Điển hình trường hợp nữ bệnh nhân M.H (54 tuổi, Bắc Giang) nhập viện trong tình trạng liên tục có cảm giác đau tức, nóng rát và cồn cào vùng thượng vị, hồi hộp, đánh trống ngực và luôn ám ảnh mình mắc ung thư.
Theo chia sẻ của gia đình, khoảng 2 năm trở lại đây bệnh nhân xuất hiện ngủ kém, trằn trọc khó vào giấc ngủ, ngủ không sâu và thường thức dậy sớm (khoảng 4h sáng), sau đó không thể ngủ lại được. Kèm theo tình trạng nóng rát thượng vị, lan sau lưng, đau tức.
Mặc dù, đi khám nhiều nơi được chẩn đoán trào ngược dạ dày, có u trong dạ dày và người bệnh đã uống thuốc theo đơn của bác sĩ nhưng chỉ thuyên giảm được 2 tuần, sau đó các triệu chứng trên lại xuất hiện. Điều này khiến bệnh nhân lo nghĩ mình bị ung thư, tâm lý chán nản, không hứng thú giao tiếp với mọi người. Sau đó, bệnh nhân đến điều trị tại Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai.
ThS.BS Trịnh Thị Vân Anh - Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, qua thăm khám nhận thấy bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt nhưng hay than phiền về triệu chứng cơ thể như nóng rát bụng, thượng vị, hồi hộp đánh trống ngực nên rất lo lắng.
Sau khi khai thác tiền sử, cùng với kết quả khám lâm sàng và cận lâm sàng, ekip chẩn đoán bệnh nhân bị rối loạn cơ thể hóa, chỉ định cho người bệnh nhập viện điều trị nội trú. Sau 2 tuần điều trị bằng thuốc, cũng như các liệu pháp tâm lý, bệnh nhân ngủ được hơn, đỡ than phiền về các triệu chứng cơ thể.
Rối loạn dạng cơ thể rất dễ nhầm lẫn với các bệnh khác
Theo TS.BS Dương Minh Tâm - Trưởng phòng Rối loạn liên quan đến stress và sức khoẻ tình dục & giới tính, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, rối loạn cơ thể hóa hay là thể lâm sàng của rối loạn dạng cơ thể. Một loại bệnh có các triệu chứng, biểu hiện giống như đang mắc bệnh của cơ quan bộ phận nào đó trong cơ thể, nhưng không có tổn thương ở các cơ quan nào trong cơ thể phù hợp với những than phiền của người bệnh.
Người bệnh có biểu hiện giống bệnh tim, bệnh tiêu hóa, bệnh phổi nhưng khám lại không ra bệnh ở những cơ quan đó. Điều này khiến bệnh nhân rất khó chịu và dễ nhầm lẫn với các căn bệnh khác.
"Do đau đớn ở các bộ phận cơ thể nhưng khám không phát hiện ra làm cho người bệnh càng lo lắng, hốt hoảng từ đó dẫn tới ảnh hưởng tâm lý. Nguyên nhân gây bệnh thường gặp ở người hay chi ly, cầu toàn, khả năng chống đỡ yếu. Mặc dù, những người đó chỉ gặp stress thông thường trong đời sống xã hội và sinh hoạt hàng ngày” TS.BS Dương Minh Tâm thông tin.
Đặc biệt, để chẩn đoán bệnh cần phải đáp ứng 4 tiêu chí sau:
- Phải có triệu chứng 2 năm trở lên và bị dai dẳng than phiền về những triệu chứng cơ thể.
- Không tìm thấy tổn thương nào phù hợp với những khó chịu của người bệnh và họ luôn từ chối lời khuyên của bác sĩ là không có bệnh gì.
- Luôn có xu hướng đi bệnh viện để tìm nguyên nhân, chữa hết triệu chứng của mình nhưng không tìm ra bệnh.
- Gây ra những ảnh hưởng trong sinh hoạt và cuộc sống.
Bác sĩ khuyến cáo, rối loạn dạng cơ thể nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới mắc bệnh mãn tính. Đồng thời, nếu lạm dụng thuốc điều trị khác quá nhiều, gây ra tình trạng kháng điều trị (điều trị không đáp ứng). Ngoài ra, nếu không phát hiện sớm người bệnh sẽ đi khám nhiều nơi, từ đó dẫn tới tốn kém về kinh tế, dẫn tới lo âu, trầm cảm.
Vì vậy để phòng bệnh, trước hết cần phải loại trừ các yếu tố nguy cơ, cần giáo dục nhân cách từ khi còn nhỏ là rất quan trọng để nhân cách, tính cách trẻ mạnh mẽ cũng hạn chế nguy cơ gây bệnh. Khi thấy có triệu chứng cơ thể nhưng khám không ra bệnh thì cần phải nghĩ đến một bệnh “rối loạn chức năng” và đi khám đúng chuyên khoa tâm thần.
