Sau gần hai năm chính quyền huyện đảo Lý Sơn nỗ lực phối hợp các đơn vị chức năng triển khai dự án “Xây dựng, quản lý và phát triển chỉ dẫn địa lý tỏi Lý Sơn”, sản phẩm tỏi Lý Sơn chính thức được bảo hộ bằng chỉ dẫn địa lý, xác định được sự khác biệt về đặc thù hình thái, chất lượng của sản phẩm so với các sản phẩm cùng loại có xuất xứ từ các vùng địa lý khác. Đây là căn cứ để bảo vệ quyền lợi, giải quyết tranh chấp thương mại, xử lý và ngăn chặn hành vi mạo danh tỏi Lý Sơn.
"Việc đăng ký và bảo hộ chỉ dẫn địa lý tỏi Lý Sơn rất kỳ công và thật sự khó. Tuy nhiên, việc bảo vệ nó còn khó hơn, đòi hỏi sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tỉnh Quảng Ngãi cũng như bà con nông dân đang trực tiếp sản xuất tỏi và xa hơn nữa là sự vào cuộc của các cơ quan thực thi để tỏi Lý Sơn khi lưu thông trên thị trường đảm bảo được uy tín như đã được khẳng định", Cục trưởng Cục sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, Đinh Hữu Phí nhận xét.
Theo chỉ dẫn, tỏi Lý Sơn có đặc điểm về hình thái và hóa học khác với tỏi các nơi khác. Cụ thể, hình dạng bé với ba chỉ số đặc thù là: củ nhỏ, trọng lượng trung bình khoảng 7,87 (gram/củ); chiều cao trung bình khoảng 26,22 (mm); đường kính củ trung bình 24,95 (mm).
Ngoài ra, vỏ củ và vỏ tép có màu trắng vôi đặc trưng, thịt tỏi có màu trắng ngà và sắc xanh đặc trưng; mùi vị thơm dịu đặc trương, không nồng hắc, ít cay, có vị ngọt đầu lưỡi.
Về hóa học, hai đặc điểm nổi bật của tỏi Lý Sơn là hàm lượng kali và hàm lượng các hợp chất lưu huỳnh hữu cơ bay hơi.
Theo Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn Nguyễn Quốc Việt, mặc dù sản phẩm tỏi Lý Sơn được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận thương hiệu nhãn hiệu tập thể và được bảo hộ từ năm 2009 nhưng nhiều năm qua vẫn chưa giải quyết triệt để nạn trà trộn tỏi trồng từ các địa phương khác với tỏi trồng ở Lý Sơn hoặc hành vi mạo danh tỏi Lý Sơn để bán ra thị trường, thu lời bất chính. Điều này dẫn đến thương hiệu tỏi Lý Sơn bị “bôi bẩn”, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, giá trị sản phẩm đặc sản nổi tiếng của đất đảo, gây thiệt hại kinh tế cho nông dân trồng tỏi ở Lý Sơn. Trên cơ sở đó, huyện đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ngãi và được hỗ trợ để thực hiện dự án “Chỉ dẫn địa lý tỏi Lý Sơn".
“Việc xây dựng chỉ dẫn địa lý Lý Sơn cho sản phẩm củ tỏi của giống tỏi trắng trồng tại đảo Lý Sơn nhằm bảo tồn giá trị và phát triển sản phẩm đặc thù truyền thống của địa phương, nâng cao giá trị sản phẩm tỏi Lý Sơn trên thị trường và trở thành sản phẩm có thương hiệu mang tầm quốc gia, bảo đảm sản phẩm được bảo hộ cả ở trong và ngoài nước, góp phần xây dựng huyện đảo Lý Sơn mạnh về kinh tế, vững về quốc phòng, an ninh”, Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn Nguyễn Quốc Việt chia sẻ.
Ông Đinh Hữu Phí hi vọng, chỉ dẫn địa lý tỏi Lý Sơn trong thời gian tới sẽ trở thành cơ sở để các doanh nghiệp, người sản xuất nâng cao danh tiếng, phát triển thị trường, bảo vệ những giá trị về chất lượng, nguồn gốc của sản đối với người tiêu dùng. Việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý mới là bước đầu cho một giai đoạn mới, giai đoạn phát triển sản xuất, thương mại sản phẩm gắn với lợi thế vùng miền, địa phương mà người dân Lý Sơn đã tích lỹ, lưu giữ qua nhiều thập kỷ.
