Thế giới “nín thở” trước thời điểm Hamas thả con tin

Trong khi những gia đình Israel đang nóng lòng chờ tin người thân, hàng nghìn người dân Dải Gaza cũng đã bắt đầu trở về từ các khu trú ẩn, lần tìm trong đống đổ nát để tìm lại dấu vết cuộc sống cũ. Thỏa thuận ngừng bắn do Tổng thống Mỹ Donald Trump làm trung gian đang mở ra cơ hội thật sự cho một tiến trình hòa bình lâu dài tại Dải Gaza.

Israel: Đếm ngược 72 giờ

Lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas đã chính thức có hiệu lực từ trưa thứ Sáu, ngày 10/10 (theo giờ địa phương). Đây là giai đoạn đầu của kế hoạch hòa bình được Tổng thống Donald Trump công bố, nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hai năm qua tại Gaza.

Theo kế hoạch, trong 72 giờ tiếp theo, Hamas có trách nhiệm thả toàn bộ các con tin còn bị giam giữ. Một quan chức của nhóm này đã khẳng định với AFP: “Theo thỏa thuận đã ký, việc trao đổi tù nhân sẽ bắt đầu vào sáng thứ Hai ngày 13/10 như hai bên đã thống nhất”.

“Chúng tôi đã bắt đầu đếm ngược 72 giờ. Dù vẫn còn quá sớm để ăn mừng, nhưng đây không phải là một vở kịch, cũng không phải một chương trình biểu diễn. Đây là hiện thực, và chúng tôi đang chờ đợi khoảnh khắc hiện thực đó”, ông Yehuda Cohen, cha của một con tin được cho là còn sống chia sẻ.

Giới chức Israel cho biết, hiện còn 48 người đang ở trong tay Hamas, trong số đó 20 người được cho là vẫn còn sống. Đổi lại, Israel cam kết trả tự do cho hàng trăm, thậm chí gần 2.000 tù nhân Palestine, đồng thời mở hành lang cho “viện trợ đầy đủ” tiến vào Gaza - vùng đất vốn đang rơi vào khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng.

Tổ chức Giám sát An ninh Lương thực Toàn cầu cảnh báo, một số khu vực tại Gaza đang đối mặt với nạn đói, khi nguồn lương thực kiệt quệ và hệ thống phân phối bị đứt gãy do chiến sự.

Gaza: Trở về giữa hoang tàn

Ngay khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, từng đoàn người Palestine đã bắt đầu trở lại miền Bắc Gaza, nơi từng là tâm điểm giao tranh. Không có ngôi nhà trọn vẹn, nhiều người bước đi giữa những dãy phố sụp đổ, tìm kiếm thi thể người thân hoặc chút tài sản còn sót lại.

“Tôi không tìm thấy nhà mình, nhà hàng xóm, không gì cả. Mọi thứ đều bị phá hủy. Không còn nhà cửa, không còn sự sống... và có những người đã ra đi mãi mãi”, một người phụ nữ nói khi đang đứng giữa đống đổ nát, cho thấy dù bom đạn đã tạm ngưng nhưng vết thương chiến tranh vẫn còn quá sâu trên mảnh đất Gaza.

Giao tranh đã khiến hàng chục nghìn người Palestine thiệt mạng, san phẳng nhiều khu dân cư và khiến khoảng 90% trong số hơn 2 triệu người dân Gaza phải di dời. Nhiều người dân Gaza thậm chí đã buộc phải di dời nhiều lần trong hai năm qua.

Ai Cập: Chuẩn bị cho “hoà bình tại Trung Đông”

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ tin tưởng rằng lệnh ngừng bắn lần này theo kế hoạch hoà bình của ông sẽ “mang lại bước ngoặt thực chất”. Dự kiến, ông sẽ đến Israel vào ngày mai, 13/10 để phát biểu trước Knesset (Quốc hội Israel), đánh dấu thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin.

Cùng ngày, ông Trump và Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi cũng sẽ chủ trì một hội nghị quốc tế tại Sharm el-Sheikh bên Biển Đỏ. Hơn 20 quốc gia được mời tham dự, bao gồm Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron.

Mục tiêu của hội nghị là “chấm dứt xung đột tại Gaza, thúc đẩy hòa bình, ổn định tại Trung Đông và mở ra một kỷ nguyên an ninh khu vực mới”.

Hiện chưa rõ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu có tham dự hay không. Phía Hamas xác nhận họ sẽ không góp mặt, do các cuộc đàm phán trước đó được thực hiện thông qua các nhà trung gian Qatar và Ai Cập.

Thế giới: Hoài nghi xen lẫn hy vọng

Tối qua 11/10, Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Steve Witkoff đã tới Israel và phát biểu trước đám đông tuần hành tại Quảng trường ở Tel Aviv. Dù thừa nhận nỗi lo sợ của rất nhiều người rằng những con tin có thể sẽ không bao giờ trở về nhà, ông Witkoff bày tỏ hy vọng “khi lòng can đảm gặp niềm tin, phép màu có thể xảy ra”.

Thực tế, dù thỏa thuận ngừng bắn mang lại tia hy vọng, nhiều chuyên gia cũng đã cảnh báo rằng, bất cứ sự cố nào trong quá trình trao đổi con tin và tù nhân giữa Hamas và Israel đều có thể kích hoạt xung đột trở lại. Sự hoài nghi vẫn tồn tại, đặc biệt từ phía những gia đình Israel tin rằng người thân họ vẫn còn sống nhưng bị giam giữ biệt lập. Người ta nghi ngờ bởi những thỏa thuận từng nhiều lần đổ vỡ, bởi tiếng súng lại có thể vang lên chỉ từ một tính toán sai lầm.

Trên đường biên giới, các đơn vị quân đội Israel vẫn duy trì trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Tại Gaza, nhiều nhóm vũ trang chưa lên tiếng về cam kết tuân thủ ngừng bắn.

Dù vậy, trước quyết tâm của các bên cùng cộng đồng quốc tế, cũng có những hy vọng. Hy vọng rằng lần này, những chuyến xe chở tù nhân và các đoàn cứu trợ sẽ không bị chặn lại giữa đường. Rằng những đứa trẻ Gaza sẽ có một đêm ngủ yên, rằng những gia đình Israel chờ trước cửa nhà sẽ sớm được đón người thân trở về.

Trước thời điểm Hamas thả con tin, thế giới đang dõi theo từng giờ. Mọi ánh nhìn hướng về Trung Đông với câu hỏi: Liệu lần này, hòa bình có trở thành hiện thực?