Tổng thống Putin ca ngợi nỗ lực hòa bình của ông Trump, úp mở về thỏa thuận hạt nhân

Nỗ lực “mạnh mẽ và chân thành”

Trong bình luận công khai đầu tiên kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố hội nghị thượng đỉnh Alaska, Tổng thống Putin đã chủ trì một cuộc họp với các quan chức cấp cao của Nga tại Điện Kremlin để thông báo tóm tắt về tình hình đàm phán với Mỹ về Ukraine.

“Theo tôi, chính quyền Mỹ hiện tại đang có những nỗ lực mạnh mẽ và chân thành nhằm chấm dứt các hành động thù địch, chấm dứt khủng hoảng và đạt được các thỏa thuận có lợi cho tất cả các bên liên quan đến cuộc xung đột này”, Putin nói.

Trong bài phát biểu ngắn gọn của mình, ông Putin cho biết, hội nghị thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Mỹ nhằm mục đích "tạo ra các điều kiện lâu dài cho hòa bình giữa hai nước chúng ta, cũng như ở châu Âu và trên toàn thế giới".

Ông cho rằng, hòa bình rộng lớn hơn này có thể đạt được nếu trong "giai đoạn tiếp theo" của các cuộc thảo luận với Mỹ, "chúng ta đạt được các thỏa thuận trong lĩnh vực kiểm soát vũ khí tấn công chiến lược".

Mặc dù không rõ Putin đề cập đến loại thỏa thuận nào, nhưng hầu hết các hiệp ước vũ khí chiến lược giữa Mỹ và Nga đều bao gồm vũ khí hạt nhân hoặc hệ thống tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.

Cho đến nay, hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới đã đồng ý hạn chế kho vũ khí hạt nhân của mình theo Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START), có hiệu lực từ năm 2011. Theo thỏa thuận này, cả hai nước có bảy năm để đáp ứng các giới hạn đã được xác định về số lượng vũ khí hạt nhân tầm xa liên lục địa được triển khai. Tuy nhiên, hiệp ước này sẽ hết hạn vào tháng 2/2026.

Trong một dấu hiệu bất ổn giữa hai nước, tháng này, ông Donald Trump cho biết ông đã ra lệnh bố trí hai tàu ngầm hạt nhân ở vị trí chiến lược gần Nga, để đáp lại những phát biểu mà ông cho là "rất khiêu khích" của ông Dmitry Medvedev, cựu Tổng thống Nga và hiện là Phó chủ tịch Hội đồng An ninh.

Sẽ có “cuộc gặp thứ hai”

Sáng 15/8, Tổng thống Donald Trump bày tỏ tin tưởng ông tin Putin "sẽ đạt được thỏa thuận" chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong các cuộc đàm phán. "Tôi tin rằng giờ đây ông ấy đã tin chắc rằng mình sẽ đạt được một thỏa thuận. Tôi nghĩ ông ấy sẽ làm được", nhà lãnh đạo Mỹ phát biểu trong chương trình "The Brian Kilmeade Show" của Fox Radio.

Ông Trump cho biết ông hy vọng sẽ làm trung gian cho một cuộc gặp thứ hai, bao gồm cả Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. "Ba địa điểm khác nhau" đang được xem xét - bao gồm cả khả năng "ở lại Alaska", ông Trump nói với Fox Radio.

Cuộc gặp thứ hai, mà các cuộc đàm phán hôm tại Alaska hướng đến, sẽ là "cuộc gặp quan trọng hơn", ông Trump phát biểu tại Phòng Bầu dục vào sáng 15/8. "Chúng tôi sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Putin, Tổng thống Zelensky, và tôi, và có thể chúng tôi sẽ đưa một số nhà lãnh đạo châu Âu đi cùng, hoặc có thể không", ông nói.

Trước đó, Yury Ushakov, Trợ lý chính sách đối ngoại của Tổng thống Putin đã chia sẻ thêm chi tiết về kế hoạch cho hội nghị thượng đỉnh, cho biết hai Tổng thống sẽ có cuộc trò chuyện riêng với sự trợ giúp của phiên dịch viên trước khi tiếp tục các cuộc đàm phán trong bữa trưa làm việc.

Trợ lý cho biết các cuộc đàm phán sẽ tập trung vào cuộc chiến ở Ukraine, cũng như triển vọng hợp tác giữa Nga và Mỹ trong các vấn đề thương mại và kinh tế. Sau cuộc hội đàm, hai Tổng thống sẽ tổ chức một cuộc họp báo chung.

Tuy nhiên, Trump nói với Brian Kilmeade của Fox Radio rằng, ông có thể quyết định tổ chức một cuộc họp báo riêng nếu "cuộc họp không kết thúc tốt đẹp".

“Tôi sẽ tổ chức một cuộc họp báo riêng. Tôi không biết liệu đó có phải là một buổi gặp mặt thân mật hay không. Chúng tôi thậm chí còn chưa thảo luận về điều đó. Tôi nghĩ có lẽ sẽ hay hơn nếu chúng tôi gặp nhau rồi chia tay”, ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng nếu cuộc gặp “không kết thúc tốt đẹp, tôi sẽ chỉ họp báo rồi rời đi. Tôi sẽ quay lại Washington”.

Ông Yury Ushakov sẽ là một trong năm thành viên trong nhóm đàm phán của Nga, cùng với Bộ trưởng Ngoại giao Sergey Lavrov, Bộ trưởng Quốc phòng Andrey Belousov, Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov và Kirill Dmitriev, một nhà đàm phán cấp cao và là người đứng đầu quỹ đầu tư quốc gia của Nga.

Ukraine và châu Âu không được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh, làm dấy lên lo ngại Kiev có thể bị buộc phải đưa ra những nhượng bộ không mong muốn.

Trong nỗ lực thuyết phục Tổng thống Mỹ Donald Trump lần cuối trước khi ông ngồi đối thoại với Putin, các nhà lãnh đạo châu Âu đã có cuộc gọi với Tổng thống Mỹ vào 13/8. Sau cuộc họp, phía châu Âu đã đưa ra một tuyên bố thận trọng nhưng lạc quan, tuyên bố rằng Tổng thống Donald Trump đã nhất trí với lời kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức của họ và rằng Ukraine phải có một vị trí trong các cuộc đàm phán trong tương lai.