Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thẩm tra 2 dự án luật và 1 dự thảo nghị quyết

Dự phiên họp có: các thành viên Ủy ban Pháp luật; Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành liên quan.

Theo chương trình, chiều nay, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tiến hành thẩm tra 3 nội dung: dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp; dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm.

Trình bày Tờ trình dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi cho biết, dự thảo Luật gồm 7 chương, 45 điều. Trong đó, giữ nguyên 4 điều; sửa đổi, bổ sung 32 điều; bổ sung 9 điều; lược bỏ 11 điều và 1 khoản của Luật Giám định tư pháp năm 2012.

Phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật kế thừa Luật Giám định tư pháp hiện hành, chỉnh lý về mặt kỹ thuật để bảo đảm rõ ràng, cụ thể.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định về tiêu chuẩn phải qua khóa bồi dưỡng kiến thức pháp lý và nghiệp vụ giám định tư pháp đối với giám định viên tư pháp; sửa đổi, bổ sung quy định về thành lập Văn phòng giám định tư pháp theo hướng kế thừa quy định của pháp luật hiện hành và mở rộng phạm vi hoạt động của Văn phòng giám định tư pháp đối với các lĩnh vực chuyên môn mà hoạt động tố tụng, tổ chức, cá nhân trong xã hội có nhu cầu và phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng. Bên cạnh đó, sửa đổi, bổ sung các quy định về trình tự, thủ tục giám định tư pháp.

Thẩm tra nội dung này, các thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thống nhất cao với sự cần thiết sửa đổi Luật Giám định tư pháp nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực tiễn thi hành.

Về bổ nhiệm, miễn nhiệm giám định viên tư pháp, nhiều ý kiến tán thành với quy định của dự thảo Luật theo hướng Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao bổ nhiệm, miễn nhiệm người làm việc tại Bộ, ngành mình để góp phần khắc phục tình trạng cơ quan quản lý, sử dụng, giám sát, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ đối với giám định viên nhưng lại không có thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm; giải quyết tình trạng chậm trễ trong thủ tục đề nghị bổ nhiệm giám định viên; góp phần xử lý kịp thời việc thiếu giám định viên tại các cơ quan này.

Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến đề nghị giữ như quy định tại Luật hiện hành về thẩm quyền bổ nhiệm giám định viên tư pháp nhằm phù hợp với thẩm quyền quản lý nhà nước trong từng lĩnh vực và bảo đảm tập trung, thống nhất quản lý về chuyên môn.

Theo Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp, dự thảo Luật gồm 3 điều. Trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 21/57 điều; bổ sung 2 điều mới; bãi bỏ 5/57 điều của Luật Lý lịch tư pháp hiện hành. Điều 2 và Điều 3 quy định về điều khoản thi hành và điều khoản chuyển tiếp.

Dự thảo Luật sửa đổi theo hướng mở rộng mục đích quản lý lý lịch tư pháp và quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, cung cấp thông tin lý lịch tư pháp để phù hợp với chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đáp ứng nhu cầu quản lý nhà nước cần biết về thông tin lý lịch tư pháp của các cơ quan, tổ chức nhà nước hiện nay. Đồng thời, sửa đổi mô hình Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp từ 2 cấp phân tán, chưa tập trung sang mô hình Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp một cấp tập trung, thống nhất.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với phạm vi sửa đổi của dự thảo Luật. Đồng thời, đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, cập nhật các yêu cầu, chỉ đạo có liên quan của cấp có thẩm quyền về thúc đẩy chuyển đổi số liên thông, đồng bộ, nhanh, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để kịp thời thể chế hóa, cụ thể hóa vào dự thảo Luật; đẩy nhanh việc hoàn thiện Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp và kết nối toàn diện với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Có ý kiến đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát các quy định có liên quan cũng đang được sửa đổi, bổ sung để trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ Mười tới (Luật Thi hành án hình sự, Luật Thi hành án dân sự, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú…) để tiếp tục chỉnh lý, bổ sung thêm các quy định khác vào dự thảo Luật nếu cần thiết để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Thẩm tra dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn Hội thẩm, các ý kiến Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành sự cần thiết xây dựng nghị quyết; đồng thời cơ bản nhất trí với các nội dung trong dự thảo Nghị quyết.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị rà soát, bảo đảm tính thống nhất của quy định về việc bãi nhiệm Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn Hội thẩm nhân dân.