Tổng thống Donald Trump đối mặt với những hoài nghi về sự minh mẫn
Trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump đang điều hành Chính phủ Mỹ ở tuổi 79, một loạt các phát ngôn và hành vi công khai gần đây của ông đang làm dấy lên cuộc tranh luận trở lại về năng lực nhận thức - chủ đề từng được đặt ra với người tiền nhiệm Joe Biden.

và sai lệch. Ảnh: Getty Images
Các chuyên gia tâm thần học và ngôn ngữ học tại Mỹ cho rằng, những biểu hiện gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump, từ việc lạc đề khi phát biểu đến việc đưa ra các thông tin sai lệch hoặc không có căn cứ, có thể phản ánh những thay đổi đáng kể trong khả năng tập trung và tư duy mạch lạc của nhà lãnh đạo cao tuổi nhất từng giữ chức vụ Tổng thống Mỹ.
Những dấu hiệu bất thường
Tại cuộc gặp với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen vào cuối tháng 7, Tổng thống Donald Trump đã bất ngờ chuyển hướng từ chủ đề nhập cư sang chỉ trích điện gió, với phát biểu: “Chúng tôi sẽ không cho phép xây dựng tuabin gió ở Mỹ. Chúng giết đi vẻ đẹp phong cảnh của nước Mỹ”. Ông tiếp tục độc thoại trong hai phút về tác hại của điện gió đối với cá voi và chim mà không đưa ra bằng chứng cụ thể.
Một ví dụ khác là mới đây khi ông được hỏi về nạn đói ở Gaza, ông Trump trả lời rằng, Mỹ đã viện trợ 60 triệu USD “hai tuần trước” và phàn nàn rằng không quốc gia nào khác đóng góp vào nỗ lực này. Đây là thông tin không chính xác vì thực tế Vương quốc Anh đã công bố gói viện trợ trị giá 60 triệu bảng vào tháng 7, còn Liên minh châu Âu cũng đã phân bổ 170 triệu euro. The Guardian cho biết, không tìm thấy bằng chứng Mỹ có khoản viện trợ 60 triệu USD như Tổng thống Mỹ thông tin, khoản viện trợ được biết đến gần đây nhất là 30 triệu USD vào tháng 6, do Bộ Ngoại giao Mỹ cung cấp.

Châu Âu Ursula von der Leyen, ngày 27/7 vừa qua. Ảnh: Reuters
Trong một cuộc họp nội các gần đây, khi các Bộ trưởng Mỹ đang chuẩn bị thảo luận về hàng loạt vấn đề quan trọng, từ lũ lụt ở Texas, xung đột tại Ukraine và Gaza, đến chính sách thuế toàn cầu, Tổng thống Trump bất ngờ dành khoảng 13 phút để nói về việc trang trí phòng họp, từ việc chọn khung tranh, lau dọn đồ sứ, đến việc có nên dát vàng các đường viền trần hay không. Những nhận xét này được đưa ra trong khi các Bộ trưởng như Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và Ngoại trưởng Marco Rubio đang chờ được chỉ đạo để tiếp tục công việc.
Quan ngại từ giới chuyên gia
Giáo sư Harry Segal, giảng viên tâm lý tại Đại học Cornell cho rằng, những thay đổi trong cách diễn đạt và dòng suy nghĩ của ông Trump có thể là dấu hiệu của sự suy giảm nhận thức: “Ông ấy thường xuyên chuyển chủ đề mà không có kiểm soát, không theo mạch logic, điều này trước đây chưa từng diễn ra”.
Giáo sư Richard Friedman, Giám đốc phòng khám tâm thần học tại Đại học Y Weill Cornell viết trên tạp chí The Atlantic rằng, nếu một bệnh nhân thể hiện “sự rối loạn lời nói, tư duy vòng vo và phát ngôn lặp lại”, các bác sĩ sẽ chỉ định kiểm tra thần kinh để loại trừ sa sút trí tuệ. “Bất kỳ chuyên gia sức khỏe tâm thần nào công tâm cũng sẽ lo lắng về những gì ông Trump đang thể hiện”.
Nhà tâm lý học John Gartner, nguyên giảng viên Đại học Y Johns Hopkins thì nhận định: “Nếu xem lại các đoạn video từ thập niên 1980, ông Trump từng nói năng rất trôi chảy. Giờ đây, ông ấy gặp khó khăn trong việc hoàn tất một ý nghĩ, đó là sự xuống dốc nghiêm trọng”.
Phản ứng từ Nhà Trắng
Nhà Trắng và các đồng minh chính trị của Tổng thống Donald Trump đã bác bỏ những nhận định này. Người phát ngôn Liz Huston cho rằng, những người đặt nghi vấn về sức khỏe của ông Trump là “thiếu tư cách chuyên môn”.

về tình trạng sức khoẻ tâm thần của ông. Ảnh: Getty Images
Cựu bác sĩ của Nhà Trắng, Dân biểu Cộng hòa Ronny Jackson, người từng làm việc dưới ba nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ khẳng định: “Tổng thống Trump là người khỏe mạnh nhất từng nắm giữ cương vị này. Tôi vẫn thường xuyên gặp ông ấy, trao đổi với đội ngũ y tế, và tôi có thể khẳng định ông ấy hiện tỉnh táo và minh mẫn hơn bao giờ hết.”
Báo cáo y tế mới nhất do bác sĩ Sean Barbabella công bố tháng 4 vừa qua ghi nhận ông Trump có sức khỏe thể chất và tinh thần “xuất sắc”, vượt qua các bài đánh giá chức năng nhận thức với kết quả bình thường.
Tranh luận sẽ kéo dài
Trong bối cảnh Tổng thống Trump tiếp tục thực hiện các hoạt động điều hành, vận động chính trị và đàm phán quốc tế, các câu hỏi xoay quanh “sự minh mẫn” của ông vẫn là chủ đề nhạy cảm. Trong khi đó, ông Trump từ lâu đã bác bỏ mọi nghi ngờ, nhấn mạnh bản thân là “thiên tài ổn định” và rằng mình “đạt điểm tuyệt đối” trong các bài kiểm tra nhận thức.
Tuy nhiên, khi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ đang đến gần và dư luận tiếp tục theo dõi sát sao các phát biểu và hành vi của ông Trump, những tranh cãi về sức khỏe tâm thần và sự minh mẫn của nhà lãnh đạo này được dự báo sẽ còn tiếp diễn, nhất là trong bối cảnh sức khỏe, tuổi già của các chính trị gia đang ngày càng trở thành chủ đề trọng yếu trong chính trị Mỹ.