Đọc sách

Đánh động sự tỉnh thức

- Thứ Sáu, 14/10/2022, 06:08 - Chia sẻ

"Những con quái vật đội lốt người trong thị trấn" - tên sách đã nói được phần nhiều nội dung ở trong đó: những vụ án nghiêm trọng xảy ra ở những khu dân cư nhỏ, khuất nẻo và dường như vô danh. Đây là một tập hợp bài viết về những tội ác xảy ra ở nhiều vùng trên thế giới, từ Mỹ và Canada cho đến các nước Anh, Ý, Đức và lục địa Úc.

Cuốn sách kể lại nhiều vụ sát nhân hàng loạt trên khắp hành tinh, phần lớn là do một thủ phạm gây ra. Cũng có một số vụ do một nhóm sát nhân thực hiện, chẳng hạn vụ ở thị trấn Snowtown nước Úc: một nhóm bốn tên sát nhân giết hết những ai mà chúng nghi là có vấn đề về giới tính. Từ năm 1992 đến 1999 chúng đã giết 12 người rồi phi tang xác chết trong những chiếc thùng đựng đầy dung dịch acid.

Thị trấn Alger, bang Washington nước Mỹ, một thị trấn dân số khoảng 400 người và hầu như không ai biết đến nơi này, cho đến khi xảy ra vụ giết người hàng loạt năm 2008. Trên một quãng đường 29km, hung thủ đã điên cuồng xả súng làm chết 6 người và khiến nhiều người bị thương. Hung thủ luôn nói rằng: “Tôi giết người vì Chúa”. Hắn vốn có triệu chứng tâm thần nhưng được thả lỏng do sự tắc trách của các cơ quan đánh giá và quản lý người tâm thần.

Có trường hợp ba nghi phạm trong một vụ lừa đảo và cướp bóc bị bắt vào đồn cảnh sát ở một làng chài Ecuador năm 2018, đang chờ bị chuyển về thành phố lớn thì người dân đến bao vây đồn cảnh sát. 2.000 người xông vào đập phá và bắt ba nghi phạm, xử tử chúng ngay trên đường. Phải có sự hỗ trợ của quân đội mới lập lại được trật tự. Kết cục là 11 người bị kết án, 7 người trong đó nhận 35 năm tù vì tội giết người, 4 người kia là đồng phạm nên bị kết án 17 năm tù. Nhưng dường như người ta vẫn chưa bắt được nghi phạm thực sự trong đám đông 2.000 người đó. Đây là trường hợp điển hình cho thấy khi người dân không tin vào lực lượng cảnh sát và hệ thống tư pháp, họ quyết định thực hiện “công lý nhân dân” và đó là sự hành hình ghê rợn kiểu trung cổ.

Rất nhiều vụ án là do một “con sói cô độc” thực hiện: một thiếu niên mười lăm tuổi giết hai bé gái dường như chẳng vì lý do gì. Một người vợ giết chồng bằng một nhúm thạch tín giá chỉ 20 xu.

Điển hình là kẻ sát nhân có biệt danh Con Cáo: thủ phạm tinh ranh này trong năm tháng của mùa hè dai dẳng 1984 gây ra 80 vụ ở vùng ngoại vi London nước Anh. Vì tội trộm cắp và giết người hàng loạt, hắn bị kết án 13 tội danh và nhận 6 bản án chung thân. Tên mục sư hắc ám ở bang Alabama nước Mỹ thì giết hai người vợ, anh trai và cháu trai trong suốt thập kỷ 1970. Một quái vật khác cũng ở Alabama biệt danh Hắc Thủy thực hiện hơn 30 vụ giết người kéo dài nhiều năm ở nhiều bang. Hắn ra tòa năm 2019, thoát tội tử hình và nhận án chung thân.

Một vụ khác thật đặc biệt xảy ra trong thị trấn hẻo lánh ở Đức, nơi chỉ có sáu ngôi nhà với 30 cư dân và một nhà máy nhỏ. Kẻ ăn thịt người tự đăng tin quảng cáo đi tìm nạn nhân và một nạn nhân tự nguyện nộp mạng để bị ăn thịt. Bài viết khai thác tâm sinh lý bệnh tật của tên sát nhân và của chính nạn nhân.

Cuốn sách là một tập hợp những bài viết của nhiều tác giả, kể về những vụ án giết người hàng loạt hoặc giết người đơn lẻ. Thủ phạm có khi là một đám đông, có khi là một nhóm bốn người cho đến chỉ có một người tự lên kế hoạch thực hiện.

Các vụ án trải dài trong hơn một trăm năm, có vụ xảy ra từ cuối thế kỷ XIX được lật lại hoặc mới xảy ra năm 2019.

Các bài viết cũng không chỉ tường thuật sự việc mà còn đi xa hơn, phân tích tâm lý tội phạm, tâm lý đám đông dân chúng, nêu lên những vấn đề của chính quyền và cảnh sát… thậm chí để cho kẻ sát nhân tự kể ở ngôi thứ nhất trong một đoạn hồi ký của chính hắn. Cuốn sách không chỉ có tác dụng cảnh báo, đề cao cảnh giác của con người trước cái ác mà còn đặt ra những vấn đề về sự tha hóa của con người, sự bàng quan và thiếu nghiêm minh của pháp luật và thể chế, sự bất ổn và bất an đang đe dọa cả hành tinh.

Hồ Anh Thái

------
* Những con quái vật đội lốt người trong thị trấn, Mitzi Szereto biên soạn, An Trạch dịch, NXB Dân Trí và Người Trẻ Việt 2022.