Năm 2024, mặc dù phải đối mặt với những khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, nhưng với sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể, lực lượng vũ trang và Nhân dân, tỉnh Quảng Ngãi đã đạt được kết quả khá toàn diện trên tất cả các mặt công tác, được thể hiện rõ trong các báo cáo của UBND và HĐND. Cụ thể, có 25/25 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch đề ra, trong đó có 9 chỉ tiêu vượt. Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) năm 2024 đạt 4,07% (chỉ tiêu kế hoạch đề ra là 2,5 - 3%); thu ngân sách vượt chỉ tiêu Trung ương giao 15,5% (kế hoạch là 5%)…

Để đạt được những kết quả đó, tôi đánh giá cao bản lĩnh, trí tuệ, ý chí quyết tâm, đoàn kết, thống nhất trước hết của cấp ủy, chính quyền cũng như cả hệ thống chính trị và toàn dân đã vượt qua mọi khó khăn, thách thức. Điều quan trọng là Quảng Ngãi đã vượt lên chính mình, chiến thắng chính mình - đây là chiến thắng khó khăn nhất nhưng rất đáng quý của giai đoạn vừa qua. Với niềm tin chắc chắn “sau cơn mưa trời lại sáng”, Quảng Ngãi đã biến nguy cơ, thách thức thành cơ hội để tiếp tục giữ vững ổn định và có những dấu hiệu phát triển rất đáng mừng. Đây chính là bản lĩnh, ý chí kiên cường của truyền thống quê hương cách mạng anh hùng được phát huy trong thời kỳ mới.

Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tôi ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương những kết quả mà Đảng bộ, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể, các ngành, các cấp, lực lượng vũ trang và Nhân dân các dân tộc tỉnh Quảng Ngãi đạt được trong năm qua, đã góp phần quan trọng vào kết quả chung của đất nước.

Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV vừa kết thúc đã thành công tốt đẹp, với 29,5 ngày làm việc nghiêm túc và hoàn thành khối lượng công việc rất lớn. Điểm nổi bật trong hoạt động của Quốc hội thời gian vừa qua là trong hoạt động lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát đều có những điểm mới theo chỉ đạo của Trung ương Đảng và đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm.

Trong công tác lập pháp, trước hết là đổi mới tư duy, phương pháp quy trình lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước theo hướng thiên về quản lý sang “vừa quản lý vừa khuyến khích sáng tạo, đổi mới, kiến tạo để phát triển”. Nói như đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm là kiên quyết từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, nhưng cũng vừa quản lý, vừa kiến tạo.

Thứ hai, là triệt để tháo gỡ các điểm nghẽn, khơi thông mọi nguồn lực; pháp luật chỉ quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội, vấn đề khung, mang tính nguyên tắc, không luật hóa Nghị định, Thông tư. Đây là bước chuyển về nhận thức rất sâu sắc.

Thứ ba, tạo hành lang pháp lý cho những vấn đề mới, xu hướng mới và với những vấn đề đang trong quá trình phát triển, thì tạo dư địa cho Chính phủ tổ chức thực hiện, khi chín rồi mới luật hóa.

Thứ tư, phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, như Tổng Bí thư Tô Lâm đã nói: “Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.

Thứ năm, kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Hoạt động giám sát có nhiều đổi mới, chuyển tư duy từ tiền kiểm sang vừa tiền kiểm vừa hậu kiểm, chủ yếu là hậu kiểm. Đây là tư duy rất quan trọng. Quốc hội tiến hành giám sát ngay trong cả quy trình hoạch định chính sách, quy trình tổ chức thực hiện chính sách và khi chính sách có kết quả trong thực tiễn cuộc sống.

Ngày 3.11.2022, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TW “Về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Trong đó, xác định một số chỉ tiêu, như: Giai đoạn 2021 - 2030, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt khoảng 7 - 7,5%/năm. Để đạt được mức tăng này thì 5 năm còn lại phải tạo sự bứt phá. Vậy thì, trước mắt năm 2025 chúng ta phải tạo tiền đề như thế nào? Phải bảo đảm tăng trưởng đạt ở mức hai con số thì đến năm 2030, GRDP vùng tăng từ 2,5 - 3 lần so với năm 2020, đồng thời cần tập trung thực hiện 7 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu. Trong đó, Quảng Ngãi là một trong 14 địa phương thuộc vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ - vùng động lực quan trọng của cả nước.

Tôi cơ bản đồng tình với những đánh giá thẳng thắn và chia sẻ với những khó khăn, hạn chế trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ phát triển của địa phương hai năm qua. Tôi đề nghị ngoài 9 nội dung về những khó khăn, hạn chế, vướng mắc nêu trong các báo cáo của UBND, HĐND, Viện kiểm sát và Tòa án, thì cần phân tích sâu sắc hơn, tạo sự thống nhất trong nhận thức về nguyên nhân và trách nhiệm của những hạn chế, khó khăn, bất cập. Đây là điều rất quan trọng, bởi nếu không tìm ra nguyên nhân thì rất khó tìm ra giải pháp trúng.

Với tỉnh Quảng Ngãi, bên cạnh chịu tác động của khó khăn, thách thức chung nhiều hơn thời cơ và thuận lợi, thì vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế từ nội tại của tỉnh. Mặc dù công nghiệp tăng trưởng khá nhưng sản phẩm công nghiệp chế tạo, sản phẩm công nghiệp có hàm lượng khoa học công nghệ cao còn hạn chế. Hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là Khu kinh tế Dung Quất và các khu công nghiệp khác thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Nông nghiệp phát triển còn manh mún, nhỏ lẻ, thiếu bền vững. Nuôi trồng, chế biến thủy sản phát triển chưa tương xứng với tiềm năng là một tỉnh kinh tế biển. Các ngành dịch vụ có giá trị gia tăng, dịch vụ vận chuyển (logistics) phát triển chậm; du lịch chưa tương xứng với tiềm năng…

Như vậy, năm 2025 phải là năm bứt tốc về đích để hoàn thành mục tiêu kinh tế - xã hội 5 năm. Yêu cầu của thực tiễn đặt ra là tỉnh phải đạt tăng trưởng 2 con số thì mới đáp ứng yêu cầu để góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình, giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc.

Trên tinh thần đó, tôi đề nghị, các đồng chí tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả các Nghị quyết của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và rà soát lại các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh, đối ngoại đã đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi lần thứ XX, để xác định các giải pháp đột phá, thực hiện cho bằng được Nghị quyết Đại hội đã đề ra, trong đó lưu ý một số trọng tâm:

Một là, cần kiên trì và quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung các khâu đột phá, các nhiệm vụ trọng tâm để tháo gỡ các "điểm nghẽn". Đề nghị HĐND tỉnh cần phân tích, xác định rõ “điểm nghẽn” về thể chế thuộc trách nhiệm của Trung ương và thẩm quyền của tỉnh, của huyện là gì? “Điểm nghẽn” về hạ tầng kinh tế - xã hội, về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là gì? Từ đó, xác định các giải pháp đột phá sát với tình hình của địa phương.

Hai là, tiếp tục đánh giá, nghiên cứu, rà soát việc thực hiện các chủ trương của Trung ương; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện, nhất là trong lĩnh vực đất đai, quy hoạch, đầu tư, xây dựng, khai thác khoáng sản, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn. Triển khai kịp thời, đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các luật được ban hành thời gian qua, như: Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Các tổ chức tín dụng, “một luật sửa 4 luật” trong lĩnh vực đầu tư, “một luật sửa 9 luật” trong lĩnh vực tài chính, ngân sách..., nhất là vấn đề thẩm quyền được phân cấp, phân quyền cho địa phương.

Ba là, tiếp tục triển khai hiệu quả các giải pháp khai thác tiềm năng, lợi thế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tập trung làm mới các động lực tăng trưởng cũ (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng); thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, như kinh tế xanh, tuần hoàn; khoa học kỹ thuật, đổi mới sáng tạo; năng lượng…

Cùng với đó, cần đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại phục vụ cho quá trình phát triển, tạo sự kết nối liên thông; thúc đẩy chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, huy động các nguồn lực để đầu tư, nâng cấp hạ tầng số và khả năng tiếp cận của người dân. Phát triển nông nghiệp để trở thành kinh tế nông nghiệp; đẩy mạnh cải cách hành chính…

Bốn là, đẩy mạnh kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, an ninh biên giới; xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, toàn diện. Chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân; thực hiện tốt công tác an sinh, phúc lợi xã hội, chăm sóc người có công với cách mạng, giảm thiểu tình trạng tội phạm và vi phạm.

Năm là, đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị thực sự trong sạch, vững mạnh toàn diện, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đảng viên, tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và chính quyền cũng như các chủ trương, định hướng lớn của Đảng về phát triển kinh tế - xã hội, sắp xếp bộ máy “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”. Trong đó, có việc thực hiện Nghị quyết số 1279/NQ-UBTVQH15 ngày 14.11.2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2023-2025, bảo đảm nhanh chóng sắp xếp, kiện toàn bộ máy các cơ quan, tổ chức ở địa phương; ổn định đời sống của Nhân dân địa phương, bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh trên địa bàn.

Quyết liệt thực hiện nghiêm túc việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về sắp xếp bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả… thực sự là cuộc cách mạng, khơi dậy khát vọng, ý chí tự lực, tự cường, phát huy truyền thống đoàn kết, cách mạng, tiềm lực văn hóa, con người Quảng Ngãi. Nêu cao tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu, phải nỗ lực, quyết tâm thật sự; đoàn kết, thống nhất thật sự; dân chủ, công tâm vô tư; trên hết, trước hết là vì dân, vì nước, vì sự phát triển nhanh, bền vững của tỉnh. Chủ động và kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Không để xảy ra tình trạng né tránh, đùn đẩy công việc, e dè, sợ trách nhiệm, làm trì trệ, cản trở sự phát triển; thực hiện hiệu quả chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ có tinh thần đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Tỉnh cần quan tâm làm tốt công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ với tinh thần cởi mở, mời gọi nhân sự là những người giỏi, có đức, có tài về tỉnh làm việc hoặc tham gia trí tuệ, công sức, nguồn lực với tỉnh; chuẩn bị và tổ chức thành công Đại hội đảng các cấp, bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh Quảng Ngãi trong giai đoạn mới.

Sáu là, HĐND tỉnh Quảng Ngãi cần tiếp tục thực hiện tốt phương châm hoạt động: “Trách nhiệm, đổi mới, chuyên nghiệp, hiệu quả”. Nâng cao năng lực cụ thể hóa các nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị các kỳ họp; chất lượng hoạt động thẩm tra; chất lượng hoạt động tại kỳ họp; chất lượng hoạt động giám sát, khảo sát; chất vấn, giải trình, tiếp xúc cử tri, tiếp công dân.

Trên cơ sở hoạt động thực tiễn, đề nghị các đồng chí tích cực đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND vừa được Quốc hội thảo luận, cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ Tám để có thể trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Chín tới đây, bảo đảm chất lượng, có tính khả thi cao.

Ngoài ra, HĐND tỉnh cần chú trọng trong công tác phối hợp thực chất với UBND, Ủy ban MTTQ và các cơ quan, tổ chức liên quan. Đề nghị các đại biểu HĐND thực sự tâm huyết, trách nhiệm, uy tín và trí tuệ, bản lĩnh trong công việc. Cùng với đó là sự chủ động, tích cực, khoa học, bài bản, sát với thực tiễn, “đúng vai, thuộc bài” của Thường trực, các Ban và Tổ đại biểu HĐND. Trước mắt, tại kỳ họp này, tôi mong các đại biểu HĐND tiến hành thảo luận thật dân chủ, sôi nổi, thẳng thắn, quyết nghị đúng đắn các nội dung trình HĐND theo chương trình của kỳ họp; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn bảo đảm dân chủ, mang lại hiệu quả thiết thực. Đôn đốc thực hiện trả lời 12/69 kiến nghị bức xúc của cử tri, người dân năm 2024, giám sát 49 đơn đã chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết.

Còn chưa đầy một tháng nữa là bước sang năm 2025, chuẩn bị đón một mùa xuân mới, khí thế mới, tôi tin tưởng với trí tuệ, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đứng trước nhiều thời cơ, vận hội mới của đất nước, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi phát huy truyền thống cách mạng, anh hùng, sẽ tiếp tục đoàn kết, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030 Quảng Ngãi là tỉnh phát triển khá của cả nước, xây dựng tỉnh ngày càng giàu đẹp, văn minh, đời sống của Nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.