Thường trực Tỉnh ủy tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã có văn bản gửi Ban cán sự đảng UBND tỉnh yêu cầu chỉ đạo UBND tỉnh tổng hợp nhanh tình hình triển khai 3 dự án bãi container tại phường Phước Hòa, thị xã Phú Mỹ mà Báo Đại biểu Nhân dân đã phản ánh.
Các dự án hơn 10 năm vẫn là rừng đước, vuông tôm
Cùng ngày, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Nguyễn Công Vinh đã có Văn bản số 12528/UBND-VP gửi Ban cán sự đảng UBND tỉnh báo cáo vụ việc trên. Báo cáo của UBND tỉnh một phần căn cứ từ Công văn số 3049/SKHĐT-ĐTDN ngày 5.8.2024 của Sở Kế hoạch và Đầu tư.
Theo báo cáo, Dự án Trung tâm Tiếp nhận phân phối Container Cái Mép (40ha) do Công ty Cổ phần Đầu tư tư vấn phát triển cảng Việt Nam (Công ty Cảng Việt Nam) làm chủ đầu tư. Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 841 tỷ đồng, được cấp Giấy chứng nhận đầu tư (CNĐT) lần đầu tháng 2.2010.
Dự án được UBND tỉnh ra quyết định giao đất (có thu tiền sử dụng đất) vào tháng 11.2010. Hiện Công ty Cảng Việt Nam chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) và chưa được bàn giao đất thực địa.
Còn Dự án Kho bãi tổng hợp, dịch vụ hậu cần cảng và dịch vụ logistics (24ha) của Công ty Cổ phần Thương mại Tài Tiến (Công ty Tài Tiến) được cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu tháng 7.2010.
Tháng 12.2011, UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi 24ha đất và cho Công ty Tài Tiến thuê đất (thuê đất trả tiền hàng năm) để xây dựng dự án.
Công ty Tài Tiến được giao đất thực địa ngày 1.8.2013. Tháng 1.2015, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) cấp GCNQSDĐ số BN 981020 với toàn bộ diện tích đất trên cho Công ty Tài Tiến. Dự án được Sở Xây dựng cấp Giấy phép xây dựng hạ tầng số 55/GPXD-SXD ngày 8.12.2015.
Trong khi đó, Dự án Bãi container và dịch vụ Cảng (31,05ha) của Công ty TNHH Xây dựng Lưu Nguyễn (chủ đầu tư mới: Công ty Cổ phần Dịch vụ cảng Lưu Nguyên Cái Mép) được cấp Giấy CNĐT lần đầu ngày 4.5.2011.
Tháng 8.20011, UBND tỉnh ban hành quyết định về việc thu hồi hơn 31ha đất cho Công ty Lưu Nguyễn thuê để thực hiện dự án. Sau khi ký hợp đồng (tháng 1.2014) thuê đất với Sở TN-MT, tháng 10.2014, Công ty Lưu Nguyễn được cấp Giấy CNQSDĐ số BN981472 với toàn bộ khu đất trên.
Công ty Lưu Nguyễn được bàn giao đất thực địa ngày 6.5.2014.
Báo cáo của UBND tỉnh cho biết, đến nay 3 dự án chưa đưa đất vào sử dụng và hiện vẫn là đất trống. Cụ thể: Dự án của Công ty Cảng Việt Nam “hiện vẫn còn đất đùng, nhà đầu tư chưa triển khai san lấp mặt bằng và chưa triển khai xây dựng các hạng mục công trình”; Dự án của Công ty Tài Tiến “thực hiện phát quang, cải tạo mặt bằng và đắp bờ đê bao quanh khu đất với diện tích khoảng 10ha”. Còn dự án của Công ty Lưu Nguyễn hiện “đã san gạt mặt bằng khoảng 1ha đất tiếp giáp đường 991B…”
Về số tiền đã đầu tư, Công ty Cảng Việt Nam báo cáo đã đầu tư khoảng 150 tỷ đồng; Công ty Tài Tiến khoảng 36,3 tỷ đồng; Công ty Lưu Nguyễn khoảng hơn 117 tỷ đồng.
Vì sao chưa thực hiện thu hồi đất, thu hồi dự án?
Cũng theo báo cáo nhanh của UBND tỉnh cả 3 dự án có nhiều diện tích đất là đất rừng phòng hộ. Cụ thể: dự án Công ty Cảng Việt Nam có 33,32ha, dự án Công ty Tài Tiến hơn 18ha; dự án Công ty Lưu Nguyễn hơn 21ha.
Tuy nhiên, tại thời điểm thu hồi đất, giao đất cho dự án và hiện nay các dự án chưa thực hiện chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, chưa thực hiện trồng rừng thay thế. Điều này chưa đảm bảo phù hợp theo quy định tại các Điều 22, 23, 27 của Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004.
Cũng theo báo cáo, liên quan đến 3 dự án trên, năm 2016, Sở TN-MT đã có 3 kết luận thanh tra (số 5129, 5119, 5118/KL-STNMT) về việc sử dụng đất. Theo đó, cả 3 dự án đã vi phạm quy định tại điểm i, khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai 2013 quy định việc thu hồi đất đã được Nhà nước giao, cho thuê đất mà không sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa.
Đến năm 2018, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2920/QĐ-UBND ngày 17.10.2018 (cho Công ty Lưu Nguyễn), Quyết định số 716/QĐ-UBND ngày 14.3.2018 (cho Công ty Tài Tiến) về việc gia hạn sử dụng đất 24 tháng để 2 đơn vị tiếp tục triển khai dự án.
Theo tài liệu, tại 2 quyết định gia hạn sử dụng đất nói trên nêu rõ: "Hết thời hạn gia hạn, dự án vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng".
Đối với dự án của Công ty Cảng Việt Nam, ngày 9.7.2020, UBND tỉnh có Văn bản số 7019/UBND-VP giãn tiến độ thực hiện dự án (với thời hạn 24 tháng). “Trong trường hợp Công ty Cảng Việt Nam không đưa toàn bộ dự án vào hoạt động trong quý III/2022 theo như cam kết, dự án sẽ bị chấm dứt hoạt động trước thời hạn theo quy định; Nhà đầu tư chịu trách nhiệm về các khoản chi phí đầu tư”, văn bản của UBND tỉnh nêu rõ.
Tuy nhiên, hiện tại cả 3 dự án vẫn chưa đưa đất vào sử dụng và chưa bị thu hồi đất, thu hồi chấp thuận chủ trương đầu tư như nội dung các văn bản UBND tỉnh đã ban hành.
Trong khi đó, theo tài liệu, liên quan đến 3 dự án trên, ngày 14.8.2020, Thanh tra tỉnh đã có Báo cáo số 239/BC-TT1.N1. Tại báo cáo này, Thanh tra đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của các dự án và việc các dự án chậm triển khai do "giao thông chưa kết nối" là "không có cơ sở; việc "giãn tiến độ thực hiện" của các dự án là "không có cơ sở"... Vi phạm tại các dự án thuộc trường hợp "bị thu hồi đất"...
Bàn giao đất thực địa không phải là “đất sạch”
UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu giao UBND thị xã Phú Mỹ xác định lại Biên bản bàn giao đất thực địa cho nhà đầu tư. Bởi, bàn giao đất thực địa trong khi đất vẫn còn các hộ dân canh tác, chưa thực hiện thanh lý khoán rừng, chưa hoàn thành công tác bồi thường và hỗ trợ các hộ dân đang canh tác trên đất…
* Báo Đại biểu Nhân dân tiếp tụcgiám sát, thông tin kết quả thực thi pháp luật trong vụ việc trên đến bạn đọc và cử tri cả nước.