Trong 3 ngày diễn ra chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta đã tham gia gần 30 hoạt động song phương và đa phương, thể hiện sinh động mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào cũng như sự chủ động, tích cực, đóng góp trách nhiệm của Quốc hội Việt Nam trong củng cố vai trò trung tâm, sự đoàn kết và thống nhất trong ASEAN, đẩy mạnh hợp tác nội khối, mở rộng quan hệ nhiều mặt với nghị viện các nước trong và ngoài khu vực.

Các cuộc hội đàm, hội kiến với các nhà lãnh đạo cấp cao của Lào diễn ra hết sức chân tình, thực chất, thể hiện sự gắn bó và tin cậy chính trị ở mức độ cao nhất.

Khẳng định và làm sâu sắc “quan hệ đặc biệt trên thế giới không đâu có”

Trong lịch sử quan hệ quốc tế, quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam được đánh giá là một điển hình, tấm gương mẫu mực hiếm có về sự gắn kết bền chặt, thủy chung, trong sáng, hiệu quả giữa hai dân tộc đã luôn kề vai sát cánh trong công cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do và tiến bộ xã hội.

Tình hữu nghị trong sáng Việt Nam - Lào được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane, Chủ tịch Souphanouvong cùng các thế hệ lãnh đạo của hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước dày công vun đắp, được tôi luyện qua nhiều thử thách, được hun đúc bằng công sức, xương máu của bao thế hệ các anh hùng liệt sĩ, đã trở thành tài sản vô giá của hai dân tộc.

Trên nền tảng quan hệ chính trị tốt đẹp lâu đời đó, Đảng, Nhà nước và Nhân dân Lào đã dành cho Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn sự đón tiếp nồng hậu, trọng thị, chu đáo, thắm tình đồng chí anh em. Những tình cảm chan hòa và ấm áp đó đều khiến các thành viên trong Đoàn, dù lần đầu tiên hay đã nhiều lần đến với “xứ sở hoa Chăm pa”, cảm nhận rõ “như được trở về nhà”.

Chuyến thăm chính thức Lào lần này là chuyến công tác nước ngoài đầu tiên trong khu vực châu Á của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trên cương vị người đứng đầu cơ quan lập pháp. Đánh giá cao chuyến thăm “mang nhiều ý nghĩa” của Đoàn, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith, Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone, Chủ tịch Quốc hội Lào, Chủ tịch AIPA Saysomphone Phomvihane... đều bày tỏ tin tưởng chắc chắn rằng, chuyến thăm sẽ góp phần thắt chặt hơn nữa mối quan hệ gắn bó keo sơn giữa hai nước, là sự cổ vũ, động viên rất lớn đối với Lào trong năm Lào đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN và Chủ tịch AIPA 2024.

Các nhà lãnh đạo cấp cao của Lào bày tỏ cảm ơn Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam anh em đã luôn kề vai sát cánh với Lào trong sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc trước đây cũng như sự ủng hộ, giúp đỡ trong xây dựng và phát triển đất nước ngày nay.

Một trong những minh chứng sinh động cho mối quan hệ bền chặt đó là ngay trong năm 2024 này, khi Lào đảm nhận trọng trách Chủ tịch ASEAN và Chủ tịch AIPA, Việt Nam và Quốc hội Việt Nam đã luôn đứng bên cạnh, ủng hộ, giúp đỡ cả về vật chất và tinh thần cho việc tổ chức các hội nghị cấp cao của ASEAN và AIPA, đồng thời cử chuyên gia sang giúp Lào chuẩn bị về mọi mặt.

Các nhà lãnh đạo cấp cao của Lào cũng khẳng định, sự hỗ trợ dành cho Lào ngay trong lúc Việt Nam cũng đang chịu ảnh hưởng nặng nề của cơn bão Yagi, thể hiện sâu đậm tình cảm gắn bó keo sơn, có một không hai trên thế giới. Mối quan hệ, như Chủ tịch Kaysone Phomvihane từng đúc kết: “Tuy Việt Nam có khó khăn nhưng đã không tiếc gì với Lào, chính cái đó đã góp phần tăng cường đoàn kết giữa hai Đảng. Đây là quan hệ đặc biệt trên thế giới không đâu có”.

Và, trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế diễn biến vô cùng phức tạp và khó lường như hiện nay, điều mà Chủ tịch Quốc hội ta và các nhà lãnh đạo Lào đều thống nhất cao là, mối quan hệ đặc biệt Việt Nam-Lào tiếp tục phát triển, đạt nhiều kết quả tốt đẹp và mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân mỗi nước. Đây chính là tài sản chung vô giá của hai dân tộc, là quy luật tồn tại, có ý nghĩa chiến lược đối với sự ổn định, phát triển của mỗi nước cần được tiếp tục kế thừa và trao truyền cho các thế hệ con cháu mãi mãi về sau.

Trong không khí hữu nghị, đoàn kết và tin cậy, đáp lại tình cảm của phía Bạn, tại các cuộc hội đàm, hội kiến với các nhà lãnh đạo cấp cao của Lào, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đều nhất quán khẳng định: Việt Nam trước sau như một luôn dành ưu tiên cao nhất cho mối quan hệ truyền thống đặc biệt “có một không hai” với Lào, luôn sát cánh và ủng hộ mạnh mẽ, toàn diện công cuộc bảo vệ, xây dựng, đổi mới và phát triển của Lào. Việt Nam luôn trân trọng những tình cảm, sự giúp đỡ và đóng góp quý báu của các thế hệ lãnh đạo, nhân dân Lào anh em, không ngừng vun đắp cho mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam - Lào.

Với phương châm thực chất và hiệu quả, trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên đã trao đổi và đạt sự thống nhất cao về tầm quan trọng của việc thúc đẩy hoàn thiện thể chế, chính sách, tạo thuận lợi cho triển khai thực hiện hiệu quả các Thỏa thuận cấp cao giữa Bộ Chính trị hai nước và hợp tác giữa hai Chính phủ cũng như Thỏa thuận hợp tác giữa hai Quốc hội. Hai bên cũng nhất trí thúc đẩy quan hệ hợp tác hiệu quả, thực chất Việt Nam và Lào trên tất cả các lĩnh vực và các kênh Đảng, Quốc hội, Chính phủ và giao lưu nhân dân.

Đặc biệt, để thúc đẩy hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp, hai bên nhất trí cần tiếp tục triển khai hoạt động trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm, nhất là trong xây dựng hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Đồng thời, tiếp tục tổ chức các hội thảo, tọa đàm chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng pháp luật và sửa đổi Hiến pháp; phối hợp chặt chẽ, tăng cường các hoạt động giám sát chung, thúc đẩy các dự án hợp tác đầu tư, đề xuất tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam hoạt động đầu tư, kinh doanh tại Lào.

Việt Nam hiện đang nằm trong top đầu các nước đầu tư tại Lào với khoảng 241 dự án thuộc nhiều cấp độ khác nhau với tổng số vốn đầu tư khoảng 5,47 tỷ USD. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư vẫn chưa tương xứng với tiềm năng cũng như nền tảng quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước. “Dư địa” hợp tác trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư và các lĩnh vực giữa hai nước còn rất lớn.

Nhìn thẳng vào thực tế này, hai bên nhất trí cho rằng, cần đẩy mạnh quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai nước, đặc biệt là chú trọng nâng kim ngạch thương mại hai chiều trong thời gian tới. Với cái nhìn tổng thể và toàn diện, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị, Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Lào tiếp tục phát huy hơn nữa vai trò của cơ quan lập pháp, nhằm lan tỏa thế mạnh hợp tác về chính trị và quốc phòng, an ninh giữa hai nước sang lĩnh vực kinh tế và các lĩnh vực khác. Đồng thời có các cơ chế hợp tác, chung tay cùng Chính phủ, các cấp, các ngành hai nước giải quyết, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc, tạo đà thúc đẩy quan hệ hai nước tiếp tục phát triển.

Thông điệp quan trọng về thúc đẩy hợp tác nghị viện

Tại Đại hội đồng AIPA-45, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta đã tham dự Phiên họp Ban Chấp hành AIPA, Lễ khai mạc, dự và phát biểu tại Phiên họp toàn thể thứ nhất.

Trong phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội ta đánh giá cao chủ đề và chương trình nghị sự của Đại hội đồng AIPA-45, thể hiện sự ủng hộ cao độ và toàn diện của Việt Nam đối với Lào trên cương vị Chủ tịch AIPA. Đồng thời, chuyển tải nhiều thông điệp quan trọng khẳng định vai trò của Nghị viện trong việc tăng cường kết nối và tăng trưởng toàn diện của ASEAN.

“Hợp tác nghị viện sẽ là động lực thúc đẩy triển khai xây dựng một Cộng đồng ASEAN dựa trên pháp luật, thể hiện tiếng nói và nguyện vọng của người dân, lấy người dân làm trung tâm trong mọi chính sách phát triển, tạo nên sự đổi thay toàn diện và sâu sắc cho cộng đồng và từng quốc gia thành viên”. Nhấn mạnh quan điểm này, Chủ tịch Quốc hội ta nêu rõ, ASEAN đang bước vào một thời điểm quan trọng trong tiến trình xây dựng Cộng đồng với việc cơ bản hoàn tất Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 để chuyển tiếp sang Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045. Đây là thời điểm để chúng ta thực hiện những bước chuyển mình mạnh mẽ cho một ASEAN tầm vóc, tự cường, năng động, gắn kết và là tâm điểm của tăng trưởng.

Trong bối cảnh đó, Quốc hội Việt Nam cho rằng AIPA, cùng với ASEAN, cần luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, thống nhất, nâng cao ý thức trách nhiệm đóng góp vào nỗ lực chung nhằm ứng phó hiệu quả với các thách thức đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định của khu vực, đồng thời đóng góp hiệu quả và toàn diện vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. “Tôi tin tưởng rằng với sự chung tay, góp sức của các nước ASEAN, chúng ta sẽ tiếp tục cùng nhau củng cố bức tường thành ASEAN ngày càng thêm vững chắc, vượt qua mọi khó khăn, mọi thách thức của thời đại”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định.

Với mong muốn phát huy hơn nữa vai trò của các nghị viện trong việc tăng cường kết nối, giúp xây dựng một Cộng đồng phát triển năng động, gắn kết và tự cường, hiện thực hóa Tầm nhìn ASEAN đến năm 2045, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã gợi mở, đề xuất 5 định hướng ưu tiên chiến lược mà AIPA và các nghị viện thành viên tham gia công tác xây dựng thể chế cần quan tâm.

Một trong những định hướng đó là cần rà soát, đánh giá việc thực hiện các Kế hoạch Tổng thể 2025; triển khai các chiến lược hợp tác đến năm 2045; tăng cường phát triển hài hòa, bền vững, toàn diện, bao trùm, không bỏ ai lại phía sau; chú trọng và dành ưu tiên thích đáng cho hợp tác tiểu vùng, thu hẹp khoảng cách phát triển...

Đánh giá cao 5 đề xuất của Quốc hội Việt Nam tại Đại hội đồng AIPA năm nay, Phó Chủ tịch Quốc hội Lào Sounthone Xayachack cho rằng, đây là những ý kiến rất thiết thực, không những đóng góp cho thành công chung của Đại hội đồng AIPA-45 do Lào đăng cai tổ chức, mà còn khẳng định rõ vai trò của AIPA và các Nghị viện thành viên trong việc hiện thực hóa các mục tiêu, tầm nhìn ASEAN đã đề ra.

Bên lề Đại hội đồng AIPA-45, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã có cuộc ăn sáng làm việc hiệu quả với Chủ tịch Quốc hội Lào Saysomphone Phomvihane và Chủ tịch Quốc hội Campuchia Khuon Sudary.

Nhấn mạnh vai trò quan trọng của hợp tác nghị viện, ba Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao cuộc gặp lần này là dịp tốt để ba Quốc hội thúc đẩy hợp tác hiệu quả hơn trong bối cảnh tình hình khu vực, quốc tế diễn biến phức tạp, khó lường. Đồng thời, bày tỏ trân trọng giá trị đoàn kết, gắn bó giữa ba nước, sự hy sinh cho nhau trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ độc lập, chủ quyền và trong phát triển kinh tế - xã hội ngày nay, coi đây là tài sản vô giá cần được gìn giữ và phát huy hơn nữa, vì lợi ích mỗi nước và vì cả ba nước.

Tiếp tục triển khai chủ trương chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, nâng tầm đối ngoại đa phương, bên lề Đại hội đồng AIPA-45, Chủ tịch Quốc hội ta cũng có các cuộc gặp với Chủ tịch Quốc hội Singapore, Chủ tịch Quốc hội Thái Lan và Chủ tịch Viện đại biểu Quốc hội Belarus. Tại các cuộc gặp, hai bên đã trao đổi về nhiều vấn đề cùng quan tâm, nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam với Quốc hội/Nghị viện các nước thành viên và Quan sát viên của AIPA, vì hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Với những kết quả cụ thể và thực chất đạt được, chuyến thăm chính thức Lào lần này của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn một lần nữa thể hiện đậm nét và làm sâu sắc hơn quan điểm, phương châm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về mối quan hệ đặc biệt Việt Nam-Lào:“Chúng tôi coi hạnh phúc và thịnh vượng của anh em Lào cũng như của mình”, “giúp bạn là mình tự giúp mình”; góp phần vun đắp và thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước.

Đồng thời, với tinh thần chủ động, tích cực đóng góp thực chất vào các nội dung của Đại hội đồng AIPA-45, chuyến công tác của Chủ tịch Quốc hội còn góp phần tiếp tục triển khai có hiệu quả đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng ta, khẳng định trách nhiệm, vị thế của Quốc hội Việt Nam, cùng các Nghị viện thành viên AIPA củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, góp phần vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.