Nhân dịp đầu Xuân Ất Tỵ 2025, Báo Đại biểu Nhân dân đã có cuộc trao đổi với GS.TS. Nguyễn Hữu Tú, Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội về kết quả và phương hướng hoạt động của nhà trường trong thời gian tới.

Tận dụng tối đa thành tựu khoa học công nghệ trong phát triển y học

- Trường Đại học Y Hà Nội có bề dày hơn 100 năm thành lập và đã có nhiều thành tựu đóng góp to lớn cho nền y học nước nhà. Nhân dịp đầu năm mới, Giáo sư có thể giới thiệu những nét cơ bản về tầm nhìn và mục tiêu chiến lược của Trường Đại học Y Hà Nội trong thời gian tới?

GS.TS. Nguyễn Hữu Tú: Trường Đại học Y Hà Nội là trường đại học đầu tiên của Việt Nam và Đông dương, cái nôi của nền y học hiện đại Việt Nam. Trường đã cung cấp phần lớn nguồn nhân lực y tế chất lượng cao, các chuyên gia y tế hàng đầu trong một thời gian dài, đặc biệt là ở những giai đoạn khó khăn nhất của đất nước, góp phần to lớn để xây dựng nên hệ thống y tế Việt Nam ngày nay.

Trong giai đoạn mới, hội nhập và vươn tới thương hiệu quốc tế, tầm nhìn của Trường Đại học Y Hà Nội là trở thành đại học sức khỏe định hướng nghiên cứu hàng đầu châu Á; trong đó quản trị đại học, chất lượng đào tạo, chất lượng các sản phẩm khoa học công nghệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng được kỳ vọng sẽ đạt tiêu chuẩn quốc tế.

- Trong bối cảnh y học phát triển mạnh mẽ, Trường Đại học Y Hà Nội có những sáng kiến nghiên cứu nào nhằm đóng góp vào cộng đồng khoa học quốc tế và cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe toàn cầu, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn?

- Chúng ta đều biết phát triển y học không thể tách rời với phát triển của khoa học nói chung. Trường đang cố gắng tận dụng tối đa thành tựu của khoa học công nghệ trong phát triển y học, nâng cao hiệu quả hoạt động trong nhiều lĩnh vực phù hợp như quản trị, đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, phòng và khám chữa bệnh.

Trong những năm qua, trường đã thúc đẩy hoạt động của các nhóm nghiên cứu tiềm năng, tập trung vào lĩnh vực gene, điều trị miễn dịch, thử nghiệm thuốc, vaccine; các thầy cô nhà trường cũng bắt đầu nghiên cứu ứng dụng AI, dữ liệu lớn trong chẩn đoán hình ảnh; sàng lọc và chẩn đoán bệnh tim mạch, tiêu hóa, nhãn khoa, tâm thần, truyền nhiễm, y học dự phòng.

Với đội ngũ khoa học mạnh về y học dự phòng và y tế công cộng, trường đã đăng ký thành công và nhận được nhiều tài trợ nghiên cứu cho các dự án lớn từ các tổ chức uy tín trên thế giới về HIV, bệnh không lây nhiễm, bệnh truyền nhiễm.

Công nghệ dạy học cũng được áp dụng từng bước trong đào tạo y khoa từ việc xây dựng vật liệu dạy học, thực hiện các phương pháp dạy học mới tích cực đến lượng giá đánh giá dựa trên chuẩn năng lực.

Trường đang quyết tâm thực hiện chuyển đổi số trong quản trị đại học, quản trị bệnh viện; sử dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong phòng ngừa bệnh tật, khám chữa bệnh và điều trị với mong muốn tạo ra các sản phẩm công nghệ mang thương hiệu của trường; phát triển và áp dụng y học chính xác nhằm cá thể hóa trong phòng và khám chữa bệnh, đặc biệt là các bệnh hiếm và khó.

Bác sĩ nội trú, nguồn nhân lực tinh hoa, thương hiệu của Trường Đại học Y Hà Nội

- Vậy Trường Đại học Y Hà Nội đang làm gì để nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển nghiên cứu khoa học, đưa các công trình nghiên cứu ra quốc tế, đồng thời tạo ra sự khác biệt trong lĩnh vực y khoa không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới?

GS.TS. Nguyễn Hữu Tú: Trường Đại học Y Hà Nội đang quyết tâm thực hiện đổi mới đào tạo đúng nghĩa “căn bản và toàn diện”. Có thể coi đây là bước ngoặt trong lịch sử của trường bởi các chương trình đào tạo truyền thống theo niên chế từ trước tới nay đang được đổi mới hoàn toàn bằng các chương trình theo module, tích hợp và dựa trên chuẩn đầu ra. Từ triết lý đào tạo, nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy, vật liệu dạy học, tổ chức dạy và học đến lượng giá đánh giá đều được đổi mới đồng bộ, có kế thừa nhưng với yêu cầu và mục tiêu cao hơn, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

Với 4 năm chuẩn bị các điều kiện và 6 năm thực hiện, hiện nay trường đã có sản phẩm ra trường của 2 chương trình đổi mới là bác sĩ răng hàm mặt và cử nhân điều dưỡng; tháng 6 năm 2025 trường sẽ có thêm sản phẩm đổi mới của chương trình bác sĩ y khoa - chương trình đào tạo đại học quan trọng nhất của nhà trường. Từ năm 2024 trường cũng bắt đầu thực hiện đổi mới chương trình đào tạo bác sĩ nội trú, nguồn nhân lực được coi là tinh hoa, thương hiệu của Trường Đại học Y Hà Nội trong 50 năm qua.

Phát triển khoa học công nghệ hiện nay không còn là phong trào mà là nhiệm vụ thường xuyên của giảng viên, học viên và sinh viên của Trường Đại học Y Hà Nội. Trường đã và đang xây dựng hàng loạt kế hoạch chiến lược, chính sách để thúc đẩy phát triển KHCN, ứng dụng và chuyển giao công nghệ nhằm đạt được các mục tiêu của một trường đại học lớn định hướng nghiên cứu như tỷ trọng xuất bản quốc tế, chất lượng và hiệu quả của sản phẩm KHCN, góp phần đưa các sản phẩm chất lượng của khoa học y học Việt Nam ra thế giới.

Luôn dành ưu tiên và tạo điều kiện tốt nhất cho các sinh viên xuất sắc

- Để trường vươn tầm quốc tế, đội ngũ giảng viên và nhà nghiên cứu là yếu tố rất quan trọng. Trường có chiến lược gì để thu hút và giữ chân các giảng viên xuất sắc, cả trong và ngoài nước?

GS.TS. Nguyễn Hữu Tú: Tôi khẳng định đội ngũ giảng viên và nhà nghiên cứu là yếu tố quyết định để trường vươn tầm quốc tế, và đây cũng là thế mạnh của Trường Đại học Y Hà Nội. Các thầy cô của nhà trường đã và đang được đào tạo bài bản ở trong và ngoài nước, đặc biệt luôn có tình yêu và niềm tự hào lớn khi được làm việc, cống hiến cho Trường Đại học Y Hà Nội.

Trước mục tiêu vươn tầm quốc tế và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, Trường Đại học Y Hà Nội đã và đang có nhiều chính sách để tăng cường số lượng và chất lượng nguồn lực giảng viên như chính sách đào tạo, nâng cao thu nhập, cải thiện các điều kiện làm việc, môi trường làm việc và văn hóa Trường Đại học Y Hà Nội.

Trường luôn dành ưu tiên và tạo điều kiện tốt nhất để các sinh viên xuất sắc của trường như các bác sĩ nội trú, sinh viên lớp tài năng pháp ngữ, sinh viên chương trình tiên tiến trở thành giảng viên, nghiên cứu viên của trường. Trường có quan hệ và hợp tác với hơn 90 tổ chức, trường đại học và viện nghiên cứu trên thế giới, trong đó có hơn 100 giáo sư quốc tế nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực đến từ Mỹ, Nhật Bản, Pháp, Anh, Thụy Điển… đang cộng tác trong đào tạo và NCKH của nhà trường.

Cộng đồng cựu sinh viên của trường ngày càng lớn mạnh, đặc biệt nhiều cựu sinh viên đã trở thành các giáo sư, nhà khoa học của các trường đại học, viện nghiên cứu hàng đầu thế giới; trường đang thúc đẩy sự tham gia của các cựu sinh viên này và hy vọng đây sẽ là nguồn lực ý nghĩa đóng góp cho sự phát triển và hội nhập quốc tế của trường.

Chú trọng phát triển giảng viên và nghiên cứu viên xuất sắc

- Trường Đại học Y Hà Nội hiện tại đang được đánh giá như thế nào trong cộng đồng giáo dục y khoa quốc tế? Nhà trường có thể làm gì để gia tăng sự hiện diện và ảnh hưởng của mình trong các bảng xếp hạng quốc tế? Trường Đại học Y Hà Nội đang có những thuận lợi, khó khăn gì và làm thế nào để vượt qua những thách thức này?

GS.TS. Nguyễn Hữu Tú: Thực tế trong những năm qua Trường Đại học Y Hà Nội chưa đặt nặng mục tiêu vào việc xếp hạng trên thế giới, tuy nhiên uy tín và ảnh hưởng của trường trong đào tạo, NCKH và phục vụ cộng đồng đã được thế giới ghi nhận.

Năm 2023 tổ chức xếp hạng Thượng Hải (Shanghai Ranking) - tổ chức xếp hạng lâu đời nhất đã xếp 3 ngành xương sống của trường là y tế công cộng, khoa học sinh học con người và y học lâm sàng ở top 150, 300 và 150 các trường đại học trên thế giới. Cùng năm đó tạp chí của Hoa Kỳ - U.S. News & World Reports đã xếp Trường Đại học Y Hà Nội thứ hạng 365/2.000 trường đại học có y học lâm sàng tốt nhất toàn cầu (Best Global Universities for Clinical Medicine).

Năm 2024 lần đầu tiên Trường Đại học Y Hà Nội đăng ký xếp hạng của tổ chức THE (Times Higher Education) và được xếp hạng 801 - 1.000 các trường đại học xuất sắc thế giới. Việc được các tổ chức xếp hạng uy tín nhất thế giới công nhận và xếp hạng không phải là điều ngẫu nhiên mà là thành quả của cả quá trình phấn đấu của thầy trò nhà trường, của rất nhiều thế hệ. Đây là niềm tự hào và sẽ là động lực quan trọng để thầy trò nhà trường vững tin, tiếp tục cố gắng vươn lên.

Tuy nhiên, Trường Đại học Y Hà Nội cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức như yêu cầu phải thực hiện thành công tự chủ đại học, yêu cầu đổi mới toàn diện để phát triển và cạnh tranh, nhu cầu tăng cả quy mô và chất lượng đào tạo, nguồn lực cơ sở vật chất và tài chính hạn chế và yêu cầu đầu tư cho khoa học công nghệ và đào tạo, tác động bất lợi của cơ chế thị trường đối với các giá trị truyền thống...

Nhà trường đã xác định sẽ tiếp tục tăng cường quản trị đại học và chuyển đổi số, chú trọng phát triển giảng viên và nghiên cứu viên xuất sắc, đổi mới tất cả các chương trình đào tạo, phát triển và mở rộng các cơ sở thực hành, đa dạng hoá nguồn lực tài chính trong xuất bản quốc tế và chuyển giao công nghệ, không ngừng nâng cao chất lượng thương hiệu trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Đây sẽ là những mục tiêu chiến lược bảo đảm sự phát triển bền vững và vị thế của trường trong giai đoạn mới.

- Trong những năm tới, Trường Đại học Y Hà Nội kỳ vọng sẽ đóng góp thế nào vào sự phát triển của ngành y tế Việt Nam và cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe trên toàn cầu?

GS.TS. Nguyễn Hữu Tú: Trường Đại học Y Hà Nội đang trình Chính phủ phê duyệt đề án phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, theo đó sẽ phấn đấu trở thành đại học trong tốp 100 trường đại học hàng đầu châu Á, và trong tốp 800 trường đại học hàng đầu thế giới. Các chỉ số về nguồn lực, quy mô và chất lượng đào tạo, NCKH và chuyển giao công nghệ, phục vụ cộng đồng… sẽ đều ở mức vượt trội, đạt tiêu chuẩn quốc tế. Khát khao và quyết tâm thực hiện tầm nhìn đó, chắc chắn Trường Đại học Y Hà Nội sẽ đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển của ngành y tế Việt Nam và thế giới như niềm tự hào và tin yêu của nhiều thế hệ người học, cộng đồng và xã hội.

Thầy trò nhà trường mong muốn nhận được nhiều hơn sự quan tâm và chỉ đạo của Chính phủ và các bộ, ban, ngành, sự giúp đỡ và hợp tác của các cơ sở thực hành, các đối tác trong và ngoài nước để Trường Đại học Y Hà Nội phát triển lên tầm cao mới xứng đáng với truyền thống lịch sử và những đóng góp rất lớn của trường cho đất nước trong 123 năm qua.

- Xin trân trọng cảm ơn Giáo sư!

Nhật Hồng thực hiện