Quy định rõ hơn thẩm quyền xử phạt hành chính

Chiều 11/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Xem xét bổ sung nguyên tắc xác định thẩm quyền xử phạt

Với mục tiêu sửa đổi, bổ sung những quy định thực sự cấp bách nhằm tháo gỡ những vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn, một số ĐBQH tán thành với những nội dung sửa đổi, bổ sung của dự thảo Luật lần này nhằm phục vụ việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý vi phạm hành chính và đơn giản hóa trình tự, thủ tục hành chính.

ĐBQH Phạm Đình Thanh (Kon Tum) nhận thấy, dự thảo Luật cơ bản đã sửa đổi, bổ sung các quy định cụ thể và bao quát các vấn đề cấp bách nhằm kịp thời phục vụ chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị và khắc phục những hạn chế, bất cập của luật hiện hành.

Quan tâm đến nội dung thẩm quyền xử phạt của các chức danh, ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (Bà Rịa - Vũng Tàu) nhận thấy, quy định tại khoản a Điều 37 dự thảo Luật mở rộng thẩm quyền cho nhiều chức danh nhưng chưa làm rõ phạm vi giới hạn, có khả năng dẫn tới sự chồng chéo và khó áp dụng thống nhất pháp luật trong thực tiễn.

Do đó, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị, Ban soạn thảo xem xét luật hóa nguyên tắc xác định thẩm quyền xử phạt dưới dạng phụ lục kèm theo Nghị định của Chính phủ để bảo đảm tính linh hoạt và thống nhất trong áp dụng pháp luật. Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị, cần quy định rõ hơn về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong điều kiện tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp.

"Trong bối cảnh các địa phương đang triển khai sắp xếp lại đơn vị hành chính, việc xác định thẩm quyền xử phạt giữa các cơ quan hành chính nhà nước trở nên cấp thiết để bảo đảm tính rõ ràng, không chồng lấn hoặc bỏ trống khoảng trống thực thi".

Nhấn mạnh như vậy, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cũng cho rằng, dự thảo Luật chưa quy định cụ thể nguyên tắc xác định thẩm quyền xử phạt trong trường hợp sáp nhập, giải thể hoặc điều chỉnh chức năng của các cơ quan chuyên môn ở cấp huyện và cấp sở của tỉnh.

Theo đại biểu, cơ quan soạn thảo xem xét bổ sung một khoản mới tại Điều 37 a quy định theo hướng: “Trong trường hợp đơn vị hành chính bị sắp xếp, điều chỉnh theo chủ trương tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của các cơ quan, tổ chức bị sáp nhập được chuyển giao cho cơ quan, đơn vị tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ tương ứng theo quyết định của cấp có thẩm quyền. Chính phủ hướng dẫn cụ thể để bảo đảm không gián đoạn trong việc xử lý vi phạm hành chính trong giai đoạn chuyển tiếp”.

"Quy định như vậy sẽ tạo cơ sở pháp lý vững chắc, tránh khiếu nại, tranh chấp thẩm quyền, đồng thời bảo đảm hiệu lực quản lý nhà nước ở tại cơ sở khi sáp nhập đơn vị hành chính còn chính quyền địa phương hai cấp", đại biểu Nguyễn Tâm Hùng nhấn mạnh.

Ưu tiên ứng dụng khoa học công nghệ trong xử phạt vi phạm hành chính

Đại biểu Phạm Đình Thanh đề nghị, ngoài các nguyên tắc về xử lý vi phạm hành chính quy định tại Luật hiện hành, cần xem xét bổ sung nguyên tắc: việc xử phạt vi phạm hành chính phải ưu tiên áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ, công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, hệ thống cơ sở dữ liệu và các phương tiện kỹ thuật hiện đại trong phát triển, thu thập chứng cứ, xử phạt vi phạm hành chính bảo đảm khách quan, minh bạch, kịp thời.

Đồng thời, bổ sung nguyên tắc: kết quả xử lý vi phạm hành chính phải được công khai theo quy định của pháp luật để phục vụ mục tiêu giáo dục, răn đe, phòng ngừa trong xã hội.

Bên cạnh đó, pháp luật đã có quy định xử lý đối với các hành vi vi phạm liên quan đến sản xuất, buôn bán thực phẩm giả, thuốc chữa bệnh giả, mỹ phẩm giả và các hàng hóa giả là sản phẩm bảo vệ sức khỏe con người. Tuy nhiên, đại biểu Phạm Đình Thanh nhận thấy, hiện nay các nội dung này đang quy định phân tán ở nhiều chương, mục khác nhau, gây khó khăn nhất định trong việc tra cứu để áp dụng, thực thi, chưa thể hiện được tính đặc thù, phức tạp, nghiêm trọng của các hành vi này.

Đại biểu Phạm Đình Thanh đề nghị tiếp tục nghiên cứu tách một chương riêng hoặc có quy định tại mục riêng trong dự thảo Luật Xử lý vi phạm hành chính nhằm quy định cụ thể đối với các hành vi vi phạm liên quan đến sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, thuốc chữa bệnh giả, mỹ phẩm giả và hàng hóa giả là các sản phẩm bảo vệ sức khỏe con người.

"Cần quy định nghiêm khắc hơn về mức xử phạt hành chính đối với các hành vi vi phạm này; đồng thời, tiếp tục rà soát, hoàn thiện nội dung quy định về các hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm gây ra, bảo đảm phát huy tốt nhất tác dụng răn đe, giáo dục, phòng ngừa đối với nhóm hành vi vi phạm này", đại biểu nhấn mạnh.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị, Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, các cơ quan có liên quan để nghiên cứu, giúp Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật bảo đảm chất lượng cao nhất và có báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ Chín.