Ứng dụng AI trong phổ biến, giáo dục pháp luật

Từ ý tưởng tới hiện thực

Mới đây, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) và trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp) đã có buổi làm việc với Công ty CP Truyền thông quốc tế INCOM để thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác PBGDPL. Cuộc họp đánh dấu bước đi quan trọng trong quá trình chuyển đổi số lĩnh vực pháp lý, mở ra cơ hội mới giúp nâng cao hiệu quả tiếp cận pháp luật cho người dân.

Tận dụng công nghệ AI, nâng cao nhận thức pháp luật

Cục trưởng Cục PBGDPL và trợ giúp pháp lý Lê Vệ Quốc nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác PBGDPL trong việc nâng cao nhận thức và ý thức tuân thủ pháp luật của người dân. Theo đó, mặc dù đã có nhiều hình thức tuyên truyền khác nhau, nhưng việc tiếp cận thông tin pháp luật vẫn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt với những người có hoàn cảnh khó khăn hoặc không thể tham gia các hình thức tuyên truyền truyền thống.

Ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao hiệu quả phổ biến giáo dục pháp luật. Nguồn: ITN
Ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao hiệu quả phổ biến giáo dục pháp luật. Nguồn: ITN

Theo Cục PBGDPL và trợ giúp pháp lý, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tư pháp xây dựng Đề án "Chuyển đổi số trong công tác PBGDPL giai đoạn 2025 - 2030". Đề án này hướng đến thay đổi căn bản phương thức PBGDPL, chuyển từ cách làm truyền thống sang môi trường số, bảo đảm thông tin nhanh chóng, chính xác, thuận tiện cho mọi đối tượng. Trong bối cảnh đó, việc ứng dụng AI có thể giúp tăng cường hiệu quả công tác phổ biến pháp luật và tạo ra sự thay đổi lớn trong cách người dân tiếp cận các văn bản pháp lý.

Ông Trần Văn Trí, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Truyền thông quốc tế INCOM khẳng định rằng, AI có thể đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện công tác PBGDPL. Theo đó, công nghệ này giúp tự động hóa quá trình giải đáp thắc mắc pháp lý thông qua chatbot thông minh, cung cấp tài liệu phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng đối tượng. Đồng thời, hệ thống AI có thể phân tích, dự đoán nhu cầu pháp lý của từng nhóm người, từ đó hỗ trợ xây dựng chương trình tuyên truyền pháp luật hiệu quả hơn.

Trong đó có thể kể đến AI Luật - trợ lý ảo pháp luật do LuatVietnam (đơn vị thuộc INCOM) phát triển. Công cụ này có khả năng hỗ trợ người dân tra cứu thông tin pháp lý một cách nhanh chóng, chính xác. AI Luật được huấn luyện dựa trên kho dữ liệu pháp luật đồ sộ, bao gồm hàng trăm nghìn văn bản pháp luật từ năm 1945 đến nay, liên tục được cập nhật hàng ngày. Nhờ ứng dụng công nghệ AI & Machine Learning, công cụ này có thể trả lời các câu hỏi pháp lý với độ chính xác cao, kèm theo căn cứ pháp luật cụ thể đến từng điều, khoản.

Hiện tại, AI Luật có thể hỗ trợ hỏi đáp trên 26 lĩnh vực pháp luật, sử dụng khoảng 2.200 văn bản, 60.000 điều khoản và từ 680.000 - 700.000 câu hỏi pháp lý. Dù không thể thay thế hoàn toàn luật sư hay chuyên gia pháp lý, nhưng công cụ này được kỳ vọng sẽ giúp người dùng tiếp cận thông tin nhanh hơn, tiết kiệm hơn 60% thời gian và nhân lực so với các phương thức truyền thống. Đặc biệt, AI Luật còn có khả năng "học" từ các tương tác với người dùng, giúp hệ thống ngày càng thông minh hơn.

Tăng tính chủ động của người dân trong tiếp cận pháp luật

Theo các chuyên gia, điều quan trọng là cách thức xây dựng AI phục vụ phổ biến pháp luật theo từng lĩnh vực cụ thể, tiến độ triển khai, kinh phí xây dựng và duy trì ứng dụng. Cùng với đó là thời gian cần thiết để xây dựng một ứng dụng AI hỏi đáp pháp luật có độ chính xác cao, đáp ứng nhu cầu thực tiễn của người dân. Điều đó đòi hỏi phải khảo sát nhu cầu thực tế từ người dân và cơ quan pháp luật để bảo đảm các giải pháp AI được triển khai phù hợp với thực tiễn.

Nâng cao hiệu quả công tác phổ biến giáo dục pháp luật nhờ ứng dụng công nghệ thông tin

Nâng cao hiệu quả công tác phổ biến giáo dục pháp luật nhờ ứng dụng công nghệ thông tin

Trên cơ sở đó, nghiên cứu phương án phối hợp để triển khai thí điểm ứng dụng AI trong PBGDPL, đặc biệt hỗ trợ đội ngũ tuyên truyền viên và báo cáo viên pháp luật. Cục trưởng Lê Vệ Quốc khẳng định, việc áp dụng AI vào công tác phổ biến pháp luật sẽ giúp tăng cường khả năng tiếp cận thông tin của người dân, giảm tải áp lực cho các cơ quan pháp lý, đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực này.

Theo đánh giá của chuyên gia pháp lý, ứng dụng AI vào PBGDPL không chỉ giúp tăng tốc độ truyền tải thông tin mà còn giảm đáng kể chi phí so với phương thức truyền thống. Một trong những lợi ích lớn nhất của AI là khả năng cá nhân hóa thông tin theo nhu cầu của từng người dân. Thay vì phải đọc hàng trăm trang tài liệu pháp lý, người dùng chỉ cần nhập một câu hỏi cụ thể và nhận được câu trả lời ngay lập tức, với đầy đủ căn cứ pháp lý. Điều này giúp nâng cao tính chủ động của người dân trong việc tiếp cận và hiểu biết pháp luật.

Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng, để AI thực sự phát huy hiệu quả, cần có một hệ thống kiểm duyệt và đánh giá chặt chẽ nhằm bảo đảm độ chính xác của thông tin. Bởi lẽ, nếu dữ liệu đầu vào của AI không được kiểm soát tốt hoặc hệ thống chưa được đào tạo đầy đủ, có thể xảy ra tình trạng cung cấp thông tin sai lệch, gây hiểu nhầm cho người sử dụng. Vì vậy, cần có cơ chế phối hợp giữa các chuyên gia pháp lý và kỹ sư công nghệ để kiểm tra, điều chỉnh nội dung trước khi triển khai rộng rãi.

Ngoài ra, một thách thức khác mà các chuyên gia đề cập là tính tương tác và khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên của AI. Hiện nay, các hệ thống AI pháp lý trên thế giới đã có những bước tiến đáng kể trong việc giao tiếp bằng ngôn ngữ tự nhiên, nhưng ở Việt Nam, vẫn cần nhiều nghiên cứu và phát triển để AI có thể hiểu và phản hồi các câu hỏi một cách tự nhiên, chính xác.

Trước những tiềm năng và thách thức này, việc triển khai thí điểm AI trong PBGDPL là bước đi cần thiết để đánh giá tính hiệu quả trước khi mở rộng phạm vi áp dụng. Đại diện INCOM đang đề xuất thực hiện thử nghiệm AI Luật tại một số địa phương hoặc cơ quan nhà nước để đo lường mức độ hữu ích, từ đó điều chỉnh và nâng cấp hệ thống trước khi triển khai trên diện rộng.

Xã hội

Giám đốc BHXH Khu vực I (Hà Nội) Nguyễn Ngọc Huyến phát biểu tại hội nghị.
Xã hội

Công bố Quyết định công tác cán bộ Bảo hiểm xã hội Khu vực I

Mới đây, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Khu vực I (Hà Nội) đã tổ chức Hội nghị công bố quyết định của BHXH Việt Nam về công tác cán bộ. Theo đó, BHXH Khu vực I địa bàn quản lý thành phố Hà Nội, trụ sở chính tại thành phố Hà Nội; cơ cấu tổ chức của BHXH Khu vực I được tổ chức 9 phòng tham mưu, có 23 BHXH cấp huyện trực thuộc, BHXH liên huyện không tổ chức bộ máy bên trong.

Nguyên Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh chúc mừng Lãnh đạo BHXH Việt Nam bổ nhiệm theo cơ cấu, tổ chức mới.
Xã hội

Giảm 723 đầu mối, nâng cao hiệu quả quản lý sau tinh gọn

Sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy và chuyển đổi mô hình tổ chức từ ngày 1.3, số lượng đầu mối trong toàn ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã giảm từ 1.470 xuống còn 747 đầu mối đơn vị (giảm 723 đơn vị, tương ứng 49,2%). Cuộc cải tổ tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả quản lý toàn ngành.

Lan tỏa dấu ấn 50 năm ngành Điện miền Nam qua 3 cuộc thi viết, chụp ảnh và video clip
Xã hội

Lan tỏa dấu ấn 50 năm ngành Điện miền Nam qua 3 cuộc thi viết, chụp ảnh và video clip

Hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 50 năm xây dựng, phát triển ngành Điện miền Nam, Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) đã tổ chức ba cuộc thi sáng tác gồm viết, chụp ảnh, video clip. Đây là dịp để ghi nhận, lan tỏa những nỗ lực, đóng góp của ngành Điện miền Nam đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và đời sống Nhân dân trong suốt nửa thế kỷ qua.

Cán bộ Agribank tích cực hưởng ứng tham gia trồng cây tại sự kiện
Đời sống

“Agribank - Thêm cây, thêm sự sống”, lan tỏa hành trình “Vì tương lai xanh” tại Mê Linh

Với thông điệp “Agribank - Vì một tương lai xanh - Thêm cây, thêm sự sống”, ngày 14.3.2025, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) phối hợp với UBND huyện Mê Linh đã tổ chức chương trình trồng cây xanh. Sự kiện một lần nữa khẳng định sự chung tay, đồng lòng của Agribank với các địa phương nói chung, Mê Linh nói riêng trong hoạt động bảo vệ môi trường, phát triển bền vững và cải thiện môi trường sống cho người dân.

Bảo vệ người tiêu dùng trên môi trường thương mại điện tử
Xã hội

Bảo vệ người tiêu dùng trên môi trường thương mại điện tử

Ngày 14.3, tại Hà Nội, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) phối hợp với Hiệp hội chống hàng giả Cooperatieve Vereniging SNB - React U.A (REACT - Tổ chức quốc tế về chống hàng giả) tổ chức Hội thảo về chống gian lận thương mại, hàng giả nhằm bảo vệ người tiêu dùng trên môi trường thương mại điện tử. Hội thảo là một trong những hoạt động nhằm hưởng ứng Ngày Quyền của Người tiêu dùng Việt Nam 15.3.

Vietnam Airlines chính thức nối lại đường bay thẳng Hà Nội – Moscow
Giao thông

Vietnam Airlines chính thức nối lại đường bay thẳng Hà Nội - Moscow

Sau ba năm gián đoạn, Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam - Vietnam Airlines sẽ chính thức khôi phục đường bay thẳng Hà Nội - Moscow (Nga) từ ngày 8.5.2025. Việc khai thác lại đường bay này không chỉ củng cố vị thế của Vietnam Airlines trên các đường bay quốc tế mà còn hiện thực hóa chiến lược mở rộng mạng bay, nâng cao hiệu quả khai thác của hãng.

 Nữ công nhân viên NPCETC lập hồ sơ công tác sáng kiến, cải tiến kỹ thuật. Ảnh: NPC
Đời sống

NPCETC: Xây dựng môi trường làm việc bình đẳng, phát triển

Hướng tới ngày Quốc tế hạnh phúc gắn với các thông thông điệp của Liên Hiệp Quốc về bình đẳng giới, Công ty TNHH MTV Thí nghiệm điện miền Bắc (NPCETC) luôn quan tâm, tạo điều kiện cho tất cả cán bộ công nhân viên, bất kể giới tính, đều có cơ hội phát triển bình đẳng.