Chuyển đổi xanh - xu hướng tất yếu
Cuộc sống càng phát triển, hiện đại thì vai trò, vị trí của hóa chất càng quan trọng. Với vai trò là nguyên liệu đầu vào không thể thiếu trong mọi lĩnh vực sản xuất, công nghiệp hóa chất được xem là ngành kinh tế có tính chất nền tảng, đóng vai trò thiết yếu trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nói riêng.
Theo số liệu từ Bộ Công Thương, tổng sản lượng công nghiệp hóa chất Việt Nam hàng năm chiếm khoảng 10 - 11% tổng giá trị GDP ngành công nghiệp, lực lượng lao động chiếm gần 10% và có năng suất lao động cao 1,36 lần năng suất lao động trung bình của toàn ngành công nghiệp do có mức độ tự động hóa khá cao.
Tuy nhiên, bên cạnh những đóng góp quan trọng cho nền kinh tế, ngành công nghiệp hóa chất và phân bón cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây phát thải cao, sử dụng nhiều năng lượng, yêu cầu về tiêu chuẩn được đặt ra khắt khe hơn rất nhiều. Trong khi đó, phát triển xanh đang trở thành xu hướng của nhiều quốc gia trên thế giới, nhằm bảo đảm tăng trưởng kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường bền vững, mà Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề từ biến đổi khí hậu, đã và đang tiên phong trong việc thực hiện các cam kết “xanh”. Do đó, để bảo vệ môi trường, phát triển xanh đang là yêu cầu cấp thiết, được ngành hóa chất ưu tiên hàng đầu.
Đánh giá việc chuyển đổi "xanh" sẽ mang lại rất nhiều lợi ích tích cực đối với ngành sản xuất công nghiệp nói chung, ngành hóa chất, phân bón nói riêng, Trưởng Ban Kỹ thuật Tập đoàn Hóa chất Việt Nam Phùng Ngọc Bộ cho rằng: đối với môi trường xã hội, việc loại bỏ các tạp chất, chất thải cũng như quản lý công tác bảo vệ môi trường tốt sẽ tạo ra môi trường sống, môi trường lao động trong lành, an toàn hơn và người lao động sẽ yên tâm gắn bó với doanh nghiệp, từ đó mang lại hiệu quả, làm tăng năng suất lao động. Đồng thời, khi chúng ta làm tốt công tác này sẽ giảm được định mức tiêu hao, giảm các chi phí xử lý chất thải và mang lại những hiệu quả tích cực về mặt kinh tế.
Bên cạnh đó, việc bảo vệ môi trường còn giúp nâng cao vị thế của doanh nghiệp, đặc biệt là khi hòa nhập với chuỗi cung ứng toàn cầu. Đối với những doanh nghiệp hóa chất khi đã quản lý môi trường tốt, loại bỏ được các chất thải thì có thể xâm nhập được vào các thị trường khó tính. Đây cũng là cơ hội tốt để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 như cam kết của Chính phủ tại Hội nghị lần thứ 26 với các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26).
Nhiều giải pháp thiết thực hướng tới phát triển xanh
Đồng tình "xanh hóa" công nghiệp là xu thế tất yếu để vừa phát triển bền vững, làm tăng sức cạnh tranh, xa hơn nữa là để thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Tuy nhiên, tại Tọa đàm: “Xanh hóa” sản xuất hóa chất và phân bón: Cơ hội cạnh tranh hiệu quả cho doanh nghiệp do Tạp chí Công thương tổ chức, nhiều chuyên gia cho rằng, để thực hiện chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp nói chung và ngành hóa chất nói riêng, bên cạnh nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, rất cần sự đồng hành, chung tay của các bộ, ngành cơ quan chức năng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp.
Là tập đoàn kinh tế nhà nước dẫn đầu trong ngành sản xuất công nghiệp hóa chất tại Việt Nam, xuyên suốt quá trình hoạt động, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam luôn hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, thân thiện với môi trường bằng nhiều hoạt động thiết thực như: đẩy mạnh triển khai Chương trình Quốc gia về tiết kiệm năng lượng; thúc đẩy nghiên cứu, thực hiện các giải pháp giảm phát thải khí nhà kính, các giải pháp tiết kiệm năng lượng, nguyên liệu, tài nguyên và xử lý, tái chế chất thải; xây dựng chính sách môi trường nội bộ thông qua khuyến khích, sáng kiến cải tiến, ưu tiên nghiên cứu khoa học, đầu tư, phát triển công nghệ xử lý ô nhiễm môi trường; ưu tiên chuyển giao và áp dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ cao, công nghệ thân thiện môi trường, kỹ thuật hiện có tốt nhất...
Tại lễ kỷ niệm 55 năm ngày truyền thống ngành hóa chất Việt Nam (19.8.1969 - 19.8.2024), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo: “Phải chú trọng đầu tư phát triển để tận dụng các cơ hội mới, nhất là trong xu thế chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững”.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam Nguyễn Tuấn Dũng cho biết: "Thời gian tới, Tập đoàn sẽ tiếp tục nỗ lực trong việc thực hiện các nguyên tắc kinh tế xanh, không ngừng đổi mới và sáng tạo để đạt được những mục tiêu phát triển bền vững. Với chính sách và kinh nghiệm trong công tác quản trị biến động để vượt khó những năm gần đây sẽ là cơ sở để Vinachem thích ứng với xu hướng chuyển dịch năng lượng và phát triển xanh trong kỷ nguyên mới".
Theo đó, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam sẽ tập trung chuyển đổi năng lượng theo hướng xanh, sạch, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; thực hiện các giải pháp tiết kiệm nguyên liệu, tài nguyên; chuyển đổi năng lượng theo hướng xanh, sạch, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; thực hiện các giải pháp tiết kiệm nguyên liệu, tài nguyên; tiếp cận công nghệ cao, công nghệ thân thiện môi trường để nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm định mức tiêu hao, tăng sức cạnh tranh bền vững.
Đối với các dự án đầu tư mới, đầu tư mở rộng sẽ ưu tiên sử dụng các công nghệ, thiết bị hiện đại đã được thương mại hóa, bảo đảm các chất thải phải đáp ứng quy chuẩn quốc gia, có định mức tiêu hao tiên tiến, thân thiện với môi trường. Làm chủ và thuần thục sử dụng các công nghệ và thiết bị nhập khẩu, từng bước tạo ra công nghệ của mình. Đồng thời, tiếp tục đầu tư có chiều sâu nâng cao năng lực sản xuất, đa dạng hóa chủng loại, chất lượng sản phẩm, giảm định mức tiêu hao nguyên nhiên vật liệu và giảm thiểu tác động tới môi trường.
"Tập đoàn triển khai kịp thời, hiệu quả chủ trương, chính sách và định hướng quốc gia về cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số; hỗ trợ, tạo điều kiện và thúc đẩy các đơn vị thành viên bảo đảm nguồn lực để xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ, cơ sở dữ liệu số; ứng dụng, phát triển mô hình sản xuất kinh doanh mới gắn liền với tăng trưởng xanh và phát triển bền vững", đại diện Tập đoàn Hóa chất Việt Nam nhấn mạnh.