Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết giải thể Bộ Giáo dục

Văn bản kiến nghị gửi Tòa án Tối cao Mỹ tối qua 6/6 (theo giờ Việt Nam) - trong đó có tên của Tổng thống Donald Trump và Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon cùng các quan chức liên bang - đã đề nghị đình chỉ hiệu lực phán quyết của Thẩm phán liên bang Myong Joun tại Boston, được ban hành ngày 22/5 vừa qua.

Trước đó theo phán quyết này, chính quyền của Tổng thống Donald Trump bị buộc phải tái bổ nhiệm những nhân viên đã bị sa thải trong đợt cắt giảm nhân sự quy mô lớn, đồng thời phải dừng ngay các hành động tiếp theo nhằm tiến tới việc giải thể Bộ Giáo dục.

Hồ sơ kiến nghị lập luận rằng, tòa án cấp dưới đã vượt quá thẩm quyền khi can thiệp vào các quyết định quản trị nội bộ của nhánh hành pháp của chính phủ, đồng thời khẳng định việc tinh giản biên chế là hoàn toàn phù hợp với quyền hạn hợp pháp của chính quyền liên bang.

“Chính phủ thừa nhận rằng chỉ có Quốc hội mới có thẩm quyền giải thể Bộ Giáo dục. Tuy nhiên, việc tái cơ cấu bộ máy, bao gồm tinh giản nhân sự và sắp xếp lại chức năng, là nằm trong quyền điều hành của Tổng thống” - trích từ hồ sơ kiến nghị.

Trước đó, Tổng thống Donald Trump ngày 20/3 đã ký sắc lệnh có tên đầy đủ là “Cải thiện kết quả học tập bằng cách trao quyền cho gia đình, bang và cộng đồng”, nhưng nội dung chủ chốt là đóng cửa Bộ Giáo dục và chuyển chức năng quản lý nhà nước về giáo dục cho chính quyền các bang cùng những cơ quan liên bang khác.

Việc đề xuất giải thể Bộ Giáo dục nằm trong chiến lược rộng lớn hơn của Tổng thống Donald Trump nhằm thu nhỏ quy mô chính phủ liên bang, tái cấu trúc bộ máy hành chính và trao nhiều quyền tự chủ hơn cho các bang. Ý tưởng này đã được nhiều nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ từ nhiều thập kỷ qua, song chưa từng được thực thi thành công.

Được thành lập vào năm 1979 thông qua một đạo luật của Quốc hội, Bộ Giáo dục Mỹ có chức năng giám sát hệ thống giáo dục bao gồm khoảng 100.000 trường công lập và 34.000 trường tư thục trên toàn quốc.

Dù phần lớn ngân sách giáo dục (khoảng hơn 85%) đến từ chính quyền bang và địa phương, Bộ Giáo dục vẫn đóng vai trò trung tâm trong việc phân phối các khoản trợ cấp liên bang, hỗ trợ giáo dục đặc biệt, tài trợ chương trình nghệ thuật, và giám sát cải tạo cơ sở hạ tầng trường học.

Đặc biệt, Bộ này hiện quản lý danh mục vay nợ sinh viên trị giá khoảng 1.600 tỷ USD, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng chục triệu công dân Mỹ đang theo học hoặc đã hoàn thành chương trình đại học.

Tuy nhiên ngày 21/3, ông Trump cũng đã công bố kế hoạch chuyển giao danh mục vay nợ sinh viên này sang Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ (SBA). Đồng thời, các chương trình giáo dục đặc biệt, dinh dưỡng học đường và các dịch vụ liên quan sẽ được chuyển sang Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ - cơ quan hiện cũng đang đối mặt với đợt cắt giảm nhân sự quy mô lớn.

Hiện nay, mọi con mắt đang đổ dồn về Tòa án Tối cao Mỹ trong khi chờ đợi phán quyết cuối cùng – chắc chắn có thể làm thay đổi cục diện quản lý giáo dục liên bang Mỹ trong tương lai gần./.