Trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Alaska:Nhìn lại các chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Putin

Đây sẽ là chuyến công du Mỹ lần thứ 8 của ông Putin trên cương vị Tổng thống - chức vụ mà ông nắm giữ từ cuối năm 1999, ngoại trừ giai đoạn 2008-2012 khi đồng minh thân cận Dmitry Medvedev giữ ghế lãnh đạo Điện Kremlin.

Dưới đây là các chuyến thăm trước đây của ông Putin tới Mỹ cùng một số chuyến đi của ông Medvedev và người tiền nhiệm Boris Yeltsin.

2015: Bất đồng với Obama tại New York

Lần gần nhất ông Putin tới Mỹ là năm 2015, tham dự kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) ở New York và hội đàm với Tổng thống khi đó là Barack Obama. Cuộc gặp diễn ra trong bầu không khí lạnh lùng: Obama chỉ trích gay gắt vai trò của Nga tại miền Đông Ukraine, nơi lực lượng ly khai được Moscow hậu thuẫn giao tranh với quân đội chính phủ. Hai nhà lãnh đạo cũng bất đồng sâu sắc về Syria và số phận Tổng thống Bashar al-Assad, vào thời điểm Moscow chuẩn bị can thiệp quân sự để bảo vệ ông Assad trước phe nổi dậy.

2007: Câu cá ở Maine giữa lúc căng thẳng

Tổng thống Putin trở lại Mỹ trong chuyến công du tới dinh thự của Tổng thống George W. Bush ở Kennebunkport, bang Maine, trong bối cảnh quan hệ song phương căng thẳng vì kế hoạch Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa ở Đông Âu, những chỉ trích của Washington về tình trạng “thụt lùi dân chủ” tại Nga, và tranh cãi quanh quy chế độc lập cho Kosovo. Hai nhà lãnh đạo thảo luận không chính thức về an ninh hạt nhân, Iran và Triều Tiên. Tổng thống Bush kể lại rằng cuối tuần đó họ cùng đi câu cá, bàn luận về các hệ thống phòng thủ tên lửa ở Ba Lan và Séc - vấn đề khiến ông Putin lo ngại, và “Putin là người duy nhất câu được cá”.

2005: Hội nghị Thượng đỉnh thế giới và Katrina

Tổng thống Nga Putin dự và phát biểu tại Phiên họp toàn thể cấp cao của Khóa họp thứ 60 Đại hội đồng LHQ (Hội nghị thượng đỉnh thế giới năm 2005) tại New York, trong đó ông nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường vai trò của LHQ trong quan hệ quốc tế, đặc biệt là trong chống khủng bố và thúc đẩy phát triển; nhấn mạnh tầm quan trọng của Hội đồng Bảo an trong việc điều phối các nỗ lực quốc tế chống khủng bố, ngăn chặn xung đột vũ trang. Sau đó, ông có cuộc hội đàm tại Nhà Trắng với Tổng thống Bush. Cuộc gặp phần nào bị lu mờ bởi thảm họa bão Katrina tàn phá New Orleans. Ông Putin gửi lời chia buồn và đề nghị viện trợ. Các mối lo lớn xoay quanh chương trình hạt nhân của Iran và Triều Tiên.

2004: Dự G8 và tang lễ cựu Tổng thống Ronald Reagan

Tổng thống Putin tham dự Hội nghị thượng đỉnh G8 tại Sea Island, bang Georgia, và có mặt ở Washington trong lễ tang cựu Tổng thống Ronald Reagan. Trong cuộc gặp với người đồng nhiệm Bush, Iraq trở thành trọng tâm thảo luận, một năm sau khi Mỹ tiến hành chiến dịch quân sự nhằm vào quốc gia này với lý do ban đầu là để loại bỏ vũ khí hủy diệt hàng loạt và chấm dứt sự ủng hộ của Saddam Hussein đối với chủ nghĩa khủng bố. Tổng thống Putin khi đó đã hỗ trợ Tổng thống Bush thúc đẩy một nghị quyết của LHQ ủng hộ chính phủ lâm thời Iraq.

2003: Camp David và bất đồng về Iraq

Ông Putin tới New York dự Đại hội đồng LHQ, sau đó hội đàm tại trại David, bang Maryland với Tổng thống Bush. Dù bày tỏ hoài nghi về cuộc chiến Iraq, ông vẫn xuất hiện trong buổi họp báo thân thiện, khi Tổng thống Bush tuyên bố Washington và Moscow là “đồng minh trong cuộc chiến chống khủng bố”. Hai bên bàn về hợp tác mở rộng tại Iraq, Afghanistan và tăng cường hợp tác quân sự song phương.

2001: Chuyến thăm đặc biệt hậu 11/9

Hai tháng sau vụ khủng bố 11/9 khiến gần 3.000 người thiệt mạng, Tổng thống Putin thực hiện chuyến thăm cấp nhà nước tới Washington, New York và Texas. Là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên gọi điện chia buồn với Tổng thống Mỹ Bush, ông tới Ground Zero, viết lên bức tường tưởng niệm: “Thành phố vĩ đại và dân tộc Mỹ vĩ đại sẽ chiến thắng!!!”.

Cựu sĩ quan KGB này cũng tham dự buổi báo cáo mật tại CIA, gặp lãnh đạo Quốc hội Mỹ và dùng bữa tối không chính thức tại trang trại của ông Bush ở Texas.

2000: Lần đầu tới Mỹ với tư cách Tổng thống

Vào tháng 5/2000, ông Putin tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Nga sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 3 và sau 1 năm giữ chức quyền Tổng thống. Bốn tháng sau, vị tân lãnh đạo nước Nga tới New York dự Hội nghị Thượng đỉnh Thiên niên kỷ, phát biểu tại Hội đồng Bảo an LHQ - nơi Nga là thành viên thường trực, kêu gọi cách tiếp cận đa phương thay vì đơn phương trong các vấn đề quốc tế. Trong cuộc hội đàm với Tổng thống Bill Clinton, hai nhà lãnh đạo tái khẳng định và mở rộng nhiều sáng kiến kiểm soát vũ khí và không phổ biến hạt nhân.

Các chuyến thăm của Medvedev và Yeltsin

Ông Dmitry Medvedev, người giữ chức Tổng thống Nga giai đoạn 2008-2012 đã có 5 lần thăm Mỹ, từng được coi là một nhà cải cách thân phương Tây. Chuyến đi nổi bật nhất là tháng 6/2010 khi ông ăn burger và khoai tây chiên với người đồng nhiệm Obama tại một quán ăn gần Washington, trong bối cảnh hai nước nỗ lực “tái khởi động” quan hệ. Tuy nhiên, sau này, ông Medvedev trở thành một trong những tiếng nói chống phương Tây gay gắt nhất ở Nga.

Ông Boris Yeltsin - Tổng thống Nga đầu tiên thời hậu Xô viết đã tiến hành 4 chuyến công du Mỹ sau năm 1991.