Thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương tài chính, ngân sách nhà nước

Công tác quản lý thu của cơ quan thuế còn hạn chế

Theo Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2023 do Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày, về thu NSNN, quyết toán 1.770.776 tỷ đồng, bằng 109,3% (tương ứng vượt 150.032 tỷ đồng) dự toán giao, bằng 97,3% thực hiện năm 2022 (1.820.310 tỷ đồng). Song, công tác quản lý thu của cơ quan thuế còn hạn chế.

Về chi NSNN, quyết toán 1.936.912 tỷ đồng, bằng 93,3% dự toán (giảm 139.332 tỷ đồng). Bội chi NSNN dự toán giao 455.500 tỷ đồng, tương đương 4,42% GDP; quyết toán 291.564 tỷ đồng (ngân sách trung ương 284.913 tỷ đồng, ngân sách địa phương 6.651 tỷ đồng), bằng 2,83% GDP thực hiện, giảm 163.936 tỷ đồng (36%) so với dự toán.

Tổng số nợ công đến 31/12/2023 là 3.722.699,95 tỷ đồng, tăng 4,65% so với năm 2022, bằng 36,07% GDP. Các chỉ tiêu nợ công năm 2023 trong giới hạn cho phép của Quốc hội.

Về kết quả thực hiện kiến nghị kiểm toán, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, đối với kiến nghị kiểm toán năm 2023 (niên độ kiểm toán năm 2022), đến thời điểm báo cáo, các đơn vị đã thực hiện kiến nghị xử lý tài chính về tăng thu, giảm chi 19.983,34 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 93,62%; kiến nghị khác 21.641,13 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 75,68%. Về hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách, có 67/214 nội dung/văn bản đã được Chính phủ, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của Kiểm toán nhà nước. Có 80/111 Báo cáo kiểm toán có kiến nghị kiểm điểm đã được các đơn vị thực hiện đầy đủ và một phần.

Kiểm toán nhà nước thống nhất với số liệu quyết toán NSNN năm 2023 do Chính phủ trình Quốc hội, theo đó, tổng thu cân đối NSNN là 3.023.547 tỷ đồng; tổng chi cân đối NSNN là 3.176.154 tỷ đồng; bội chi NSNN là 291.564 tỷ đồng, bằng 2,83% GDP thực hiện.

Nâng cao chất lượng lập, chấp hành dự toán chi NSNN

Trình bày Báo cáo thẩm tra quyết toán NSNN năm 2023, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ, trong năm 2024, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt, chấn chỉnh, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong việc chấp hành pháp luật về tài chính, NSNN.

Bên cạnh các kết quả đạt được, qua kết quả kiểm toán quyết toán của Kiểm toán nhà nước cho thấy, tại một số bộ, ngành, địa phương tiếp tục vẫn còn những tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm trong lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN năm 2023 chưa được xử lý dứt điểm; vẫn còn 1 cơ quan trung ương và 5 địa phương chưa điều chỉnh số liệu quyết toán theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước; tình trạng điều chỉnh thông tin, số liệu quyết toán NSNN sau thời gian chỉnh lý quyết toán NSNN chưa được khắc phục.

Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm kỷ luật, kỷ cương tài chính, NSNN theo đúng quy định pháp luật và các Nghị quyết của Quốc hội.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao kết quả tăng thu NSNN năm 2023. Tuy nhiên, số quyết toán thu NSNN năm 2023 tăng (16.655 tỷ đồng) so với số tăng thu NSNN năm 2023 Chính phủ đã báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ Bảy và số thu Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội phân bổ, sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi thường xuyên của ngân sách trung ương năm 2023 là khá lớn.

Đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục chấn chỉnh công tác rà soát, tổng hợp, đánh giá số liệu thu, chi NSNN bảo đảm tính chính xác làm căn cứ, cơ sở xây dựng dự toán NSNN các năm sau, bảo đảm sử dụng hiệu quả nguồn NSNN.

Về quyết toán chi NSNN năm 2023 là 1.936.912 tỷ đồng, thấp hơn 139.332 tỷ đồng (6,7%) so với dự toán.

Đa số ý kiến Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, số quyết toán chi NSNN năm 2023 tiếp tục giảm khá nhiều so với dự toán , là năm thứ hai liên tiếp quyết toán chi NSNN không đạt dự toán. Số chuyển nguồn NSNN năm 2023 sang năm 2024 là 1.239.242 tỷ đồng, bằng 59,7% dự toán chi NSNN năm 2023, bằng 64% số thực chi năm 2023, cho thấy quy mô số chi chuyển nguồn năm 2023 sang năm 2024 tiếp tục tăng cao hơn so với các năm trước.

Do đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, đánh giá lại việc lập dự toán, phân bổ và tổ chức, thực hiện, giải ngân chi NSNN hằng năm để nâng cao chất lượng lập, chấp hành dự toán chi NSNN bảo đảm sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn lực NSNN.

Trên cơ sở đề xuất của Chính phủ và Kiểm toán nhà nước, Ủy ban Kinh tế và Tài chính trình Quốc hội xem xét phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2023 như sau: phê duyệt bổ sung 16.655 tỷ đồng dự toán thu NSNN năm 2023; phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2023 theo đề xuất của Chính phủ và Kiểm toán nhà nước.