Tạo điều kiện cho mọi người dân được thụ hưởng lợiích từ hoạt động chuyển đổi số
Trình bày Tờ trình về dự án Luật Dữ liệu, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nêu rõ, hoàn thiện pháp luật, quy định những chính sách trong phát triển, ứng dụng dữ liệu vào công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội là yêu cầu rất cấp thiết; tạo điều kiện cho mọi người dân được thụ hưởng lợi ích từ hoạt động chuyển đổi số.
Bộ trưởng cũng nêu rõ, việc xây dựng dự án Luật Dữ liệu nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ, sử dụng hiệu quả dữ liệu phục vụ công tác quản lý nhà nước và phát triển kinh tế - xã hội; phục vụ phát triển Chính phủ số và cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính; phát triển kinh tế - xã hội; phát triển Trung tâm dữ liệu quốc gia.
Dự thảo Luật gồm 7 chương, 67 điều, quy định về: xây dựng, phát triển, xử lý, quản trị dữ liệu; ứng dụng khoa học, công nghệ trong xử lý dữ liệu; cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia; Trung tâm dữ liệu quốc gia; sản phẩm, dịch vụ về dữ liệu; quản lý nhà nước về dữ liệu; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động về dữ liệu.
Cụ thể, Chương I: Quy định chung, gồm 9 điều, quy định về: phạm vi điều chỉnh; đối tượng áp dụng; giải thích từ ngữ; áp dụng Luật Dữ liệu; nguyên tắc xử lý và bảo vệ dữ liệu; nội dung quản lý nhà nước về dữ liệu; người làm công tác dữ liệu trong cơ quan Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội; hợp tác quốc tế về dữ liệu; các hành vi bị nghiêm cấm.
Chương II: Xây dựng, phát triển, xử lý, quản trị, quản lý dữ liệu; ứng dụng khoa học công nghệ trong xử lý dữ liệu; Quỹ phát triển dữ liệu quốc gia, gồm 23 điều. Chương III: Cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia, gồm 7 điều. Chương IV. Xây dựng, phát triển Trung tâm dữ liệu quốc gia, gồm 8 điều. Chương V: Sản phẩm, dịch vụ về dữ liệu, gồm 8 điều. Chương VI: Tổ chức thực hiện, gồm 10 điều. Chương VII: Điều khoản thi hành, gồm 2 Điều.
Phân định phạm vi điều chỉnh phù hợp, tránh chồng chéo
Theo Báo cáo thẩm tra dự án Luật do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản tán thành với sự cần thiết ban hành Luật Dữ liệu. Hồ sơ dự án Luật đầy đủ, Báo cáo đánh giá tác động cơ bản đánh giá rõ các chính sách được đề nghị xây dựng, đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Tám.
Trong đó, có ý kiến cho rằng, đây là dự án Luật hết sức quan trọng, cần thiết, cấp bách để bảo đảm công tác chuyển đổi số quốc gia, nhằm phục vụ quản lý nhà nước, vừa khai thác, ứng dụng dữ liệu trong phát triển kinh tế - xã hội, vừa thắt chặt dữ liệu cá nhân và dữ liệu phi cá nhân, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin nên cần xem xét thông qua theo quy trình một kỳ họp.
Về tên gọi và phạm vi điều chỉnh, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí với tên gọi, phạm vi điều chỉnh dự thảo Luật. Có ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát phạm vi điều chỉnh để không trùng dẫm với các luật có liên quan nhằm phục vụ phát triển kinh tế số.
Liên quan đến Trung tâm dữ liệu quốc gia, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí với quy định về Trung tâm dữ liệu quốc gia. Có ý kiến đề nghị rà soát, làm rõ hơn về mô hình tổ chức, chức năng, quyền, nghĩa vụ của Trung tâm dữ liệu quốc gia; làm rõ tiến độ, hiệu quả của việc triển khai xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia; đồng thời có thêm báo cáo làm rõ các phương án ứng phó, giải quyết những vấn đề có thể phát sinh để tránh nguy cơ trong việc lộ lọt, mất an ninh, an toàn thông tin.
Đối với sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu, thị trường dữ liệu và sàn giao dịch dữ liệu, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cơ bản nhất trí với các quy định về sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu, thị trường dữ liệu và sàn giao dịch dữ liệu trong dự thảo Luật.
Có ý kiến cho rằng, đây là những nội dung đang được điều chỉnh bởi một số luật liên quan như: Luật Giao dịch điện tử, Luật An ninh mạng, Luật An toàn thông tin mạng, Luật Viễn thông và đặc biệt là dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số. Do đó, đề nghị cân nhắc, làm rõ mối quan hệ giữa các quy định của dự án Luật này với quy định của các luật hiện hành và dự án Luật Công nghiệp công nghệ số để phân định phạm vi điều chỉnh bảo đảm phù hợp, tránh chồng chéo.
Ý kiến khác cho rằng, đây là lĩnh vực mới, đặc thù, để có sự quản lý chặt chẽ, bảo đảm an ninh, an toàn thì có thể cân nhắc áp dụng thí điểm về Sàn giao dịch dữ liệu. Do đó, trước mắt không cần thiết quy định quá chi tiết trong luật này mà giao Chính phủ tổ chức triển khai thí điểm và có báo cáo Quốc hội.
