Chương trình là hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày đổi mới sáng tạo thế giới (21.4), Ngày Sở hữu trí tuệ thế giới (26.4), Ngày khoa học và công nghệ Việt Nam (18.5); cụ thể hóa nhiệm vụ thực hiện Chương trình phát triển thanh niên Bộ Khoa học và Công nghệ giai đoạn 2021 - 2030, được ban hành tại Quyết định số 573/QĐ-BKHCN ngày 18.4 của Bộ trưởng Bộ Bộ Khoa học và Công nghệ.
Phát biểu chỉ đạo tại Lễ phát động Ngày hội STEM 2023, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định chia sẻ, trong bối cảnh chuyển đổi số là một xu thế tất yếu và là giải pháp trực tiếp để nâng cao năng lực và lợi thế cạnh tranh, phương pháp tiếp cận liên môn, liên ngành thông qua giáo dục STEM có thể coi là một cách tiếp cận phù hợp để nâng cao các kiến thức và kỹ năng về chuyển đổi số cho người trẻ, và cần được tiếp tục đẩy mạnh trong thời gian tới.
“Chuỗi sự kiện của Ngày hội STEM 2023 được tổ chức kéo dài từ tháng 5.2023 đến hết tháng 9.2023, dự kiến sẽ có nhiều hoạt động đổi mới tại nhiều địa phương trên cả nước. Bên cạnh các cuộc thi sáng tạo STEM, các hoạt động lan tỏa tinh thần STEM và chia sẻ tri thức và phương pháp giáo dục STEM cũng sẽ là những điểm nhấn quan trọng để hướng đến ngày hội chính dự kiến diễn ra tại ĐH Bách Khoa Hà Nội… Ban Tổ chức chọn chủ đề Ngày hội STEM 2023 là “Việt Nam bứt phá tầm cao” như lời khẳng định về nội lực mạnh mẽ của giáo dục STEM tại Việt Nam, qua đó cổ vũ mạnh mẽ nỗ lực của các thầy cô giáo và các em học sinh trên mọi miền tổ quốc trên hành trình tìm kiếm, mở mang các tri thức khoa học trong bối cảnh mới…”, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định nhấn mạnh.
Từ năm 2023, Ngày hội STEM quốc gia sẽ có một cấu trúc và diện mạo hoàn toàn mới. Theo đó, Ngày hội STEM Quốc gia lần thứ 9 (Vietnam STEM Festival 2023) thay vì chỉ là 1 ngày hội duy nhất như 8 năm trước thì nay sẽ là một chuỗi hoạt động về STEM được tổ chức trên phạm vi toàn quốc sau đó kết thúc bằng một ngày hội lớn quy tụ đại diện của các địa phương, đơn vị khắp ba miền. Cùng sự thay đổi ấy, Ngày hội STEM 2023 bao gồm các hoạt động chính như: Các cuộc thi STEM quốc gia như Cuộc thi bắn tên lửa, Cuộc thi robot; Các hội thảo, diễn đàn STEM; Các triển lãm và không gian trưng bày xúc tiến STEM; Các hoạt động trải nghiệm, thử thách STEM; Các hoạt động STEM tại địa phương…
Với chuỗi hoạt các hoạt động thiết thực, Ngày hội STEM Quốc gia 2023 góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, thúc đẩy ứng dụng khoa học và công nghệ vào cuộc sống. Nâng cao năng lực nghiên cứu, tăng cường giáo dục những kỹ năng, kiến thức cơ bản, tư duy sáng tạo, khả năng thích nghi với những yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Theo Ban Tổ chức, Ngày hội STEM Quốc gia - Vietnam STEM Festival được tổ chức lần đầu vào năm 2015, tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội theo sáng kiến của Tạp chí Tia Sáng (trước đây là một ấn phẩm của Báo Khoa học và Phát triển thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ) và Liên minh STEM, dưới sự chỉ đạo của Bộ Khoa học và Công nghệ. Cho đến nay, Ngày hội STEM quốc gia đã được định kỳ tổ chức trong 8 năm liên tục. Ngay cả trong 2 năm 2020, 2021 dù chịu ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 Ngày hội STEM quốc gia vẫn được Ban Tổ chức nỗ lực triển khai một cách sáng tạo, linh hoạt dựa trên các ứng dụng công nghệ số.
Một trong những ý nghĩa quan trọng của Ngày hội STEM quốc gia khi ra đời chính là yếu tố truyền thông cộng đồng, kết nối xã hội, kết nối hệ sinh thái giáo dục STEM tại Việt Nam. Tuy nhiên, sau 8 năm thực hiện, đến nay Ngày hội STEM quốc gia cần tham gia sâu, rộng hơn vào các hoạt động kết nối, hợp lực để thúc đẩy tạo ra những kết quả cụ thể, vượt trội cho STEM Việt Nam, đưa STEM vào đời sống kinh tế, xã hội một cách thiết thực hơn. Bên cạnh đó, Ngày hội là cơ hội để các nhà quản lý Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhà nghiên cứu, nhà trường, giáo viên và các bạn học sinh, sinh viên tiếp cận phương pháp dạy và học tiên tiến, hướng tới phát triển toàn diện kiến thức khoa học và kỹ năng, góp phần tạo nguồn nhân lực đủ trình độ tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Dịp này, Ban Tổ chức đã chính thức ra mắt logo và bộ nhận diện mới của Ngày hội STEM quốc gia. Chia sẻ về sự thay đổi này, Bí thư Đoàn Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Xuân Bách cho biết, giai đoạn 2020 - 2021, khi đại dịch Covid - 19 tấn công nước ta, những thành quả mà Ngày hội STEM quốc gia đã tạo ra 8 năm trước đứng trước nguy cơ bị phá hoại và thụt lùi. Trong tình thế khó khăn ấy, Ban Tổ chức Ngày hội STEM đã nỗ lực chuyển đổi từ tổ chức trực tiếp sang trực tuyến, kết hợp trực tiếp và trực tuyến với mục tiêu vượt qua thách thức để giữ ngọn lửa STEM trên cả nước… Đó cũng là tiền đề để STEM Việt Nam tiếp tục bứt phá trong giai đoạn tiếp theo. Việc thay đổi logo và nhận diện cho Ngày hội STEM quốc gia nhằm phù hợp hơn với bối cảnh, tầm nhìn mới và để tất cả những người đồng hành có một tinh thần mới hứng khởi hơn, nhiều niềm tin và quyết tâm hơn.
Trong khuôn khổ Lễ phát động đã diễn ra Tọa đàm với chủ đề “STEM Việt Nam, bứt phá tầm cao”. Tại đây, các chuyên gia đã nêu rõ thực trạng, triển vọng và những hướng đi tiềm năng cho STEM Việt Nam vươn tầm thế giới…
