Thúc đẩy tự giác tuân thủ thuế, xây dựng kỷ nguyên hùng cường

Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo Cục Thuế; đại diện nhiều cơ quan quản lý nhà nước; đại diện Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội, các tổ chức quốc tế như IMF, JICA, Deloitte..; các hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước, cùng nhiều chuyên gia kinh tế, chuyên gia công nghệ…

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Tổng Biên tập Báo Lao Động Nguyễn Đức Thành nhấn mạnh: Trong tầm nhìn hướng tới một kỷ nguyên hùng cường, sức mạnh quốc gia không chỉ được đo bằng quy mô GDP, mà còn bởi chất lượng thể chế và năng lực huy động, phân bổ nguồn lực công theo hướng minh bạch, hiệu quả, công bằng và bền vững. Tính tự giác tuân thủ thuế chính là “hạ tầng mềm của quản trị hiện đại” – nền tảng tạo dựng niềm tin, thúc đẩy đầu tư dài hạn và bảo đảm công bằng trong phát triển.

Trao đổi tại hội thảo, Ủy viên là ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Phan Đức Hiếu nhấn mạnh, trong công tác xây dựng pháp luật, Nhà nước cần bảo đảm “dễ tuân thủ, không tạo thêm gánh nặng cho người dân và doanh nghiệp”. Để nuôi dưỡng tinh thần tự giác, chính sách phải rõ ràng, thủ tục đơn giản, quản lý hướng tới mục tiêu và có cơ chế khuyến khích người tuân thủ tốt. “Tự giác tuân thủ là thước đo của niềm tin – không thể ép buộc, mà phải nuôi dưỡng bằng công bằng và minh bạch,” ông Phan Đức Hiếu khẳng định.

Đại diện ngành thuế, chia sẻ tại hội thảo, Phó Trưởng ban Nghiệp vụ Cục Thuế Lê Thị Chinh cho biết: từ 1/1/2026, thuế khoán sẽ được thay bằng phương pháp kê khai hiện đại, minh bạch, dễ hiểu, dễ dự báo. Trong 9 tháng đầu năm 2025, đã có hơn 18.500 hộ chuyển sang kê khai và 133.000 hộ dùng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, cho thấy niềm tin ngày càng tăng vào mô hình mới. “Chuyển sang kê khai không chỉ là thay đổi kỹ thuật, mà là chuyển đổi về niềm tin - từ kiểm tra sang hỗ trợ, phục vụ,” bà Chinh nhấn mạnh.

Từ góc độ quốc tế, chuyên gia cao cấp của IMF Frank Van Brunschot đánh giá cao cải cách thuế của Việt Nam; đồng thời, khuyến nghị tăng cường quản lý rủi ro tuân thủ thay vì tăng thuế suất, mở rộng chia sẻ dữ liệu giữa các ngành và đào tạo cán bộ theo phương pháp quản lý hiện đại. Với quyết tâm cải cách và hợp tác quốc tế, chuyên gia cao cấp của IMF tin tưởng Việt Nam có tiềm năng dẫn đầu khu vực về quản lý rủi ro tuân thủ, hướng tới tỷ lệ thuế/GDP 16% để bảo đảm nguồn lực cho phát triển bền vững.

Phát biểu kết luận hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn khẳng định: hội thảo diễn ra đúng thời điểm ngành thuế đang tiến hành sửa đổi Luật Quản lý thuế và xây dựng hệ thống công nghệ thông tin mới. Đây là cơ hội để toàn ngành nhìn lại, đánh giá và hoàn thiện toàn bộ quy trình nghiệp vụ, nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới toàn diện và hội nhập sâu rộng của Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu – gắn với các tiêu chuẩn của IMF, World Bank và OECD.

Ngành thuế nhận thức rõ rằng, dù đã rất nỗ lực, ngành thuế vẫn còn những điểm cần tiếp tục khắc phục. Chính vì vậy, việc thiết kế lại mô hình quản lý thuế hiện đại, gắn với hạ tầng dữ liệu và công nghệ số, là bước đi quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý, đồng thời kết nối đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia, hướng tới chia sẻ dữ liệu lớn (big data) giữa các cơ quan nhà nước. Mục tiêu cuối cùng không chỉ là phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý thuế, mà còn là tạo lập môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch, nuôi dưỡng nguồn thu bền vững, góp phần cho các mục tiêu lớn của đất nước như an sinh xã hội, phát triển hạ tầng và củng cố quốc phòng.