Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì họp Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển công nghiệp bán dẫn

Phiên họp được tổ chức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với điểm cầu một số tỉnh, thành phố và các trường đại học, học viện, khu công nghệ cao.

Dự Phiên họp có Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; các Bộ trưởng, Thủ tưởng cơ quan ngang bộ; lãnh đạo bộ, ngành Trung ương, một số tỉnh, thành phố, trường đại học, học viện, khu công nghệ cao, tập đoàn công nghệ.

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (4.0) đang diễn ra rất mạnh mẽ, nhất là các ngành bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, internet vạn vật...; đóng góp quan trọng cho sự phát triển của mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Trên thế giới, ngành công nghiệp bán dẫn đã phát triển ở nhiều quốc gia, trong nhiều năm, rất phong phú, song cũng rất phức tạp; mỗi quốc gia đều có định hướng phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, cho thấy ngành công nghiệp bán dẫn có sứ mệnh, vai trò quan trọng.

Việt Nam đã và đang triển khai nhiều Nghị quyết, chương trình, kế hoạch phát triển ngành bán dẫn, trong đó có Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ liên quan phát triển ngành bán dẫn như: Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050; Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thủ tướng đánh giá việc triển khai các Nghị quyết, chương trình, kế hoạch phát triển ngành bán dẫn đã đạt kết quả bước đầu, tuy nhiên còn khiêm tốn và có rất nhiều khó khăn, thách thức.

Thủ tướng cho rằng để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ và chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, chúng ta cần thúc đẩy nâng cao nâng suất lao động, khai thác hiệu quả các nguồn lực, trong đó có nguồn lực con người.

Cho rằng phát triển trí tuệ nhân tạo trên cơ sở dữ liệu trí tuệ con người Việt Nam phụ thuộc nhiều vào ngành công nghệp bán dẫn, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các đại biểu tập trung phân tích, đánh giá những việc đã làm được, chưa làm được, nguyên nhân, bài học để thúc đẩy phát triển công nghiệp bán dẫn, nhất là trong đào tạo nguồn nhân lực, phát triển hạ tầng, thu hút đầu tư, huy động nguồn lực, phát triển hệ sinh thái ngành bán dẫn…

Các đại biểu đề xuất mô hình hợp tác giữa các chủ thể Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp trong phát triển ngành bán dẫn, để Việt Nam đi tắt, đón đầu, bứt phá, vượt lên trong ngành bán dẫn.

Nhấn mạnh trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, kinh nghiệm chưa có nhiều, việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn là cả quá trình, Thủ tướng đề nghị các đại biểu đề xuất nhiệm vụ, giải pháp trong lãnh đạo, chỉ đạo; kêu gọi, huy động các chủ thể liên quan, phát huy trí tuệ Việt Nam trong thiết kế, sản xuất, lắp ráp, đóng gói, tham gia chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu ngành công nghiệp bán dẫn.

Đề nghị các đại biểu chỉ rõ những điểm nghẽn nào cần tháo gỡ; động lực nào cần thúc đẩy; giảp pháp cho sự phối hợp, tạo sức mạnh chung của cả nước phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, Thủ tướng cho biết việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn vừa là công việc trước mắt, vừa lâu dài, chiến lược, do đó phải nghĩ sâu, làm lớn, nhìn xa, trông rộng, trên tinh thần “quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, làm việc nào dứt việc đó, có trọng tâm, trọng điểm,” phân công “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền.”

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học tập trung thảo luận sâu, nhằm thúc đẩy phát triển ngành bán dẫn, tạo động lực, truyền cảm hứng, góp phần cùng cả nước đạt mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5% trong năm nay và 2 con số trong những năm tiếp theo.

Kết luận Phiên họp thứ hai của Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn (Ban Chỉ đạo) vào sáng 4/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh trong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn “cả nước phải là một đoàn quân; hành quân phải thần tốc, táo bạo; đánh trận là phải nhanh, mạnh, thắng; hiệu quả phải bền vững, lâu dài.”

Phiên họp được tổ chức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với điểm cầu một số tỉnh, thành phố và các trường đại học, học viện, khu công nghệ cao, các đại biểu đã tập trung đánh giá việc triển khai Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam và Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt ra 38 Đề án, nhiệm vụ giao cho 10 bộ.

Đến nay đã có 10/38 Đề án, nhiệm vụ được hoàn thành đúng hạn, 24/38 Đề án, nhiệm vụ đang trong quá trình triển khai theo thời hạn được giao, 4/38 Đề án, nhiệm vụ chưa đến thời gian thực hiện.

Trong đó, có các Đề án đang được triển khai tích cực liên quan phát triển chip chuyên dụng, công nghiệp điện tử, nguồn nhân lực và thu hút nhân tài, thu hút đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực bán dẫn…

Phiên họp đánh giá, sau 10 tháng kể từ khi Chiến lược được ban hành, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung vào việc xây dựng cơ chế, chính sách, đề án, kế hoạch và triển khai ngay hoạt động thúc đẩy hệ sinh thái, tạo tiền đề đạt được các mục tiêu, lộ trình phát triển theo định hướng của Chiến lược trong giai đoạn 1.

Riêng Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, các Bộ, ngành, địa phương, cơ sở đào tạo đã hoàn thành 9/34 nhiệm vụ. Còn 25/34 nhiệm vụ đang triển khai là các nhiệm vụ hàng năm và chưa tới hạn.

Trong đó, thể chế, cơ chế, chính sách về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn được tập trung hoàn thiện, phù hợp với yêu cầu phát triển; nguồn nhân lực đang được phát triển theo hướng bảo đảm tới năm 2030 có ít nhất 50.000 kỹ sư về bán dẫn.

Hạ tầng phục vụ phát triển công nghiệp bán dẫn được đầu tư đã khởi công mở rộng nhà máy chip do người Việt sở hữu và vận hành. Hệ sinh thái nghiên cứu phát triển và hệ thống phòng sạch chuẩn quốc tế đang được xây dựng, mở rộng tại các thành phố lớn; thu hút 170 dự án FDI về công nghiệp bán dẫn, công nghệ cao, tổng vốn đăng ký gần 11,6 tỷ USD.

Cả nước có gần 50 tập đoàn nước ngoài và hơn 10 doanh nghiệp trong nước trong lĩnh vực thiết kế chip; 14 doanh nghiệp nước ngoài và 1 doanh nghiệp trong nước trong lĩnh vực đóng gói, kiểm thử; 15 doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực phụ trợ cho công nghiệp bán dẫn.

Việt Nam được chọn là 1 trong khoảng 10 quốc gia, nền kinh tế được hợp tác với Hiệp hội bán dẫn toàn cầu để tổ chức chuỗi sự kiện bán dẫn lớn nhất thế giới.

Các đại biểu phản ánh một số thách thức trong phát triển nguồn nhân lực, thu hút đầu tư, hạ tầng phục vụ phát triển công nghiệp bán dẫn. Đồng thời các đại biểu cũng đề xuất các cơ chế, thể chế đặc thù; phát triển hạ tầng, cơ sở vật chất, đào tạo nguồn nhân lực; cơ chế phối hợp, liên kết; hợp tác quốc tế phát triển ngành bán dẫn cả trong đào tạo, thiết kế, sản xuất, lắp ráp, đóng gói, tham gia chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu, phát triển hệ sinh thái ngành bán dẫn.

Kết luận Phiên họp, Thủ tướng nhấn mạnh bối cảnh, tình hình, xu thế thế giới, cũng như yêu cầu, tình hình phát triển ngành công nghiệp bán dẫn nói riêng và khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Việt Nam. Thủ tướng cho biết, chip bán dẫn là mắt xích quan trọng trong cuộc cách mạng 4.0, đặc biệt phục vụ cho phát triển cơ sở dữ liệu và trí tuệ nhân tạo; đang phát triển rất nhanh trên toàn thế giới, Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc.

Theo Thủ tướng, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách chiến lược nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư và phát triển ngành bán dẫn; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các quyết định, chỉ thị về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.

Thời gian qua, với sự lãnh đạo, chỉ đạo Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm, các nhiệm vụ theo các Nghị quyết, Quyết định, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Chính phủ, Thủ tướng liên quan về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn đã được bộ, ngành, địa phương triển khai, hoàn thành theo tiến độ.

Trong đó, nhận thức được nâng cao; tư duy được đổi mới; hành động quyết liệt hơn; thể chế được cải thiện; đạt kết quả tích cực trong đào tạo nguồn nhân lực, phát triển hạ tầng; hợp tác quốc tế được mở rộng, được các đối tác, doanh nghiệp quan trọng quan tâm; các viện, trường, địa phương vào cuộc tích cực…

Thủ tướng ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp trong việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam, góp phần tạo động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế, tạo đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Thủ tướng chỉ rõ một số khó khăn, thách thức về nhu cầu vốn đầu tư, thể chế, phát triển hạ tầng, chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, liên kết và phối hợp trong phát triển công nghiệp bán dẫn…

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu thời gian tới phải đẩy mạnh thực hiện Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn; phấn đấu chậm nhất đến năm 2027 Việt Nam phải chủ động được thiết kế, chế tạo, kiểm thử một số chip bán dẫn cần thiết.

Để thực hiện nhiệm vụ trên, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung triển khai nhiệm vụ, giải pháp phát triển ngành công nghiệp bán dẫn theo chủ trương, định hướng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã đề ra, nhất là trong Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050; Chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050; đẩy nhanh việc hoàn thành các nhiệm vụ ngay trong năm 2025 để tạo tiền đề thúc đẩy ngành bán dẫn, sớm đạt mục tiêu nguồn nhân lực cho ngành trước năm 2030.

Nhấn mạnh trong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn “cả nước phải là một đoàn quân; hành quân phải thần tốc, táo bạo; đánh trận là phải nhanh, mạnh, thắng; hiệu quả phải bền vững, lâu dài," Thủ tướng chỉ rõ phải phát triển hệ sinh thái công nghiệp bán dẫn bao trùm, đồng bộ, toàn diện, thực chất, hiệu quả; hoàn thiện cơ chế, chính sách, đặc biệt cơ chế chính sách ưu đãi, tháo gỡ các nút thắt về hạ tầng, thể chế, con người, với tinh thần “thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, con người và tổ chức thực hiện phải thông minh.”

Thủ tướng yêu cầu chuyển trạng thái từ chính sách ưu đãi thu hút đầu tư sang chính sách ưu đãi chuyển giao công nghệ; phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa 3 nhà: Nhà nước-doanh nghiệp-nhà trường, hay giữa kiến tạo phát triển với nghiên cứu và sản xuất; thực hiện bình đẳng giữa công và tư, thúc đẩy hợp tác quốc tế mở rộng hơn nữa; phát triển thị trường chip bán dẫn cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, đúng quy luật thị trường.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính rà soát, đôn đốc các bộ, ngành, cơ quan khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra theo Chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2050; tiếp tục tập trung đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực bán dẫn, ưu tiên các dự án có công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ cao, công nghệ sạch, quản trị hiện đại, có giá trị gia tăng cao, có tác động lan tỏa, kết nối chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu.

“Trong năm 2025, Bộ Tài chính phủ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về tín dụng đối với học sinh, sinh viên, học viên thạc sỹ, nghiên cứu sinh học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán,” Thủ tướng lưu ý.

Thủ tướng giao Bộ Khoa học và Công nghệ rà soát, đôn đốc các bộ, ngành, cơ quan khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm bám sát các mục tiêu đã đề ra của Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050.

Bộ Ngoại giao thúc đẩy hoạt động hợp tác quốc tế về bán dẫn; huy động nguồn lực quốc tế để hỗ trợ phát triển và đào tạo nguồn nhân lực cho ngành bán dẫn. Bộ chỉ đạo các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài thúc đẩy hợp tác quốc tế về công nghiệp bán dẫn, cập nhật danh sách chuyên gia, nhân tài người Việt Nam ở nước ngoài liên quan đến lĩnh vực bán dẫn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo bám sát thực hiện các nhiệm vụ về tổ chức đào tạo trong Chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2050, trong đó chỉ đạo đẩy mạnh mô hình liên kết giữa nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp trong đào tạo nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn bảo đảm hiệu quả, chất lượng.

Bộ Công Thương đẩy nhanh nghiên cứu thực hiện hỗ trợ giá điện cho nhà máy sản xuất bán dẫn, thiết bị điện tử tại Việt Nam; phối hợp với Bộ Ngoại giao vận động các cơ quan liên quan của Hoa Kỳ sớm đưa Việt Nam ra khỏi danh sách kiểm soát xuất khẩu chiến lược, qua đó tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa để tiếp cận với công nghệ tiên tiến của Hoa Kỳ và thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước trong các lĩnh vực công nghệ cao, trong đó có ngành bán dẫn; khẩn trương trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam.

Bộ Xây dựng có giải pháp đảm bảo hạ tầng giao thông, tạo thuận lợi cho việc vận chuyển, giao hàng và dịch vụ logistics của các doanh nghiệp sản xuất trong lĩnh vực bán dẫn; nghiên cứu, ban hành kế hoạch thúc đẩy ứng dụng công nghiệp chip bán dẫn phục vụ cơ sở hạ tầng giao thông, giao thông thông minh, đô thị thông minh.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường nghiên cứu, đề xuất bổ sung khung pháp lý về danh mục khoáng sản chiến lược phục vụ phát triển ngành công nghiệp bán dẫn; thúc đẩy công tác điều tra, đánh giá khoáng sản chiến lược nhằm đảm bảo chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào, giảm phụ thuộc vào bên ngoài và thúc đẩy nội địa hóa chuỗi cung ứng ngành công nghiệp bán dẫn.

Bộ tăng cường nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế để tiếp nhận công nghệ chế biến ngành nguyên liệu này; nghiên cứu, đề xuất cơ chế cấp phép đặc biệt cho khai thác và chế biến sâu các mỏ khoáng sản phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn…

Thủ tướng nhấn mạnh, phát triển ngành công nghiệp bán dẫn là nhu cầu, đòi hỏi tất yếu, khách quan, đột phá chiến lược và cũng là nhiệm vụ trọng tâm của chúng ta trong thời gian tới; là việc cần làm, phải làm và quyết tâm làm bằng được.

Thủ tướng cho rằng cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ, tham gia của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư, sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế; quyết tâm phải được thể hiện bằng hành động cụ thể, bài bản, khoa học, quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đấy, để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn đạt mục tiêu, kết quả cao nhất.