Ngày 25.3, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương thông tin về trường hợp nữ bệnh nhân L.T.T.T. (36 tuổi, Hà Nội) đã được cứu sống ngoạn mục sau khi nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, đồng tử giãn - dấu hiệu điển hình của tụt kẹt não cấp tính.
Ca bệnh được xử trí khẩn cấp tại bệnh viện nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị Cấp cứu - Chẩn đoán hình ảnh - Phẫu thuật sọ não.
Theo thông tin từ gia đình, chị T. có uống rượu vào buổi trưa và tự lái xe về nhà. Tối cùng ngày, chị đi ngủ như bình thường. Tuy nhiên, đến sáng hôm sau, người thân phát hiện trong phòng có nhiều bãi nôn và bệnh nhân không còn phản ứng.
Khi được đưa đến viện, bệnh nhân đã rơi vào tình trạng hôn mê sâu. Diễn tiến bệnh lý âm thầm trong đêm khiến gia đình không thể lường trước mức độ nghiêm trọng của tình trạng.
Tại Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh nhân được đánh giá thang điểm hôn mê Glasgow chỉ còn 8 điểm, cho thấy ý thức suy giảm nghiêm trọng. Đồng tử hai bên giãn đến 2,5mm, phản xạ ánh sáng yếu - dấu hiệu tổn thương thần kinh trung ương và tăng áp lực nội sọ nặng.
Trước tình trạng nguy kịch, các bác sĩ ngay lập tức tiến hành đặt ống nội khí quản để bảo vệ đường thở, dùng thuốc chống phù não (Manitol) và chuyển đi chụp CT sọ não khẩn cấp. Hình ảnh chụp cắt lớp cho thấy một khối máu tụ lớn tại vùng thái dương phải, lan rộng đến bao chẩm, kích thước lên tới 6,8 x 8cm. Đặc biệt, đường giữa não bị đẩy lệch gần 1cm - dấu hiệu "báo động đỏ" cho thấy tụt kẹt não đang tiến triển nhanh chóng.
Đây là tình huống mà từng phút trôi qua đều có thể dẫn tới tổn thương não không hồi phục hoặc tử vong nếu không can thiệp kịp thời.
Ngay trong đêm, kíp phẫu thuật sọ não của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương được huy động. Ca mổ được thực hiện dưới sự chỉ đạo trực tiếp của BSCKII Tạ Việt Phương, Khoa Ngoại Chấn thương chỉnh hình và thần kinh cột sống.
Bệnh nhân được mở sọ giải áp: đường rạch da trán thái dương nền bên phải theo đường dấu hỏi (Question mark). Khoan xương sọ 4 lỗ cắt mảnh xương sọ rộng theo các lỗ khoan xương và mài xương sọ xuống sát nền sọ bằng máy khoan cắt tự động.
Sau đó, bác sĩ tiến hành lấy toàn bộ khối máu tụ, cầm máu kỹ nguồn chảy máu từ các nhánh động mạch xiên, khâu treo màng cứng, khâu tạo hình trùng màng cứng bằng cân cơ thái dương, khâu phục hồi tổ chức dưới da và da đầu theo các lớp giải phẫu. Nhờ phẫu thuật kịp thời, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch.
Theo bác sĩ Phương, đây là một ca máu tụ nội sọ kích thước và thể tích lớn, xuất huyết não do vỡ động mạch não trên nền bệnh nhân tăng huyết áp, béo phì... Nếu không được phẫu thuật ngay hoặc quá trình vận chuyển không đảm bảo, tụt kẹt não có thể xảy ra trên đường và dẫn đến tử vong. Việc có thể mổ sọ não ngay tại chỗ đã góp phần quyết định cứu sống bệnh nhân.
Bác sĩ nhấn mạnh, không phải cơ sở y tế nào cũng có khả năng thực hiện phẫu thuật sọ não cấp cứu. Trong nhiều trường hợp, việc phải chuyển viện làm giảm đáng kể cơ hội sống sót cho người bệnh.
Ngoài tình trạng tổn thương cấp tính, thể trạng béo phì của bệnh nhân (nặng hơn 100kg) cũng là một yếu tố nguy cơ lớn đối với các bệnh lý mạch máu não. Trường hợp này là lời cảnh tỉnh về sự chủ quan trong chăm sóc sức khỏe, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao như thừa cân, sử dụng rượu bia thường xuyên, tăng huyết áp hoặc có bệnh lý chuyển hóa.
Bác sĩ Phương khuyến cáo người dân không nên chủ quan khi xuất hiện các dấu hiệu thần kinh như đau đầu đột ngột, chóng mặt, buồn nôn, yếu nửa người, nói khó, nhìn mờ… Khi có những biểu hiện này, cần đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được thăm khám, chẩn đoán và chuyển tuyến chuyên khoa nếu cần thiết.
"Ca bệnh này một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của xử trí cấp cứu ban đầu và sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa. Đây không chỉ là một thành công y khoa, mà còn là lời cảnh báo đến cộng đồng về việc chủ động chăm sóc sức khỏe và không xem nhẹ bất kỳ dấu hiệu bất thường nào của cơ thể", bác sĩ Phương nói.
