Toàn diện, thực chất
Thủ đô Moscow đang trong những ngày đầu thu, thời tiết khá mát mẻ và hơi se lạnh về đêm.
Trong ánh nắng vàng rực rỡ, chuyên cơ chở Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta hạ cánh xuống sân bay quốc tế Vnucovo lúc 13h30 (theo giờ địa phương).
Đón Chủ tịch Quốc hội và Đoàn tại chân cầu thang máy bay là Phó Chủ tịch thứ nhất Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga I.I. Melnikov cùng các quan chức, nhân viên của Duma Quốc gia và đông đảo bà con cộng đồng người Việt Nam, lưu học sinh, nghiên cứu sinh đang sinh sống, học tập tại Nga. Phó Chủ tịch thứ nhất Duma Quốc gia I.I. Melnikov cũng là lãnh đạo cấp cao của Duma Quốc gia tháp tùng toàn bộ các hoạt động chính thức của Chủ tịch Quốc hội ta trong chuyến thăm Nga lần này.
Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn diễn ra trong bối cảnh năm 2024, hai nước kỷ niệm 30 năm ngày ký Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt Nam - Nga, tiến tới kỷ niệm 75 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2025. Và, hai bên tiếp tục thực hiện thỏa thuận hợp tác nghị viện dựa trên cơ chế Ủy ban hợp tác liên nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga. Đây cũng là chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trên cương vị người đứng đầu cơ quan lập pháp. Phía Bạn đặc biệt đánh giá cao ý nghĩa này của chuyến thăm. Tại cuộc hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga V. V. Volodin cho biết, đã chuẩn bị rất kỹ cho chuyến thăm Nga của Chủ tịch Quốc hội ta và Phiên họp thứ ba Ủy ban Hợp tác liên nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga.
Trao đổi với báo chí, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà cho biết, trong cuộc hội kiến với Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tại Điện Kremlin ngay trước khi Đoàn rời Thủ đô Moscow, Tổng thống Putin đánh giá cao ý nghĩa và kết quả chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội ta và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam. Tổng thống Putin đề nghị cơ quan lập pháp hai nước tiếp tục tăng cường hợp tác nghị viện, góp phần thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện hai nước một cách thực chất và hiệu quả. Đồng thời khẳng định ủng hộ cơ quan lập pháp hai nước triển khai các thỏa thuận hợp tác đã ký kết.
Đặc biệt, tại cuộc hội kiến, trước những thiệt hại to lớn cả về người và tài sản do cơn bão số 3 gây ra cho một số địa phương phía Bắc của Việt Nam, trong đó có Thủ đô Hà Nội, Tổng thống Putin đã chân thành gửi lời chia sẻ với Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam, thể hiện sâu sắc sự quan tâm và tình cảm đặc biệt của Lãnh đạo cao nhất của Liên bang Nga với Nhân dân Việt Nam.
Việt Nam và Liên bang Nga (Liên Xô trước đây) có mối quan hệ hữu nghị, gắn bó truyền thống lâu đời và hiện đã trở thành Đối tác chiến lược toàn diện của nhau. Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam luôn trân trọng sự ủng hộ và giúp đỡ quý báu mà Nhân dân Liên Xô trước đây và nước Nga ngày nay dành cho Việt Nam. Khẳng định quan điểm nhất quán này tại các cuộc hội đàm với Chủ tịch Duma Quốc gia và Chủ tịch Hội đồng Liên bang Quốc hội Liên bang Nga, Chủ tịch Quốc hội Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chân thành: “Nước Nga đối với người Việt Nam nói chung, với cá nhân tôi nói riêng, tuy xa về địa lý nhưng rất gần gũi về tình cảm - đến nước Nga như đến với những người bạn thân thiết lâu năm”.
Cởi mở, thẳng thắn, chân thành và tin cậy cũng là không khí chung trong các cuộc hội đàm, hội kiến, tiếp xúc, gặp gỡ giữa hai bên trong suốt chuyến thăm với những nội dung trao đổi rất phong phú, thiết thực, liên quan đến hầu hết các lĩnh vực hợp tác giữa hai nước, hai Quốc hội.
Duma Quốc gia và Hội đồng Liên bang Quốc hội Liên bang Nga đều đánh giá nội dung trao đổi tại các cuộc hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn là «toàn diện và thực chất», đi thẳng vào các nội dung hợp tác quan trọng, đồng thời đánh giá cao vai trò của Ủy ban Hợp tác liên nghị viện - mô hình hợp tác nghị viện cao nhất và đầu tiên giữa Quốc hội Việt Nam với một Cơ quan lập pháp nước ngoài do Chủ tịch Quốc hội nước ta và Chủ tịch Duma Quốc gia Nga là đồng Chủ tịch Ủy ban. Cơ chế này nhằm giải quyết những vấn đề cụ thể, thúc đẩy quan hệ hợp tác, tăng cường giám sát việc thực hiện các thỏa thuận hợp tác và những nội dung lãnh đạo cấp cao hai nước đã thống nhất.
Tiếp tục củng cố, tăng cường tin cậy chính trị giữa hai nước
Tiếp nối và phát huy thành quả của cơ chế hợp tác liên nghị viện giữa hai nước, trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga V.V. Volodin đã đồng chủ trì Phiên họp thứ ba của Ủy ban Hợp tác liên nghị viện Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Nga. Phiên họp lần này có sự tham gia của đại diện Chính phủ hai nước Việt Nam - Liên bang Nga, và đã «rất thành công». Nhấn mạnh kết quả đạt được, Phó Chủ tịch thứ nhất Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga I.I. Melnikov nêu rõ, điều này «giúp chúng tôi giải quyết cụ thể và ngay tại chỗ nhiều vấn đề». Quan trọng hơn, theo ông Melnikov, đó là 2 ngày sau khi diễn ra phiên họp Ủy ban hợp tác liên nghị viện là Khóa họp lần thứ 25 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Liên bang Nga về hợp tác trong lĩnh vực kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật tổ chức tại Moscow. «Chính nhờ điều này giúp chúng tôi giải quyết nhiều vấn đề để việc hiện thực hóa các thỏa thuận đã ký kết giữa hai nước (trong đó có 15 thỏa thuận hợp tác quan trọng được ký trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Putin vào tháng 6 vừa qua - PV) đạt hiệu quả nhất», ông Melnikov nói.
Thực tế, tại Phiên họp lần thứ ba, các nội dung về hợp tác song phương được thúc đẩy, trao đổi một cách thẳng thắn, toàn diện và tổng thể dưới góc độ lập pháp. Các đại biểu đến từ cơ quan lập pháp và Chính phủ hai nước đã trao đổi kinh nghiệm lập pháp, tăng cường giám sát cũng như phối hợp lập trường đối với các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm. Một trong những nội dung được hai bên tập trung thảo luận là những biện pháp để đẩy mạnh thương mại song phương, phấn đấu đến năm 2030 nâng kim ngạch thương mại Việt - Nga lên 15 tỷ USD. Mặc dù so với tổng kim ngạch thương mại song phương, thì con số này không lớn, nhưng đây là bước tiến rất quan trọng trong bối cảnh nước Nga đang chịu các lệnh trừng phạt và cấm vận từ Mỹ và phương Tây. Đây cũng là cách làm rất hiệu quả, có sự phối hợp chặt chẽ giữa kênh lập pháp với mục tiêu đưa quan hệ hai bên ngày càng đi vào thực chất hơn.
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Liên bang Nga lần này của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đã có 3 văn kiện được ký kết, gồm: Thỏa thuận hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Hội đồng Liên bang Nga; Thỏa thuận hợp tác giữa Văn phòng Quốc hội Việt Nam với Văn phòng Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga; Thỏa thuận hợp tác giữa tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu với tỉnh Rostov.
Tại các cuộc hội đàm, gặp gỡ, tiếp xúc cấp cao, hai bên đã nhất trí sẽ rà soát, hỗ trợ, tháo gỡ vướng mắc để thúc đẩy quan hệ hợp tác này phát triển mạnh mẽ hơn, tương xứng với quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt - Nga trong tình hình mới. Hai bên tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn cấp cao của Lãnh đạo Quốc hội, các hoạt động hợp tác giữa các cơ quan của Quốc hội, nhóm nghị sĩ hữu nghị, nhóm nghị sĩ trẻ, nhóm nữ nghị sĩ, các đại biểu Quốc hội hai nước. Tăng cường trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm lập pháp, cập nhật thông tin về hoạt động nghị viện của mỗi nước. Tăng cường phối hợp giám sát và đôn đốc thực hiện các Thỏa thuận hợp tác mà Chính phủ hai nước đã ký kết và các dự án hợp tác chiến lược; tháo gỡ vướng mắc.
Cùng với đó là xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý thuận lợi, ủng hộ Chính phủ, địa phương, doanh nghiệp và nhân dân hai nước tăng cường giao lưu, hợp tác trên cơ sở đôi bên cùng có lợi. Tiếp tục duy trì tiếp xúc, tham vấn, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện đa phương cũng như trong các vấn đề khu vực và thế giới cùng quan tâm.
Hai bên cũng nhất trí cùng quan tâm thúc đẩy hợp tác song phương trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, trong đó bao gồm dầu khí - năng lượng; quốc phòng - an ninh; khoa học, giáo dục, đào tạo; văn hóa, thể thao, du lịch, y tế; và hợp tác giữa các địa phương. Và ngay trong khóa họp 25 Ủy ban liên Chính phủ Việt - Nga về kinh tế-thương mại, khoa học-kỹ thuật diễn ra sau chuyến thăm, hai bên cùng rà soát tình hình và thống nhất các biện pháp thúc đẩy hợp tác song phương trong từng lĩnh vực cụ thể.
Với cách thức sắp xếp chương trình khoa học, hướng tới hiệu quả thực chất, chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trên cương vị người đứng đầu cơ quan lập pháp theo sự phân công của lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới Liên bang Nga đã thành công tốt đẹp, góp phần quan trọng thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt - Nga.
Các nhà lãnh đạo cấp cao của Nga dành sự coi trọng đặc biệt tới chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội ta, bố trí các cuộc hội đàm, hội kiến và tiếp xúc ở cấp cao nhất: Hội kiến với Tổng thống Liên bang Nga Putin; hội đàm với Chủ tịch Duma Quốc gia và Chủ tịch Hội đồng Liên bang Quốc hội Liên bang Nga… Quan trọng hơn, các cuộc tiếp xúc và trao đổi đã gặt hái được nhiều kết quả thực chất, với những nội dung rất cụ thể trong tổng thể quan hệ hai nước, đưa ra định hướng hợp tác trên nhiều lĩnh vực trong thời gian tới.
Chuyến thăm chắc chắn sẽ góp phần tiếp tục củng cố, tăng cường hiểu biết lẫn nhau và tin cậy chính trị giữa hai nước; tăng cường trao đổi, đối thoại chính trị sâu rộng ở cấp cao nhất trên kênh Quốc hội. Đặc biệt là cụ thể hóa nội dung của “Tuyên bố chung giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Liên bang Nga về làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trên cơ sở thành tựu 30 năm thực hiện Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga”.