, kịp thời, nhưng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở nước ta vẫn chưa thực sự trở thành động lực trung tâm cho tăng trưởng kinh tế, phát triển đất nước.

Công nhân trang trại nông nghiệp công nghệ cao DELCO, xã Nguyệt Đức (Thuận Thành, Bắc Ninh) thu hoạch dưa lưới trồng trong nhà kính
Chính sách và cuộc sống

Biện pháp khuyến nông hiệu quả

Theo chương trình làm việc Phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về dự án Nghị quyết của Quốc hội về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Nhiều ý kiến cho rằng, việc tiếp tục thực hiện chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp (SDĐNN) trong thời điểm hiện nay là cần thiết. Bởi đây được coi là biện pháp khuyến nông hiệu quả, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Sửa đổi Hiến pháp - mệnh lệnh từ thực tiễn
Quốc hội và Cử tri

Sửa đổi Hiến pháp - mệnh lệnh từ thực tiễn

Trong tiến trình phát triển của mỗi quốc gia, Hiến pháp luôn giữ vị trí đặc biệt - là đạo luật gốc, nền tảng của toàn bộ hệ thống pháp luật, đồng thời thể hiện tầm nhìn, mục tiêu phát triển và phương thức tổ chức quyền lực nhà nước trong từng thời kỳ. Đối với Việt Nam, trong bối cảnh toàn hệ thống chính trị đang đẩy mạnh công cuộc đổi mới toàn diện, đặc biệt là thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các thiết chế công quyền, thì việc sửa đổi Hiến pháp - với trọng tâm là tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị - là yêu cầu khách quan, tất yếu, mang tính cấp bách và có ý nghĩa lịch sử sâu sắc.

Kỳ vọng về kinh tế tư nhân
Chính sách và cuộc sống

Kỳ vọng về kinh tế tư nhân

Kinh tế tư nhân, trong đó có các hộ kinh doanh cá thể chiếm tới 30% GDP, tạo ra 8,5 triệu việc làm, trở thành một trong những trụ cột quan trọng hàng đầu của nền kinh tế. Tuy nhiên, như nhận định của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng” thì nhiều hộ kinh tế cá thể vẫn theo nếp kinh doanh cũ, thiếu động lực phát triển thành doanh nghiệp, thậm chí "không muốn lớn".