Tăng cường thanh tra, giám sát, có giải pháp bảo vệ quyền lợi của người dân
Báo cáo một số vấn đề lớn tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, đối với điều kiện của nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai đưa vào kinh doanh (Điều 24), có ý kiến cho rằng, Điều 24 không quy định rõ về trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong xác nhận nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai và đất có hạ tầng kỹ thuật đủ điều kiện đưa vào kinh doanh.
Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu và đề nghị Chính phủ quy định tại Nghị định quy định chi tiết Luật Kinh doanh bất động sản theo hướng cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh có trách nhiệm kiểm tra về điều kiện của nhà ở đưa vào kinh doanh và trả lời bằng văn bản cho chủ đầu tư về nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê mua, chịu trách nhiệm về văn bản đã ban hành. Văn bản trả lời của cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh là điều kiện bắt buộc để kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai.
Đối với công trình xây dựng có công năng phục vụ mục đích du lịch, lưu trú, các loại công trình xây dựng này không phải là nhà ở, chủ yếu nhằm mục đích kinh doanh, không nhằm mục đích tạo điều kiện có chỗ ở cho người dân theo Hiến pháp năm 2013. Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 không quy định về thủ tục kiểm tra điều kiện trước khi đưa vào kinh doanh đối với công trình xây dựng nói chung và công trình xây dựng có công năng phục vụ mục đích du lịch, lưu trú nói riêng. Việc ràng buộc thêm thủ tục kiểm tra điều kiện của cơ quan quản lý về kinh doanh bất động sản cấp tỉnh là phát sinh thêm thủ tục hành chính so với quy định hiện hành.
Chính phủ cũng đã có ý kiến thống nhất về nội dung này. Vì vậy, dự thảo Luật đã được bỏ quy định tại khoản 5 Điều 24; đồng thời, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và có giải pháp để bảo vệ quyền lợi của người dân.
Cấm giả mạo tài liệu, cố ý làm sai lệch thông tin về dự án bất động sản đưa vào kinh doanh
Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) gồm 10 Chương, 83 Điều, quy định về kinh doanh bất động sản, quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong kinh doanh bất động sản và quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản. Đối tượng áp dụng của Luật là: tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản tại Việt Nam; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến kinh doanh bất động sản tại Việt Nam.
Theo Luật, các hành vi bị nghiêm cấm trong kinh doanh bất động sản gồm: kinh doanh bất động sản không đủ điều kiện theo quy định của Luật này; giả mạo tài liệu, cố ý làm sai lệch thông tin về bất động sản, dự án bất động sản đưa vào kinh doanh; không công khai thông tin về bất động sản, dự án bất động sản đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản; gian lận, lừa dối, lừa đảo trong kinh doanh bất động sản; thu tiền trong bán, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng, phần diện tích sàn xây dựng trong công trình xây dựng hình thành trong tương lai không đúng quy định của Luật này; sử dụng tiền thu từ bên mua, thuê mua nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai trái quy định của pháp luật.
Luật cũng cấm các hành vi: không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước; cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, sử dụng chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản không đúng quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản; thu, quản lý, sử dụng phí, lệ phí và các khoản tiền liên quan đến kinh doanh bất động sản trái quy định của pháp luật.
Luật quy định dự án bất động sản phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; phù hợp với quy hoạch được phê duyệt theo quy định của pháp luật về xây dựng, pháp luật về quy hoạch đô thị. Trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng dự án bất động sản thực hiện theo quy định của pháp luật về: quy hoạch, đầu tư, đất đai, xây dựng, nhà ở.
Dự án bất động sản phải tuân thủ giấy phép xây dựng đối với trường hợp phải cấp phép xây dựng; phải được đầu tư xây dựng theo tiến độ, quy hoạch, thiết kế và trong thời gian thực hiện dự án đầu tư được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.
Đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở, ngoài việc đáp ứng quy định nêu trên còn phải đáp ứng các yêu cầu theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2025.