Hiệp định vay vốn ODA hết thời hạn

Dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Ung bướu TP. Cần Thơ (quy mô 500 giường) sử dụng nguồn vốn vay ODA Hungary. Tổng mức đầu tư dự án hơn 1.700 tỷ đồng, trong đó: vốn vay ODA của Chính phủ Hungary là hơn 1.300 tỷ đồng, vốn đối ứng của thành phố Cần Thơ hơn 334.000 tỷ đồng. Dự án do Sở y tế TP. Cần Thơ làm chủ đầu tư.

Hiệp định khung được Chính phủ phê duyệt tại Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 1.6.2016. Hiệp định vay của dự án đã được ký kết (lần 02) giữa Bộ Tài chính và Ngân hàng Eximbank Hungary tại Hà Nội và chính thức có hiệu lực từ ngày 11.01.2019, thời gian có hiệu lực là 42 tháng kể từ ngày 11.01.2019 đến ngày 11.7.2022.

Mục tiêu đầu tư dự án là xây dựng mới bệnh viện Ung bướu TP. Cần Thơ hiện đại và đồng bộ cả về cơ sở hạ tầng, nhân lực và trang thiết bị y tế. Dự án hoàn thành sẽ đáp ứng nhu cầu khám, tầm soát và điều trị ung bướu của nhân dân thành phố Cần Thơ và khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Đồng thời từng bước trở thành trung tâm đào tạo và nghiên cứu ung thư qua nâng cấp nguồn nhân lực, trang thiết bị và cơ sở hạ tầng.

Sau khi dự án được phê duyệt, UBND TP. Cần Thơ thực hiện các bước chọn lựa nhà thầu theo quy định pháp luật. Dự án khởi công vào 10.2017, trong đó, chi phí xây dựng hơn 331.000 tỷ đồng, chi phí thiết bị hơn 1.200 tỷ đồng, còn lại là các chi phí khác.

Trong những năm đầu, tiến độ xây dựng dự án đạt tiến độ, nhưng sau đó xảy ra một số vướng mắc nên dự án tạm dừng từ năm 2022. Ngay sau đó, chủ đầu tư, UBND TP. Cần Thơ, các nhà thầu họp bàn với Bộ, ngành Trung ương để tìm cách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Đến ngày 21.7.2022, dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Ung bướu TP. Cần Thơ đã được Thủ tướng Chính phủ cho chủ trương điều chỉnh thời gian thực hiện dự án theo quyết định số 869. Theo đó, dự án được điều chỉnh thời gian thực hiện đến hết ngày 31.12.2026, sử dụng vốn vay ODA của Chính phủ Hungary. Tuy nhiên, dự án tiếp tục xảy ra những vướng mắc và tạm dừng từ năm 2022.

Chuyển nguồn vốn vay ODA sang tiền ngân sách

Sau khi, dự án tạm dừng, Sở Y tế, UBND TP. Cần Thơ phối hợp với Bộ, ngành Trung ương tiến hành nhiều cuộc họp với các bên liên quan để tìm cách tháo gỡ. Tuy nhiên, dự án sử dụng nguồn vốn vay nước ngoài và có điều kiện ràng buộc sử dụng ít nhất 50% hàng hóa được xuất xứ từ Hungary nên những vướng mắc cần có thời gian giải quyết.

Ngoài ra, việc thi công, thanh toán khối lượng công trình, thiết bị giữa chủ đầu tư và nhà thầu cũng xảy ra một số vướng mắc. Mặc dù, chủ đầu tư, nhà thầu đã thực hiện nhiều cuộc họp bàn, tìm cách giải quyết thống nhất nhưng mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ từ nhiều năm qua.

Mới đây, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND TP. Cần Thơ về việc rà soát, báo cáo các dự án vướng mắc để thành phố báo cáo Thủ tướng Chính phủ, ngày 5.2.2025, Giám đốc Sở Y tế TP. Cần Thơ Hoàng Quốc Cường ký báo cáo số 468 gửi UBND TP. Cần Thơ, trình bày những khó khăn, vướng mắc và hướng đề xuất để tái khởi động dự án Bệnh viện Ung bướu TP. Cần Thơ.

Theo báo cáo này, Sở Y tế TP. Cần Thơ cho rằng Hiệp định vay viện trợ ràng buộc hết thời gian giải ngân vào ngày 11.7.2022 và không được gia hạn hay ký mới Hiệp định vay, dẫn đến không đủ cơ sở gia hạn hiệu lực của Hợp đồng thương mại (EPC) để tiếp tục thực hiện dự án.

Từ những vướng mắc nêu trên, Sở Y tế TP. Cần Thơ cho rằng, việc tiếp tục sử dụng nguồn vốn vay ODA Hungary để tiếp tục triển khai thực hiện dự án là không khả thi. Hiện đơn vị này đã có báo cáo gửi UBND TP. Cần Thơ xung quanh những vướng mắc tại dự án Bệnh viện Ung bướu TP. Cần Thơ.

Lãnh đạo UBND TP. Cần Thơ thông tin, liên quan các vướng mắc xảy ra tại dự án Bệnh viện Ung bướu TP. Cần Thơ, thời gian qua, lãnh đạo thành phố phối hợp với Bộ, ngành Trung ương tìm cách tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến dự án trọng điểm này. Đặc biệt là sau cuộc làm việc với Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang (tháng 7.2024), TP. Cần Thơ đã thực hiện các ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng, trong đó, thành phố phối hợp với Bộ, ngành Trung ương kết thúc hiệp định vay vốn ODA Hungary và thành lập Tổ công tác hỗ trợ thủ tục cho dự án; làm việc với các Bộ, ngành xin ý kiến về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư, nguồn vốn đầu tư, chuyển từ vốn ODA sang nguồn vốn Trung ương (phần vốn đối ứng của thành phố vẫn triển khai tiếp tục) để thực hiện dự án; làm việc với Liên danh nhà thầu và thống nhất chủ trương tiếp tục thực hiện Hợp đồng EPC với giá trị không đổi…

Tất cả các ý kiến đóng góp của Bộ, ngành Trung ương, các bên liên quan được UBND TP. Cần Thơ tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Hiện thành phố đang chờ ý kiến của Thủ tướng về việc đồng ý phân bổ nguồn vốn Trung ương (thay cho nguồn vốn ODA chưa giải ngân) để thực hiện dự án sau nhiều năm tạm ngưng xây dựng. Tuy nhiên, do chênh lệch tỷ giá nên tổng mức đầu tư dự án tăng từ mức hơn 1.700 tỷ đồng lên mức hơn 1.900 tỷ đồng.

Ngoài ra, UBND TP. Cần Thơ còn đề nghị điều chỉnh nội dung và quy mô đầu tư dự án để tiếp tục triển khai dự án. Rà soát, điều chỉnh trang thiết bị xây lắp và trang thiết bị y tế để phù hợp với nguồn vốn và nhu cầu ở thời điểm hiện tại. Chủ đầu tư đã phối hợp với Liên danh nhà thầu rà soát và thống nhất danh mục thiết bị y tế để tiếp tục thực hiện Hợp đồng EPC đã ký.

Hiện, UBND TP. Cần Thơ, chủ đầu tư tiếp tục đề nghị các Bộ, ngành trung ương hướng dẫn sớm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc (nếu có) để sớm tái khởi động lại Dự án Bệnh viện Ung bướu TP. Cần Thơ đưa công trình vào khai thác sử dụng vào cuối tháng 12.2027.