Xử lý rác thải điện tử - vấn nạn của kỷ nguyên công nghệ

Rác thải điện tử đang tăng nhanh trên toàn cầu, do sự phát triển công nghệ và nhu cầu thiết bị điện tử. Nếu không được xử lý đúng cách, đây sẽ là loại rác thải nguy hiểm, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, rác thải điện tử cũng chứa kim loại quý và nguyên liệu hiếm, mang lại tiềm năng tái chế lớn. Nhiều quốc gia đã triển khai các chính sách toàn diện để quản lý và tái chế hiệu quả loại rác thải này.

Thụy Sĩ: mô hình tái chế hiệu quả hàng đầu thế giới

Thụy Sĩ sở hữu một trong những hệ thống tái chế rác thải điện tử hiệu quả nhất thế giới. Hệ thống này rất dễ tiếp cận, với quy trình thu gom đơn giản giúp người tiêu dùng có thể trả lại thiết bị điện tử cũ tại bất kỳ cửa hàng nào bán các sản phẩm tương tự. Điều này giảm đáng kể các rào cản đối với việc tái chế và khuyến khích sự tham gia của người dân.

Ảnh nguồn: ITN
Ảnh nguồn: ITN

Chính phủ Thụy Sĩ thực thi các quy định nghiêm ngặt về quản lý rác thải điện tử, bao gồm nguyên tắc Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR). Theo nguyên tắc này, các nhà sản xuất có nghĩa vụ pháp lý phải thu hồi và tái chế các sản phẩm điện tử do họ sản xuất khi hết vòng đời. Điều này chuyển gánh nặng quản lý rác thải điện tử từ người tiêu dùng sang nhà sản xuất, khuyến khích các công ty thiết kế sản phẩm dễ tái chế hơn và chứa ít vật liệu độc hại hơn. Cách tiếp cận chủ động này đã giúp Thụy Sĩ đạt được tỷ lệ tái chế rác thải điện tử ấn tượng trên 75%, thuộc hàng cao nhất thế giới.

Hơn nữa, quy trình tái chế của Thụy Sĩ ưu tiên bảo vệ môi trường. Các vật liệu tái chế như kim loại và nhựa được thu hồi và tái sử dụng trong các chu kỳ sản xuất mới, giảm thiểu nhu cầu sử dụng tài nguyên nguyên sinh. Các chất độc hại, bao gồm kim loại nặng và pin, được xử lý cẩn thận để ngăn chặn ô nhiễm môi trường.

Thụy Điển: kết hợp pháp luật và chiến dịch nâng cao nhận thức

Cách tiếp cận của Thụy Điển kết hợp các luật nghiêm ngặt và chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng. Chính phủ đặt mục tiêu tái chế 65% rác thải đô thị vào năm 2025 và đạt tỷ lệ tái chế 90% đối với chai lọ, lon. Hệ thống hoàn tiền đặt cọc (Pant) đã khuyến khích người dân trả lại chai lọ và lon đã qua sử dụng với tỷ lệ thu hồi đạt khoảng 85% vào năm 2023.

Ngoài ra, Thụy Điển cũng triển khai sáng kiến Biến rác thành năng lượng (WtE), biến rác không thể tái chế thành năng lượng cung cấp điện và hệ thống sưởi ấm cho hàng triệu hộ gia đình mỗi năm. Điều này đã giúp giảm lượng rác thải chôn lấp xuống dưới 1% tổng lượng rác thải.

Các chiến dịch giáo dục công dân về tầm quan trọng của việc tái chế được thúc đẩy, biến nó thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của nhiều người Thụy Điển. Những nỗ lực này giúp tỷ lệ tham gia cao vào các quy trình tái chế hiệu quả.

Na Uy: chú trọng áp dụng nguyên tắc EPR

Chính sách này yêu cầu các nhà sản xuất chịu trách nhiệm tài chính đối với việc xử lý và tái chế sản phẩm của mình, từ đó khuyến khích họ thiết kế các thiết bị điện tử bền vững hơn. Đồng thời, Na Uy đầu tư vào cơ sở hạ tầng tái chế hiện đại để thu hồi các vật liệu có giá trị từ rác thải điện tử.

Cách tiếp cận trên khuyến khích các nhà sản xuất nhìn nhận tác động của sản phẩm trong suốt vòng đời của nó ngay từ khi thiết kế, góp phần vào việc phát triển một nền công nghiệp điện tử thân thiện với môi trường hơn.

Nhật Bản: Luật Tái chế đồ gia dụng

Thành công của Nhật Bản trong việc tái chế rác thải điện tử chủ yếu đến từ việc thực hiện Luật Tái chế đồ gia dụng, yêu cầu tái chế các thiết bị lớn như TV, tủ lạnh và máy điều hòa. Theo quy định của luật, các nhà sản xuất phải chịu trách nhiệm thu gom và tái chế những sản phẩm này, bảo đảm thu hồi các vật liệu có giá trị và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Cách tiếp cận này, với mục tiêu rõ ràng, đã giúp Nhật Bản đạt được tỷ lệ thu hồi cao đối với các kim loại quý và các vật liệu khác từ rác thải điện tử.

Đức: phương pháp tiếp cận đa chiều

Đức có một hệ thống quản lý chất thải điện tử vững mạnh, bao gồm các quy định nghiêm ngặt và các chương trình thu gom toàn diện. Quốc gia này áp dụng một hệ thống kép, trong đó người tiêu dùng có thể trả lại chất thải điện tử tại các điểm thu gom quy định hoặc các cửa hàng bán lẻ. Bên cạnh đó, Đức khuyến khích việc tái sử dụng và cải tạo các thiết bị điện tử, kéo dài tuổi thọ của chúng trước khi tiến hành tái chế. Phương pháp tiếp cận đa chiều này bảo đảm các thiết bị điện tử sẽ được sử dụng lâu nhất có thể trước khi bị tái chế.

Bỉ: tái chế dễ dàng và miễn phí

Khung tái chế rác thải điện tử của Bỉ được xây dựng trên nền tảng mạng lưới điểm thu gom rộng khắp và sự tham gia tích cực từ cộng đồng. Các chương trình thu hồi của quốc gia này cho phép người tiêu dùng trả lại các thiết bị điện tử cũ mà không phải chịu thêm chi phí, giúp việc tái chế trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Bỉ còn đặc biệt chú trọng vào việc thu hồi các kim loại quý từ rác thải điện tử, qua đó góp phần bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và giảm thiểu tác động môi trường từ việc khai thác vật liệu mới.

Việc cung cấp các lựa chọn tái chế miễn phí và tập trung vào việc thu hồi tài nguyên còn giúp thúc đẩy cộng đồng tích cực tham gia các hoạt động tái chế điện tử. Khi quá trình tái chế trở nên đơn giản và không tốn chi phí, khả năng tham gia của người dân sẽ tăng lên, từ đó mang lại hiệu quả môi trường tích cực hơn.

Canada: địa phương hóa các chiến dịch

Canada đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc tái chế rác thải điện tử thông qua các chương trình cấp tỉnh. Các mục tiêu thu gom và quản lý rác thải điện tử được thiết lập rõ ràng, với sự tham gia của cả tổ chức chính phủ và phi chính phủ. Các chiến dịch giáo dục cộng đồng giúp nâng cao nhận thức và khuyến khích sự tham gia của người dân vào các chương trình tái chế.

Hàn Quốc: Mô hình hợp tác công - tư

Hàn Quốc đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc tái chế rác thải điện tử thông qua mô hình hợp tác công-tư. Chính phủ hợp tác với các công ty tư nhân để thiết lập các trung tâm tái chế trên toàn quốc. Những trung tâm này được xây dựng dễ dàng tiếp cận, và người tiêu dùng được khuyến khích tái chế các thiết bị điện tử cũ thông qua các chương trình ưu đãi, như giảm giá sản phẩm mới.

Những nỗ lực hợp tác giữa khu vực tư nhân và Chính phủ giúp xây dựng cơ sở hạ tầng tái chế toàn diện. Các chương trình ưu đãi thúc đẩy người tiêu dùng tham gia tái chế rác thải điện tử, nâng cao hiệu quả tổng thể của hệ thống tái chế.

Quốc tế

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giải quyết tận gốc việc dạy thêm
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giải quyết tận gốc việc dạy thêm

Đánh giá sau hơn 3 năm thực hiện chính sách “giảm kép” cho thấy, chính sách này ban đầu đã tạo ra những chuyển biến tích cực. Song do nhu cầu học thêm của các gia đình quá lớn, đã xuất hiện tình trạng dạy chui với các cơ sở, tổ chức dạy thêm trá hình. Các chuyên gia cho rằng, chừng nào còn các kỳ thi khốc liệt chừng đó các gia đình sẽ còn nhu cầu luyện thi và có cầu sẽ có cung, dù ở hình thức nào.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giảm gánh nặng cho phụ huynh và học sinh
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giảm gánh nặng cho phụ huynh và học sinh

Nổi tiếng với môi trường học tập cạnh tranh khốc liệt, Trung Quốc cũng là quốc gia chứng kiến cuộc đua dạy thêm, học thêm và tình trạng bùng nổ các trung tâm gia sư tư nhân trở thành một vấn nạn. Vào năm 2021, Chính phủ đã ban hành chính sách mới “shuang jian” (song giảm) hay còn gọi là “giảm kép” với hai mục tiêu: giảm áp lực học tập cho học sinh bằng cách giảm khối lượng bài tập và giảm áp lực tài chính cho phụ huynh bằng cách siết chặt hoạt động dạy thêm.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Học sinh bị áp lực cả "thừa" lẫn "thiếu"
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Học sinh bị áp lực cả "thừa" lẫn "thiếu"

Chương trình đánh giá học sinh quốc tế (PISA) chỉ ra Trung Quốc tiếp tục là quốc gia dẫn đầu về xếp hạng học sinh. Không chỉ ở Thượng Hải và Bắc Kinh, học sinh ở các vùng nông thôn, vùng khó khăn cũng vượt trội so với các bạn cùng lứa ở một số quốc gia. Tuy nhiên, vị thế này cũng gây nhiều áp lực trong môi trường học tập, khi trẻ em phải dành quá nhiều thời gian cho việc học tập trong khi rất ít thời gian nghỉ ngơi hoặc vận động.

ASEAN trước hơi nóng cuộc chiến thương mại
Quốc tế

ASEAN trước hơi nóng cuộc chiến thương mại

Đông Nam Á được dự đoán sẽ bị ngập tràn bởi dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc, phải chuyển hướng từ thị trường Hoa Kỳ sau khi bị áp thuế nhập khẩu. Để chống chọi trước cơn sóng thần này, các quốc gia Đông Nam Á sẽ cần đoàn kết trong một phản ứng chung thay vì phản ứng riêng lẻ, sử dụng các công cụ và thể chế thương mại có sẵn; đồng thời tham gia đối thoại với Trung Quốc để đưa ra các biện pháp bảo vệ hợp pháp, lâu dài nhằm tránh leo thang các biện pháp bảo hộ.

Lãnh đạo Mỹ - Ấn Độ nhất trí giải quyết bất đồng thuế quan, thương mại
Thế giới 24h

Lãnh đạo Mỹ - Ấn Độ nhất trí giải quyết bất đồng thuế quan, thương mại

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhất trí sẽ sớm bắt đầu các cuộc đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại và giải quyết bế tắc về thuế quan. Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí củng cố quan hệ quốc phòng và an ninh trong cuộc gặp song phương đầu tiên tại Nhà Trắng ngày 13.2.

Định hình quan hệ song phương giai đoạn mới
Việt Nam và các nước

Định hình quan hệ song phương giai đoạn mới

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã bắt đầu chuyến thăm kéo dài hai ngày tới Washington, Mỹ để tiến hành các cuộc hội đàm quan trọng với Tổng thống Donald Trump. Thương mại, thuế quan cũng như nhiều nội dung quan trọng về quan hệ song phương trong giai đoạn mới sẽ là trọng tâm trong cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo.

Châu Âu yêu cầu phải có một ghế trên bàn đàm phán về Ukraine
Thế giới 24h

Châu Âu yêu cầu phải có một ghế trên bàn đàm phán về Ukraine

Các cường quốc hàng đầu châu Âu, bao gồm Anh, Pháp và Đức, đã tuyên bố họ phải tham gia vào bất kỳ cuộc đàm phán nào trong tương lai về số phận của Ukraine, nhấn mạnh rằng chỉ có một thỏa thuận công bằng với các biện pháp đảm bảo an ninh mới có thể đảm bảo hòa bình lâu dài. Tuyên bố trên được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Nga và Mỹ sẽ nhanh chóng đàm phán kết thúc chiến tranh Ukraine.

Trung Quốc có thể lấp khoảng trống của Mỹ ở WHO?
Thế giới 24h

Trung Quốc có thể lấp khoảng trống của Mỹ ở WHO?

Trong suốt hai thập kỷ qua, Trung Quốc đã xây dựng một chương trình viện trợ y tế công cộng quy mô cho thế giới, được thúc đẩy mạnh mẽ hơn do đại dịch Covid-19. Khi Hoa Kỳ rút lui khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và các chương trình viện trợ nhân đạo liên quan đến y tế công cộng, liệu Trung Quốc có thể thay thế vị trí này và củng cố hơn nữa ảnh hưởng trên toàn cầu?

EU: Thuế quan của Mỹ chỉ khiến tất cả cùng thua
Thế giới 24h

EU: Thuế quan của Mỹ chỉ khiến tất cả cùng thua

Quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump về áp dụng mức thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ, không có miễn trừ hay ngoại lệ, đã gây ra sự phản đối dữ dội trên khắp châu Âu. Cả các nhà lãnh đạo đến các chuyên gia ở châu Âu đều cảnh báo biện pháp này sẽ không mang lại lợi ích cho bất kỳ ai.

Hàn Quốc sẽ mở rộng hỗ trợ nông nghiệp cho 50 quốc gia vào năm 2029
Thế giới 24h

Hàn Quốc sẽ mở rộng hỗ trợ nông nghiệp cho 50 quốc gia vào năm 2029

Chính phủ Hàn Quốc đã công bố một kế hoạch dài hạn nhằm hỗ trợ các quốc gia phụ thuộc vào nông nghiệp bằng cách chia sẻ bí quyết, công nghệ, nguồn vốn do cả chính phủ và các công ty tư nhân cung cấp nhằm tăng cường vai trò của quốc gia này trong nỗ lực cải thiện an ninh lương thực ở các quốc gia đang phát triển.

Gia tăng nguy cơ cuộc chiến thương mại toàn cầu?
Quốc tế

Gia tăng nguy cơ cuộc chiến thương mại toàn cầu?

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký các văn kiện chính thức về việc áp thuế 25% đối với sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ từ tất cả các quốc gia trên thế giới; đồng thời hủy bỏ hạn ngạch miễn thuế nhập khẩu thép từng được Mỹ áp dụng với các nhà cung cấp lớn đến từ Canada, Mexico, Brazil và nhiều quốc gia khác. Các chuyên gia nhận định, động thái này sẽ khiến cho thị trường tiền tệ toàn cầu rung chuyển, gia tăng nguy cơ cuộc chiến thương mại toàn cầu.

Vụ bé gái bị giáo viên đâm tử vong ở Hàn Quốc: Báo động về sức khỏe tâm thần của giáo viên và an toàn trường học
Thế giới 24h

Vụ bé gái bị giáo viên đâm tử vong ở Hàn Quốc: Báo động về sức khỏe tâm thần của giáo viên và an toàn trường học

Cảnh sát đang điều tra vụ án một bé gái bị giáo viên đâm tử vong tại một trường tiểu học ở Daejeon cho biết hôm 11.2, vụ tấn công đã được giáo viên này lên kế hoạch nhưng nghi phạm đã chọn ngẫu nhiên nạn nhân là học sinh cuối cùng rời khỏi trường. Thảm kịch làm dấy lên lo ngại về an toàn trường học cũng như sức khỏe tâm thần của giáo viên.