Tăng 9 đại biểu chuyên trách của HĐND Thành phố
Trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, việc xây dựng, trình Quốc hội ban hành Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng là cần thiết.
Bên cạnh đó, bảo đảm phù hợp với các chủ trương, định hướng của Đảng tại Nghị quyết số 45-NQ/TW và Kết luận của Bộ Chính trị; tuân thủ quy định của Hiến pháp năm 2013; bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật. Xây dựng mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng phù hợp với quy mô, đặc điểm, thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội và đô thị hóa của Thành phố; tiếp thu có chọn lọc những kết quả đạt được trong quá trình tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng thời gian qua; bảo đảm tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Đồng thời, tạo cơ sở thực tiễn cho việc xây dựng Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) trình Quốc hội trong năm 2025, trong đó có đề xuất thực hiện mô hình tổ chức chính quyền đô thị thống nhất trong cả nước.
Dự thảo Nghị quyết có 10 điều. Theo đó, quy định chính quyền địa phương ở quận, phường tại thành phố Hải Phòng là UBND quận, phường và là cơ quan hành chính nhà nước ở quận, phường (không tổ chức HĐND quận, phường). Việc tổ chức chính quyền địa phương ở thành phố Hải Phòng và các đơn vị hành chính khác của thành phố Hải Phòng có HĐND và UBND theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành.
Trong điều kiện không tổ chức HĐND quận, phường thì nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND Thành phố tăng lên do được điều chuyển một số nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND quận, HĐND phường thuộc quận. Theo đó, để bảo thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND Thành phố, dự thảo Nghị quyết quy định tăng 9 đại biểu chuyên trách so với hiện nay, gồm 1 Phó Chủ tịch HĐND, 4 Phó Trưởng ban và 4 Ủy viên hoạt động chuyên trách thuộc các Ban của HĐND Thành phố.
Chỉ tập trung quy định về mô hình tổ chức chính quyền đô thị
Trình bày Báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, Ủy ban Pháp luật tán thành sự cần thiết trình Quốc hội xem xét, ban hành Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng với các lý do như đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ; đồng thời, việc ban hành quy định về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng để thực hiện chính thức mà không qua thí điểm đã bảo đảm đầy đủ các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn. Hồ sơ dự thảo Nghị quyết đáp ứng yêu cầu theo quy định, đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét.
Về phạm vi điều chỉnh, Ủy ban Pháp luật đề nghị Nghị quyết chỉ tập trung quy định về mô hình tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng. Những nội dung khác liên quan đến cơ chế, chính sách đặc thù khác với quy định của luật và đang được thực hiện thí điểm tại các địa phương khác thì nên được quy định trong Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng mà Chính phủ đang dự kiến đề nghị sửa đổi, bổ sung trong thời gian tới để bảo đảm đúng theo yêu cầu của Bộ Chính trị và quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Về mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng (Điều 1), Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng như quy định tại Điều 1 của dự thảo Nghị quyết. Mô hình chính quyền đô thị được đề xuất theo dự thảo Nghị quyết tương tự với mô hình đang được thực hiện tại thành phố Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh và phù hợp với quy mô, phạm vi cũng như tính chất đô thị của thành phố Hải Phòng.
Liên quan đến HĐND Thành phố (Điều 2), Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành với việc tăng cường bộ máy, tăng thêm số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách cho HĐND Thành phố như thể hiện tại Điều 2 của dự thảo Nghị quyết; tán thành việc điều chuyển, bổ sung thêm một số thẩm quyền cho HĐND Thành phố để tăng cường năng lực, bảo đảm thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương trong bối cảnh không tổ chức HĐND quận, phường.
Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, chỉnh lý một số quy định về nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của UBND, Chủ tịch UBND để bảo đảm phù hợp, chính xác.
