Trồng dược liệu dưới tán rừng Puxai Laileng

- Thứ Sáu, 20/08/2021, 09:52 - Chia sẻ
Tốt nghiệp ngành Nông - Lâm, Trường ĐH Kinh tế Huế năm 2012, thi rớt công chức, thay vì theo chúng bạn đến làm việc tại các khu công nghiệp, chàng trai người Mông Xồng Bá Lẩu quyết tâm lập nghiệp ngay trên quê hương bằng hướng đi chẳng giống ai: Trồng tam thất và sâm bản địa dưới tán rừng Puxai Laileng.
Khu rừng cộng đồng ở độ cao trên 1.600m, là nơi Xồng Bá Lẩu thử nghiệm cây dược liệu
Khu rừng cộng đồng ở độ cao trên 1.600m, là nơi Xồng Bá Lẩu thử nghiệm cây dược liệu

Đỉnh Puxai Laileng có độ cao trên 2.700m so với mực nước biển, cao nhất Nghệ An và giữa lưng chừng là phần rừng cộng đồng của bản Buộc Mú, xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn. Giữa vạt rừng, chàng trai người Mông 34 tuổi Xồng Bá Lẩu đang lặng lẽ ươm những cây tam thất đầu tiên. Những cây tam thất ba năm tuổi cao chưa đến đầu gối, củ chỉ bằng ngón tay. Tam thất lẫn với cây rừng chẳng khác nào mọc hoang.

“Tôi đã phải mua giống từ Mù Cang Chải, Yên Bái về đó. Vùng rừng này không có cây tam thất đâu” - Xồng Bá Lẩu giải thích. Theo đo đạc của chúng tôi, vạt rừng nơi Lẩu trồng tam thất ở cao hơn 1.600m. Giữa trưa hè, tán rừng vẫn ẩm ướt, phảng phất hơi sương.

Xồng Bá Lẩu kể, cách đây 3 năm anh đến thăm người bạn ở huyện Mù Cang Chải và mua về gần 1.000 cây tam thất trồng thử nghiệm dưới tán rừng. Hiện tại, thứ dược liệu quý này đã bắt đầu có củ. Ước chừng 3 - 5 năm nữa là có thể thu hoạch.

Khó khăn lớn nhất mà Xồng Bá Lẩu gặp phải trong thực hiện trồng cây tam thất trên dãy Puxai Laileng là kinh nghiệm chăm sóc cũng như việc tìm hiểu thổ nhưỡng ở đây để bảo đảm cho hiệu quả kinh tế cao. “Tôi chủ yếu đọc sách, báo, không có kinh nghiệm nên chỉ biết bỏ vốn ra thử nghiệm. Thế nhưng tôi tin là mình sẽ thành công vì có sự giúp đỡ của bạn bè cũng như những kiến thức đã tìm hiểu, nghiên cứu được từ sách vở, qua internet và quyết tâm của bản thân”.

	Cây tam thất phát triển khá tốt dưới tán rừng
Cây tam thất phát triển khá tốt dưới tán rừng

Xen giữa những cây tam thất, Xồng Bá Lẩu đang trồng thử nghiệm một loài sâm bản địa. Người địa phương gọi là sâm Puxai Laileng, như tên dãy núi nổi tiếng ở Nghệ An. Loài cây này chỉ cao hơn đầu gối, lá chia làm ba thùy, hoa màu xanh nhạt. Lẩu cho biết đã bỏ ra 8 triệu đồng mua của thợ rừng địa phương được chừng 50 củ. Loài sâm này cho giá trị kinh tết khá cao, loại 2 củ/kg được thu mua với giá trên 30 triệu đồng.

Với thử nghiệm này, Xồng Bá Lẩu kỳ vọng sẽ tạo ra những củ sâm tự trồng như người dân Quảng Nam trồng sâm Ngọc Linh. “Tôi đã vào tận Nam Trà My, Quảng Nam, để tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm từ một bạn học cũ và quyết định học tập họ”. Ngoài ra, Lẩu còn đang trồng hơn 1ha cây đương quy trên diện tích lúa rẫy.

	Cây sâm Puxai Laileng
Cây sâm Puxai Laileng

Tốt nghiệp ngành Nông - Lâm, Trường ĐH Kinh tế Huế năm 2012, ban đầu Xồng Bá Lẩu cũng nộp hồ sơ thi tuyển công chức, sau vài lần thất bại, anh quyết định làm kinh tế. Vốn được đào tạo về kiến thức nông, lâm nghiệp, Lẩu lấy trồng dược liệu dưới tán rừng làm hướng đi. “Nếu thành công, tôi nguyện sẽ chia sẻ kinh nghiệm cùng những người trong bản. Mong ai cũng biết trồng tam thất, cây sâm” - Xồng Bá Lẩu nói.

Hiện Xồng Bá Lẩu là Trưởng bản Buộc Mú, xã Na Ngoi. Ngoài trồng dược liệu, để “lấy ngắn nuôi dài”, thanh niên này còn chăn nuôi thêm trâu, trồng đào và thu mua gừng của bà con trên địa bàn.

 Ông Trần Tuấn Thi, một người nghiên cứu về dược liệu ở tỉnh Nghệ An cho biết: Tam thất là cây trồng ưa lạnh và thường chỉ sống ở độ cao từ 1.000 - 2.000m so với mực nước biển. Hiện nay, một số địa bàn các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương và Quế Phong của tỉnh Nghệ An có độ cao phù hợp với loại cây này. Tuy nhiên, để tam thất sống được và cho hiệu quả cao thì còn dựa vào nhiều yếu tố, trong đó có độ dốc. “Độ dốc cao chính là trở ngại lớn đối với việc phát triển cây tam thất ở miền núi Nghệ An. Nó không chỉ cản trở sự phát triển mà còn gây khó khăn trong việc thu hoạch, nếu trồng với số lượng lớn”.

 

Bài và ảnh: Hữu Vi