Phát biểu khai mạc, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh, tại phiên họp toàn thể lần này, Ủy ban Pháp luật tiến hành thẩm tra: dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; Báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh và nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; dự thảo nghị quyết của Quốc hội về chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng.
Liên quan đến dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Hội đồng Dân tộc - cơ quan chủ trì soạn thảo cho biết, đã hoàn tất việc lấy ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân; lấy ý kiến tham gia của Chính phủ và chỉnh lý dự án luật.
Một số ý kiến Ủy ban Pháp luật đề nghị, bổ sung thẩm quyền giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri tại địa phương cho Đoàn đại biểu Quốc hội. Thực tế cho thấy, phần lớn ý kiến tại các cuộc tiếp xúc cử tri đều tập trung ở chính quyền cơ sở với nhiều vấn đề cần giải quyết.
Mặt khác, có ý kiến chỉ rõ bất cập khi yêu cầu thành lập đoàn giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội, thì phải có từ 3 đại biểu Quốc hội trở lên; tuy nhiên khi đi giám sát thì có một đại biểu. Đây cũng là khó khăn cho hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội và còn nặng tính hình thức.
Về quy định cơ quan có trách nhiệm tham mưu, giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức, tiến hành hoạt động giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, kiến nghị cử tri, một số đại biểu kiến nghị nên để Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định.
Thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2024, Ủy ban Pháp luật ghi nhận, điểm sáng của Báo cáo chính là không có tình trạng xin rút các dự án đã có trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Có 66 văn bản quy định chi tiết chưa ban hành thì đến nay đã ban hành đầy đủ, Chính phủ cũng đã chỉ đạo cơ quan ban hành văn bản khẩn trương nghiên cứu phương án xử lý 8 văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái pháp luật.
Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ, Bộ Tư pháp tiếp tục khắc phục, giải quyết dứt điểm những hạn chế như: mâu thuẫn, chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật, xem xét trách nhiệm người đứng đầu về sai phạm trong ban hành văn bản trái pháp luật.
Đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng, Báo cáo của Chính phủ nêu rõ, khi thực hiện chính quyền đô thị tại thành phố Hải Phòng sẽ đáp ứng vai trò đô thị lớn của khu vực và cả nước. Thành phố Hải Phòng đề xuất không thực hiện mô hình HĐND quận và HĐND phường.
Các ý kiến Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với việc xây dựng và ban hành Nghị quyết. Một số đại biểu đề nghị, thời gian tới Chính phủ cần nghiên cứu sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương để bảo đảm phù hợp với thực tiễn, trong đó có các đô thị áp dụng tiêu chí đặc thù.
