Tỷ suất lợi nhuận thấp đến “bất thường”

Công ty phát hành game online Gamota thuộc về Công ty Cổ phần Appota (Appota Group). Appota Group sáng lập bởi ông Đỗ Tuấn Anh. Năm 2011, ông Tuấn Anh xây dựng Appota ban đầu như một kho tải các ứng dụng di động, tương tự mô hình App Store, dựa trên kinh nghiệm kinh doanh liên quan tới di động và dịch vụ số trên di động trước đó.

Ông Đỗ Tuấn Anh, Founder Appota Group. (Nguồn: Appota)

Năm 2013, Appota thông qua pháp nhân Gamota phát hành game online đầu tiên thuộc thể loại kiếm hiệp cốt truyện Trung Quốc mang tên Ải Mỹ Nhân. Liên tiếp trong hai năm sau, Appota có mặt trong top ba các nhà phát hành Việt có số lượng game mới nhiều nhất.

Nhìn thấy thị hiếu của người chơi tại Việt Nam ưa thích loại game thuộc thể loại nhập vai người chơi (Massively Multiplayer Online Role-Playing Game – MMORPG), Gamota liên tục ra mắt nhiều game trong thể loại này để thu hút và giữ chân người chơi và hầu hết có nguồn gốc từ Trung Quốc. Tru Tiên Mobile 3D, Tiếu ngạo giang hồ, Ỷ thiên đồ long ký… là những game nhập vai tạo nên tên tuổi của Gamota.

Đến thời điểm hiện tại, theo giới thiệu của mình, nhà phát hành này đứng trong top 3 phát hành game ở thị trường Việt Nam. với 70 tựa game được ra mắt và sở hữu một cộng đồng game thủ vô cùng lớn mạnh, lên đến hơn 10 triệu user cả ở trong nước và quốc tế.

Đáng chú ý, Gamota là nhà phát hành đã từng bị xử phạt vì phát hành game trái phép. Theo đó, Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử từng có quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 117/QĐ-XPVPHC đối với Công ty cổ phần Gamota. Gamota phải nhận mức phạt 70 triệu đồng do hành vi : Cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử G1 trên mạng (trò chơi “Công Thành Tam Quốc”, “Kiếm Hiệp Truyền Kỳ”, “Hiệp Khách”, “Nhật Ký Tình Yêu”, “Tiên Kiếm Kỳ Duyên”, “Tiên Nghịch”, “Tiếu Ngạo Giang Hồ 3D”, “Kiếm Vũ Mobi”, “Tiên Kiếm Kỳ Hiệp”) khi chưa có quyết định phê duyệt nội dung, kịch bản của cơ quan quản lý nhà nước, theo quy định tại Điểm b, Khoản 4, Điều 67 Nghị định 174/2013/NĐ-CP ngày 13.11.2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện.

Chạy đua phát hành game, chấp nhận bị xử phạt nên không khó hiểu khi tổng doanh thu từ phát hành game online của Gamota đã lên mức hàng nghìn tỷ đồng sau vài năm ngắn ngủi.

Giai đoạn 2018 đến 2022, tổng doanh thu của Gamota đã đạt gần 1.600 tỷ đồng, là một con số đáng mơ ước đối với các nhà phát hành game Việt. Trong giai đoạn nêu trên, đỉnh điểm doanh thu rơi vào năm 2018 khi đạt 370 tỷ đồng và thấp nhất vào năm 2019 đạt 279 tỷ đồng.

Mặc dù doanh thu mỗi năm đều hàng trăm tỷ nhưng trong nửa thập kỷ vừa qua, chưa năm nào Gamota báo lãi được quá 10 tỷ đồng. Trái lại, từ 2018-2022, Gamota đã lỗ 35 tỷ và lãi 22 tỷ, cộng thêm việc lỗ từ các năm trước khiến doanh nghiệp phát hành game đình đám này rơi vào lỗ luỹ kế hàng chục tỷ đồng. Cho đến mức khi kết thúc năm 2022, mức lỗ luỹ kế của Gamota đang ở mức 35 tỷ đồng.

Tỷ suất lợi nhuận chỉ ở mức 1%-3% cộng thêm việc báo lỗ khiến thành viên của Appota Group trong giai đoạn những năm gần đây không phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, nghĩa là dù có thu đến hàng trăm tỷ đồng từ phát hành game online nhưng Gamota không tiêu tốn “1 xu” vào nộp thuế.

Theo một thống kê từ đơn vị uy tín, tỷ suất lợi nhuận trung bình của 26 công ty game hàng đầu thế giới trong năm 2020 là 24,9%. Con số này giảm xuống chỉ còn 23,5% trong năm 2021 và tại năm 2022 chỉ còn ghi nhận ở mức 18,1%.

Tại Việt Nam, thống kê về tỷ suất lợi nhuận của các công ty game chỉ đạt khoảng 2-5%. So với trung bình tỷ suất lợi nhuận trong 26 công ty game hàng đầu thế giới phía trên, tỷ suất lợi nhuận của các Công ty game hàng đầu Việt Nam đang thấp đến mức “bất thường”.

Lộ diện nhóm cổ đông nước ngoài đứng sau Appota Group hưởng lợi từ doanh thu nghìn tỷ của Gamota

Dữ liệu về doanh nghiệp thể hiện, Gamota đăng ký hoạt động theo loại hình doanh nghiệp cổ phần với ngành nghề chính kinh doanh là dịch vụ giải trí, người đại diện pháp luật là bà Vũ Thị Trang. Nơi đăng ký thuế của Gamota ở tỉnh Bình Định. Gamota có một số văn phòng đại diện và chi nhánh tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Gamota hiện tại đang có vốn điều lệ là 80 tỷ đồng.

Về cấu trúc sở hữu, Công ty cổ phần Appota hiện đang sở hữu tới 99,97% Gamota, phần nhỏ còn lại do ông Trần Văn Minh và Đào Tuấn Anh sở hữu.

Cũng từ việc sở hữu gần như hoàn toàn Gamota, nhóm cổ đông đứng sau cái tên Công ty cổ phần Appota đã lộ diện. Đây cũng chính là nhóm hưởng lợi từ doanh thu hàng nghìn tỷ của nhà phát hành game Gamota.

Cụ thể, Công ty cổ phần Appota có địa chỉ tại 71 Đặng Văn Ngữ, phường Hải Cảng, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Đình do ông Đỗ Tuấn Anh là người đại diện theo pháp luật. Vốn điều lệ đăng ký hiện tại là hơn 18 tỷ đồng, trong đó, nguồn vốn tư nhân là 11.532.960.000 đồng, vốn nước ngoài là 7.100.850.000 đồng.

Danh sách cổ đông sáng lập gồm: Công ty uc mobile asia limited (đã chuyển nhượng), Công ty cổ phần VNP group, Phan Trọng Khanh, Hà Trung Kiên, Nguyễn Văn Mạnh, Đặng Đình Khánh, Trần Quốc Toản, Đặng Thái Sơn, Nguyễn Duy Hiển, Đỗ Tuấn Anh, Đào Tuấn Anh, Trần Vinh Quang, Nguyễn Văn Vũ.

Thông tin về cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài gồm: KIP ACE FUND; SEOUL IP GROWTH INDUSTRY VENTURE FUND; KIP RE-UP FUND; CÔNG TY GOLDEN GATE VENTURES INCUBATOR ANNEX PTE LTD; KOEA-UK INNOVATION FUND 1; MIRAE ASSET YOUNG START-UP INVESTMENT FUND; CÔNG TY GOLDEN GATE VENTURES PTE LTD; CÔNG TY GMO GLOBAL PAYMENT FUND CAYMAN LIMITED; KIP CORE COMPETENCY LEVERAGE FUND; KIP PROMISING SERVICE INDUSTRY VENTURE FUND, MIRAE ASSET GLOBAL INVESTMENT FUND; GLOWY NETWORK TECHNOLOGY PTE.LIMITED; NAVER KIP CHEER UP! GAMERS FUND; MIRAE ASSET GOOD COMPANY INVESTMENT FUND.

Theo ông Phạm Huy Phong, chuyên gia tài chính, kinh tế: "Thực tế, trong định hướng phát triển trò chơi trực tuyến ở Việt Nam, cơ quan quản lý khuyến khích phát triển các game mang giá trị truyền thống, bản sắc dân tộc. Tuy nhiên, hiếm hoi có nhà phát triển game trong nước cho ra đời được tựa game nêu trên. Nhìn vào thị trường phát hành game giai đoạn 15 năm gần đây là vô số các game có cốt truyện nước ngoài, đặc biệt là game kiếm hiệp có cốt truyện Trung Quốc.

Bên cạnh đó là một thực trạng chung đang diễn ra tại nhiều công ty Game hàng đầu của Việt Nam là doanh thu lớn nhưng tỷ suất lợi nhuận công bố rất thấp, dẫn tới việc đóng góp cho ngân sách thông qua việc nộp thuế cực kỳ hạn chế, thậm chí là đóng thuế "0 đồng" trong nhiều năm hoạt động. Đây là vấn đề cần được cơ quan chức năng vào cuộc để kiểm tra, xử lý nếu phát hiện những vấn đề tiêu cực".